2021 Cilt 26 Sayı 2

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/27800

Browse

Now showing 1 - 20 of 20

Atık aktif çamurun hidroksil ve sülfat radikalleri ile dezentegrasyonu
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-06-01) Elele, Anıl; Topaç, Fatma Olcay; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü.; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Çevre Mühendisliği Bölümü.; 0000-0002-8075-6531; 0000-0002-6364-4087
Okside edici çeşitli kimyasalların kullanımıyla gerçekleştirilen çamur dezentegrasyonu, anaerobik çamur çürütme performansını ve biyogaz verimini önemli derecede arttıran bir çamur ön arıtım yöntemi olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada farklı dozlarda hidrojen peroksit (HP) ve peroksimonosülfat (PMS) kimyasalları kullanılarak, konserve gıda fabrikası orijinli bir atık aktif çamur örneği dezentegre edilmiştir. Ayrıca ultrasonik yöntemle gerçekleştirilen aktivasyon işleminin (40 kHz, 30 dak.) etkisi, dezentegrasyon verimliliği açısından irdelenmiştir. Uygulanan yöntemlerin etkinliğinin değerlendirilmesi, çamurdaki çözünmüş kimyasal oksijen ihtiyacı (ÇKOİ) parametresindeki değişimler üzerinden yapılmıştır. Çalışma sonuçları, sadece HP ve PMS ile yapılan dezentegrason yöntemlerinde ulaşılan maksimum ÇKOİ değerlerinin istatistiksel olarak benzer olduğunu göstermiştir. Ultrasonik yöntemle aktivasyonun gerek PMS gerekse HP ile gerçekleştirilen çamur dezentegrasyon verimliliğini belirgin şekilde arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Dezentegre edilmemiş çamurda 0,05 olarak belirlenen ÇKOİ/TKOİ (Çözünmüş Kimyasal Oksijen İhtiyacı/Toplam Kimyasal Oksijen İhtiyacı) değeri ultrasonik olarak aktive edilmiş kimyasal ilavesiyle 0,33-0,36 seviyelerine çıkmıştır. Yürütülen çalışma kapsamında ultrasonik olarak aktive edilmiş HP’nin 44 mM dozunda uygulanmasıyla en yüksek çamur dezentegrasyon verimliliğine ulaşıldığı tespit edilmiştir.
Bakım faaliyetlerini dikkate alan makine çizelgeleme: Literatür araştırması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-06-24) Dündar, Damla Rana; Sarıçiçek, İnci; Yazıcı, Ahmet
Üretim ve bakım faaliyetlerinin birlikte çizelgelenmesi konusunda çalışmalar sanayide dijitalleşmenin artması ile son yirmi yılda artış göstermiştir. Üretimde çeşitli sebeplerden kaynaklı duruşlar planlanan üretim çizelgesinde sapmalara neden olmaktadır. Ortaya çıkan etkin olmayan süreler makine ve adam-saat cinsinden israfa yol açmaktadır. Burada özellikle makine arızası sebebiyle ortaya çıkan beklenmeyen duruşlar, etkin olmayan süreyi artırması ile verimliliği önemli ölçüde düşürmektedir. Bu nedenle, son zamanlarda bakım faaliyetlerinin üretim ile uyumlu yapılması konusunda yapılan çalışmalar artmıştır. Bu çalışmanın amacı, literatürde bakım faaliyetleri ile birlikte makine çizelgelemesi çalışmalarında hangi makine ortamlarında, hangi yöntemlerin kullanıldığı, yapılan çalışmaların hangi dergilerde yayınlandığının analiz edilmesidir. Araştırmacıların çoğunlukla tek makine çizelgeleme konusunda çalıştıkları ve bakım stratejisi olarak en fazla önleyici bakım türünde odaklanıldığı görülmüştür. Son yıllarda kestirimci bakım çalışmaları da başlamış ve yapay zekâ algoritmaları ön plana çıkmıştır. Literatürde çizelgeleme ile ilgili çok fazla çalışma olmasına rağmen üretim ve bakım faaliyetlerinin birlikte ele alındığı çalışmaları derleyen ve analiz eden bir çalışma bulunmamaktadır. Bu sebeple, çalışmamız mevcut literatürü araştırmacılara sunar ve gelecekte yapılabilecek çalışmalara rehberlik eder niteliktedir. Çalışmanın sonuç ve bulguları, üretim ve bakım faaliyetlerinin çizelgelenmesini içeren çalışmalarda yardımcı olabilir niteliktedir.
Beton sınıflarındaki değişimin aynı amaç için tasarlanan farklı okul projelerindeki kaba inşaat birim maliyetlerine olan etkisinin araştırılması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-05-12) Tetik, Yılmaz Öğünç; Baradan, Selim; Tunca, Tunç
Kaba inşaat malzemeleri maliyetinin yapı toplam maliyetinde önemli yer tuttuğu bilinmektedir. Bu nedenle tasarım aşamasında verilecek beton sınıfı seçimi gibi kararlar yapı maliyetinde büyük tasarruflar sağlayabilir. Bu çalışmada, aynı amaç için inşa edilecek farklı mimarı tasarıma sahip tip okul projelerin daha yüksek beton sınıfı kullanılarak daha düşük birim maliyetle inşa edilebilme olasılığı araştırılmıştır. Farklı derslik sayılarına sahip ve bu nedenle tasarım farklılıkları bulunan üç tipteki okul projelerinin beton sınıfı değişken alınarak statik çözümleri yapılmış, ekonomi ve dayanım açısından en uygun beton sınıfları belirlenmiştir. Ayrıca her tip proje için optimum kat adetlerini belirleyici analizler yapılmıştır. Statik hesaplar Sta4CAD programı kullanılarak yapılırken, maliyet hesaplarında güncel birim fiyat listelerinden yararlanılmıştır. Sonuç olarak, beton dayanımı ile yapı birim maliyeti arasında her zaman doğrusal bir ilişki bulunmadığı ve hatta bazı durumlarda yüksek dayanımlı beton kullanmanın birim maliyeti düşürdüğü görülmüştür. Bununla birlikte, inşa edilecek tip okul projelerinde beton sınıfı ve kat adedi arasındaki ilişkinin önemi ortaya konmuştur.
Bursa ve Karaman illerinde konutlarda güneş enerji potansiyelinin uygulanabilirliğinin araştırılması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-07) Kılıç, Melike Yalılı; Dönmez, Tarık; Adalı, Sümeyye; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Çevre Mühendisliği Bölümü.; 0000-0001-7050-6742; 0000-0002-7313-5876; 0000-0002-5077-7358
Gelişmişlik düzeyine paralel olarak artan enerji ihtiyacının karşılanması noktasında fosil yakıtlara alternatif olan yenilenebilir enerji kaynakları arasında sahip olduğu avantajlarla geniş kullanım alanı bulan güneş enerjisi, geleceğin enerji sektörünün önemli bir kaynağı olma yolunda ilerlemektedir. Bu çalışmada, güneş panelleri ve bu panelleri etkileyen faktörlerden bahsedilmiş, güneşlenme süreleri farklı olan Bursa ve Karaman’da güneş panelleri kullanılarak üretilecek elektrik miktarları Fotovoltaik Coğrafi Bilgi Sistemi (PVGIS) programı ile belirlenmiştir. İlave olarak, dört kişilik bir ailenin yaşadığı konutun ortalama elektrik faturası dikkate alınarak, kurulacak güneş paneli sisteminin amortisman süresi hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda, yıllık elektrik üretim kapasitesi Bursa için 6187,5 kWh, Karaman için 7575,7 kWh olarak hesaplanmış ve güneş paneli sistemlerinin her iki ilde de kurulması uygun bulunmuştur.
Dokuma kumaşların gerilme altında şekil değiştirme davranışlarının görüntü işleme yöntemiyle tespiti
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-26) Süvari, Fatih; Akgün, Mine; Eren, Recep; Yurdakul, Tuğba; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Tekstil Mühendisliği Bölümü.; 0000-0001-5708-7993; 0000-0002-6415-7782; 0000-0001-9389-0281; 0000-0003-0369-3757
Bu çalışmada çekme kuvveti sebebiyle dokuma kumaşlarda gerçekleşen boyut değişikliklerinin ölçülmesi amacıyla dairesel Hough dönüşümü tabanlı bir görüntü işleme yöntemi geliştirilmiştir. Bunun için farklı yapısal parametrelere sahip dokuma kumaşlar üzerine iğneler yerleştirilerek, kumaşlar çözgü doğrultusunda çekme işlemine tabi tutulmuştur. Bu esnada 30 saniye süresince 5’er saniye aralıklarla alınan kumaş görüntüleri bilgisayara kaydedilmiştir. Kumaş görüntüleri üzerindeki iğneler arası mesafeler hem el ile çizim yöntemiyle hem de dairesel Hough dönüşümü tekniği kullanılarak geliştirilen görüntü işleme yöntemiyle ölçülmüştür. İki ölçüm yöntemi ile elde edilen sonuçlar incelendiğinde sonuçlar arasındaki sapmanın %1’den düşük olduğu görülmüştür. Tüm ölçümler hesaba katılarak hesaplanan ortalama yüzde sapma değeri ise yalnızca %0,26’dır. İki ölçüm yöntemi ile elde edilen sonuçlar arasındaki korelasyon katsayısı değeri 0,99 hesaplanmıştır. Geliştirilen görüntü işleme temelli ölçüm yöntemi, dokuma kumaşların gerilme altındaki boyut değişikliklerini kolay, hızlı ve doğru olarak ölçebilmektedir.
Görüntü işleme teknikleri ve robot kol ile nesneleri kategorilerine ayırma
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-08-07) Sarıyıldız, Serhat Ömer; Demirhan, Ayşe
Dördüncü sanayi devrimiyle birlikte makineleşme giderek artmakta ve sistemlerde insan etkileşimi olabildiğince azaltılmaktadır. Gelişen endüstriyel teknolojiler ile minimum zamanda maksimum verimli ürünler üretilmektedir. Günümüzde robot kolların ve gömülü sistemlerin kullanılması teknolojinin bu seviyelere gelmesinde büyük rol oynamıştır. Bu çalışmada konveyör bant üzerinden gelen nesneler bir kamera tarafından algılanmaktadır. Algılanan nesneler, geliştirilen gömülü sistem yazılımı, robot kol ve görüntü işleyen bilgisayar yazılımı yardımıyla renklerine göre belirli koordinatlarda bulunan kutulara bırakılarak sınıflandırılmıştır. Geliştirilen sistem farklı renklerdeki nesnelerin renk kodlarına göre ilgili kutulara yerleştirilmesi görevini %100 başarı ile tamamlamıştır.
Granüler tabakaların fonksiyonel derecelendirilmesi ile esnek üstyapılarda yorulma ve tekerlek izinde oturma dayanımının artırılması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-02) Bostancıoğlu, Murat
Trafik yükü ve çevresel etkiler altındaki karayolu esnek üst yapılarında meydana gelen temel iki bozulma tipi yorulma çatlakları ve tekerlek izinde oturmadır. Yağış sularının alt tabakalara nüfuz etmesi, agrega-bitüm adezyonun bozulması, yapısal göçmeler, tekerlek-kaplama temasının ve trafik güvenliğinin azalması bu bozulmaların olumsuz yönleri arasında sayılabilir. Bitüm veya karışım modifikasyonu ve yüzey tabakası gradasyonunun değiştirilmesi yorulma çatlakları ve tekerlek izinde oturma problemlerine karşı alınabilecek önlemler arasında sayılabilir. Bu çalışmada yolun hizmet ömrünün artırılması amacıyla lineer fonksiyonel derecelendirme uygulaması yapılmıştır. Granüler alttemel ve temel tabakalarının alt tabakalara bölünmesi ve belirli bir kurala göre rijitliklerinin değiştirilmesi esasına dayanan bu yaklaşımda yüzey tabakası-temel ve alttemel-taban zemini ara kesitlerinin güçlendirilmesi amaçlanmıştır. Mekanistik-ampirik üst yapı dizaynı esas alınarak yapılan analizlerde Asfalt Enstitüsü yöntemine göre yolun yorulma ömrünün %62,3, sürekli deformasyon (tekerlek izinde oturma) ömrünün %36,4’e varan oranlarda arttığı belirlenmiştir. Fonksiyonel derecelendirme ile alt tabakalara ayrılan tabakanın ortalama rijitliğinin değişmiyor olması ve sağlanan iyileşmenin teorik olarak ek maliyet gerektirmemesi çalışmanın dikkat çekici bir diğer yönü olarak vurgulanabilir.
Kazıklı radye temel sisteminde temel-zemin etkileşiminin yapısal davranış üzerine etkisi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-05-02) Fındık, Münire; Çelik, İlyas Devran; Uzundurukan, Soner; Başar, Ercan Egemen; Barlas, Adem
Kazıklar ve kazıklı temeller, yapı yüklerinin yüzeysel temellere güvenle aktarılamadığı durumlarda kullanılmaktadır. Kazıklı radye temeller, kazık ve radyenin yük taşıma kapasitelerini birleştiren bir temel sistemi olması sebebiyle son yıllarda ön plana çıkmıştır. Bu sebeple, bu temel sistemlerinin güvenilir ve ekonomik tasarım için kapsamlı analitik ve deneysel çalışmalar yapılarak literatüre katkı sağlanmıştır. Bu çalışmada, kohezyonsuz zemin içerisinde yer alan kazıklı radye temellerin tasarımında kat sayısı, zemin sıkılığı, kazık boyu parametreleri değiştirilerek SAP2000 programında analizler yapılmıştır. Değişken olan parametrelerin etkileri grafiklerle sunulmuş ve yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda kazıklı radye sisteminde radye plağın zemine temas ederek yük paylaşımında kazık taşıma kapasitesine katkı sağladığı görülmüştür. Dizayn metodunda radye plağın zemine temas ettiği durum göz ardı edilmeyerek tasarımda bu katkı göz önüne alındığında daha ekonomik ve güvenli sonuçlar elde edilmiştir.
Konya ili atmosferik şartlarında güneş enerjisi destekli jeotermal kaynaklı organik rankine çevrimi sisteminin termodinamik analizi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-08-12) Akkurt, Fatih; Kaçanoğlu, Emre
Bu çalışmada Konya ili atmosferik şartlarında güneş enerjisi destekli jeotermal kaynaklı Organik Rankine Çevrimi (ORÇ) sisteminin termodinamik analizi yapılmıştır. Sistemde iş akışkanı olarak R141b seçilmiştir. Jeotermal enerji kaynağı 50°C olarak belirlenmiştir. Sistem gündüz şartlarında güneş enerjisi ile desteklenmektedir. Birim jeotermal akışkan debisi (mj=1kg/sn) için sistemin elektrik üretimi, enerji ve ekserji verimleri saatlik, aylık ve yıllık peryotlar için belirlenmiştir. Sistem elemanlarının ekserji yıkım değerleri ve yüzdeleri yıllık verilere göre belirlenmiştir. Sistemden birim jeotermal akışkan debisi için yıllık elektrik üretimi 3711 kWh olarak hesaplanmıştır. Güneş enerjisi ve jeotermal enerjinin yıllık elektrik üretimine katkısı sırasıyla %5,3 ve %94,7 olarak belirlenmiştir. Sistemin enerji verimi saatlik, aylık ve yıllık peryotlar için %4,3 olarak belirlenmiştir. Sistemin yıllık ekserji verimi %6,1 olarak belirlenmiştir. Sistemin yıllık ekserji yıkım oranları güneş kolektörlerinde %60,2, kondenserde %16,3 evaporatörde %13,1, türbinde %11,3, ısı değiştiricide %0,6 ve çevrim pompasında %0,3 olarak elde edilmiştir.
Köprülü elmas tel kesme makinesi ile zincirli kollu kesici makinenin kesim performanslarının karşılaştırılması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-08) Kılıç, İbrahim; Demirdağ, Servet
Bu çalışmada mermer ocağında üretimde aktif olarak kullanılan köprülü elmas tel kesme makinesi ile zincirli kollu kesici makinenin kesim performansları karşılaştırılmıştır. Bu kapsamda makinelerin kesimde harcadığı enerji, işçilik, sarf malzeme, gres kullanımı, elmas boncuk ve soketlerdeki aşınmalar, su tüketimi, kesim hızları, ilk yatırım maliyeti ve iki makinenin avantaj-dezavantajları gibi parametreler dikkate alınarak gerekli inceleme ve değerlendirmeler yapılmıştır. Bütün bu değerlendirmeler sonucunda, köprülü elmas tel kesme makinesinin kesim işleminde daha verimli bir makine olduğu görülmüştür.
Lazer kaplama prosesi ve proses parametreleri: Derleme çalışması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-08) Dindar, Çiğdem; Altay, Meryem; Aydın, Hakan; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Makine Mühendisliği Bölümü.; 0000-0001-6930-6292; 0000-0001-7364-6281
Günümüz lider üretim teknolojilerinden biri olan lazer kaplama prototip, onarım ve imalat uygulamalarında kullanılmakta olup havacılık, uzay, otomotiv, savunma sanayi, tıp vb. alanlarda geniş uygulama alanına sahiptir. Üretim yöntemi, lazer ışını kullanılarak toz malzemenin ergimesi ve temel malzeme ile nüfuziyetine dayanmaktadır. Lazer kaplama prosesinde, malzemenin nihai kalite özellikleri işlem parametrelerinden doğrudan etkilenmektedir. Bu parametrelerin önemi, malzeme makro ve mikro yapısının incelenmesi üzerine yapılan çalışmalarla ortaya konulmaktadır. Bu derleme çalışmada, lazer kaplama prosesi detaylı olarak incelenerek lazer gücü, ilerleme hızı, toz besleme hızı ve koruyucu gaz proses parametrelerinin kaynak bölgesine etkileri irdelenmiş olup literatürde yer alan sonuçlar derlenmiştir.
Lineer alkil benzen sulfonik asit modifikasyonunun bitümün sıcaklık hassasiyeti ve viskoelastik davranışına etkilerinin incelenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-05-19) Özdemir, Derya Kaya
Alkil benzen’den türetilmiş amfifillerin, asfalten çökelmesini geciktirici özellikleri sebebiyle, asfalt endüstrisinde kullanıldığı bilinmektedir, ancak bu konuda yapılmış çalışmalar kısıtlıdır. Çalışma kapsamında, deterjan endüstrisinde kullanılan lineer alkil benzen sülfonik asit (LABSA) sürfaktanının bitüm ile kullanımı, penetrasyon ve yumuşama noktası deneyi ile dinamik kayma reometresi kullanılarak incelenmiştir. Farklı LABSA içerikleri ile üretilmiş numunelerin penetrasyon indeksi ve kompleks kayma modül değerleri göz önünde bulundurularak sıcaklık hassasiyeti ve viskoelastik davranışları araştırılmıştır. Ayrıca, numunelerin kısa dönem ve uzun dönem yaşlanma sonrasındaki performansları da incelenerek LABSA içeriğinin yaşlanmaya karşı etkileri irdelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, LABSA kullanımının sıcaklık hassasiyetini belirgin özellikte azalttığı ve bitüme elastik davranış kazandırdığı görülmektedir. Bitüm ağırlığının %2’si oranında LABSA kullanımı, sıcaklık hassasiyeti ve elastik performans açısından en uygun sonuçları vermektedir. Bununla birlikte, LABSA modifikasyonunun bitümün yaşlanmaya karşı direncini arttırmaktadır.
Opak bir yüzey üzerindeki dairesel açıklıktan saçılan alanların hesabı
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-06) Altınel, Mustafa; Yalçın, Uğur; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü.; 0000-0002-7099-8190; 0000-0002-4160-9774
Bu çalışmada, Sınır Kırınım Dalgası Teorisi (SKDT) yaklaşımı kullanılarak opak bir yüzey üzerindeki dairesel açıklıktan saçılan alanların hesabı incelenmiştir. İlk olarak, Miyamoto ve Wolf tarafından ortaya konulan vektör potansiyelinin sembolik ifadesi, SKD Teorisi integralinde kullanılmıştır. Bu ifade probleme uygulanmış, bulunan düzgün olmayan (non-uniform) alan ifadesi Detour parametresi kullanılarak, Fresnel fonksiyonunun asimptotik ilişkilendirmesi yardımıyla düzgün (uniform) hale getirilmiştir. Bu problemi, benzer şekilde kırınan alanlar için inceleyen Umul Y.Z.’nin, SKD'nin Uniform Teorisi ile sonuçlar grafiksel olarak karşılaştırılmış ve saçılan alanlar için genişletilmiştir. Sonuç olarak, saçılan düzgün (uniform) alanlar hesap edilmiş, elde edilen alan ifadeleri, farklı açıklık yarıçapları ve gözlem mesafeleri için grafikler ile değerlendirilerek yorumlanmıştır. Böylece, opak bir yüzey üzerindeki dairesel açıklıktan saçılan düzgün (uniform) alanlar SKD Teorisi yaklaşımı ile ilk kez hesaplanmıştır.
Orta frekans doğru akım direnç nokta kaynak sistemleri için akım ölçüm devresi tasarımı ve gerçeklenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-13) Özensoy, Can; Uyar, Murat; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü.; 0000-0001-7243-7939
Direnç nokta kaynağı (DNK), otomotiv, beyaz eşya, mobilya ve sac işleme endüstrilerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Orta frekans doğru akım (OFDA) ise DNK kalitesini arttıran, yenilikçi bir yöntemdir. Bu çalışmada, OFDA-DNK sistemlerinden kaynak akım bilgisini elde edebilen bir analog integratör devre önerilmiştir. OFDA-DNK sisteminin kontrolü için ihtiyaç duyulan bu akım bilgisi, Rogowski bobininden (RB) elde edilmiştir. Kaynak transformatörünün sekonderine bağlanan RB üzerinden, kaynak akımı ile ilgili gerilim bilgisi alınmıştır. Daha sonra önerilen integratör devre yardımıyla analog sayısal dönüştürücüye veri aktarımı gerçekleştirilmiştir. Önerilen devrenin başarımı, oluşturulan OFDA-DNK sisteminde test edilmiştir. Deneysel sonuçlara göre, önerilen devrenin yaklaşık 30 kA akıma kadar gerilim dönüşümünü hatasız bir şekilde yapabildiği görülmüştür. Ayrıca, önerilen devre için, OFDA- DNK uygulamalarında analog sayısal dönüştürücüye (ASD) doğrusal akım ölçüm verisi gönderebilecek potansiyele sahip olduğu söylenebilir.
Pilot ölçekli içme suyu arıtma tesisinde hızlı karıştırma ünitesinin matematiksel modellenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-04-26) Kurt, Ece Sağır; Büyükbüberoğlu, F. Büşra Yaman; Eyit, Nigar; Kiraz, Onur; Yıldırım, Çağlar; Çakmakcı, Mehmet; Görgün, Erdem
Konvansiyonel arıtma üniteleri suda bulunan partiküler ve kolloidal maddelerin uzaklaştırılmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ham sudaki organik maddenin karakteri ve konsantrasyonu, bulanıklık, pH, alkalinite ve sıcaklık gibi parametreler arıtma verimini önemli ölçüde etkilemektedir. Arıtma ünitelerinin verimini artırmak amacıyla genellikle inorganik pıhtılaştırıcılara ihtiyaç duyulmaktadır. İnorganik pıhtılaştırıcılar hızlı karıştırma ünitesine ilave edilmektedir ve suda çözündüğünde pH ile diğer parametrelere etki edebilmektedir. Konvansiyonel arıtma ünitelerinden biri olan hızlı karıştırma ünitesi, partiküler ve kolloidal maddelerin destabilize edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Hızlı karıştırma ünitesinin verimli olması sonraki ünitelerin de verimlerini etkilemektedir. Bu çalışma kapsamında Büyükçekmece İçme Suyu Arıtma Tesisi ham suyu ile pilot ölçekli tesis işletilerek hızlı karıştırma ünitesi modellenmiştir. Ham su parametreleri kullanılarak hızlı karıştırma ünitesinin çıkış pH değerini tahmin edebilmek için korelasyon ve regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel analiz ve modellemede Excel veri çözümleme araçları kullanılmıştır. %1,90 hata sınırı içerisinde pH değeri tahmin edilmiştir. Böylece, Türkiye’de ilk defa hızlı karıştırma ünitesi için bir matematiksel model oluşturulmuştur. Bu sonuçlar, oluşturulan modelin içme suyu arıtma tesislerinde kullanılabilir olacağını göstermektedir.
PMMA ve ABS malzemelerin lazer iletim kaynağı ile birleştirilmesinde proses parametre etkilerinin incelenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-27) Küçükoğlu, Ayça; Yüce, Celalettin; Okar, Halil İbrahim; Sözer, İbrahim Emrah; Kurt, Niyazi; Karpat, Fatih; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Makine Mühendisliği Bölümü.; 0000-0001-8474-7328
Otomotiv endüstrisindeki araç aydınlatma sistemlerinde kullanılan termoplastik malzemelerin birleştirilmesinde lazer iletim kaynağı üstün özellikleri nedeni ile öne çıkmaktadır. Ancak, proses parametreleri kaynak kalitesini doğrudan etkilediği için etkilerinin tespit edilmesi oldukça önemlidir. Bu çalışmada 2,7 mm kalınlığındaki Akrilonitril bütadien stiren (ABS) ve şeffaf Polimetil metakrilat (PMMA) malzemeler LPKF Twinweld 3D 6000 lazer cihazı ile birleştirilmiştir. Lazer iletim kaynağındaki önemli parametreler olan lazer gücü, baskı kuvveti ve ilerleme hızının etkileri incelenmiştir. Yapılan çalışmada lazer gücü 20-50 W aralığında, ilerleme hızı 30-150 mm/s aralığında ve baskı kuvveti 55-85 N aralığına çalışılmıştır. Farklı parametre kombinasyonlarında birleştirilen numuneler çekme testlerine tabi tutularak mekanik dayanımları incelenmiş ve parametreler ile ilişkilendirilmiştir. Yapılan testler sonucunda en yüksek ortalama mekanik dayanım ve ortalama kopma uzaması 30 W, 70 mm/s ve 70 N parametre kombinasyonunda elde edilmiştir. Diğer tüm parametrelerin sabit tutulduğu durumda mekanik dayanım üzerindeki en etkili parametrenin lazer gücü olduğu görülmüştür.
Polimer elektrolit membranlı (pem) yakıt pilleri için indirgenmiş grafen oksit - karbon nanofiber hibrit destekli platin elektrokatalizörlerinin geliştirilmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-05-24) Kaplan, Begüm Yarar
Polimer elektrolit membranlı (PEM) yakıt pillerinde elektrot yapısında kullanılan elektrokatalizörün verimliliğinin artırılması, maliyetinin düşürülmesi ve ticarileşmesi açısından oldukça önemlidir. Son yıllarda, ticari olarak kullanılan karbon siyahı destekli platin (Pt/C) elektrokatalizörün aktivite ve performans gibi dezavantajlarından dolayı yeni nesil elektrokatalizörlerin kullanımı oldukça dikkat çekmektedir. Bu sebeple, bu çalışmada indirgenmiş grafen oksit (rGO) ve karbon nanofiber (KNF) esaslı hibrit karbon yapısı katalizör destek malzemesi olarak kullanılmıştır ve bu destekler üzerine Pt nanoparçacıkları sentezlenmiştir. KNF ve rGO/KNF destekli Pt elektrokatalizörlerin (Pt/KNF ve Pt/rGO- KNF) sentezi için basit, çevre dostu ve düşük maliyetli bir teknik olan mikrodalga destekli (MW) sentez tekniği kullanılmıştır. Mikrodalga tekniği ile sentez sayesinde tek basamakta, hızlı ve verimli bir sentez geliştirilmiştir. Sentezlenen elektrokatalizörün fiziksel karakterizasyonu için X-ışını difraktometresi (XRD), RAMAN spektroskopisi ve geçirimli elektron mikroskopisi (TEM) teknikleri kullanılmıştır. Elektrokimyasal aktivite analizi için döngüsel voltametri (CV) ve doğrusal taramalı voltametri (LSV) tekniği kullanılmıştır. Bunun dışında, yakıt pili içinde performans testleri gerçekleştirilmiştir. Pt/rGO- KNF Pt/KNF ile kıyaslandığında daha yüksek katalitik aktivite ve yakıt pili performansı (maksimum güç yoğunluğu: 447 mW.cm-2) göstermiştir. Elde edilen sonuçlar, Pt/rGO-KNF hibrit katalizörlerin oldukça umut vaat eden PEM yakıt pili elektrot malzemeleri olduğunu göstermektedir.
Tekstilde boyama atık suyundan ısı geri kazanımı: Gerçek işletme örneği
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-08-07) Kalaycı, Emre; Çağlarer, Evren
Hızla gelişen teknoloji ve artan dünya nüfusu, insanların yaşam standartlarında değişikliklere yol açmaktadır. Öte yandan dünya enerji kaynakları hızla azalmakta iken, buna karşılık enerji ihtiyacı sürekli artmaktadır. Enerji çoğu sektör için olduğu gibi, tekstil için de temel gider kalemlerinden biridir. Türkiye ekonomisi için, istihdam ve ihracat anlamında önemli bir yere sahip olan tekstil işletmeleri, gelişen rekabet şartlarına uyum sağlamak zorundadırlar. Bu yüzden de giderlerini ve özellikle enerji maliyetlerini azaltmak durumundadırlar. Kaldı ki, birincil enerji kaynaklarında % 72,6 oranında dışa bağımlı olan Türkiye için enerji verimliliği kaçınılmazdır. Tekstil terbiye işletmelerinde, boyarmaddelerle birlikte atık su karakterini önemli ölçüde belirleyen çok sayıda kimyasal madde kullanılmaktadır. Birçoğu çevresel açıdan risk içeren bu maddeler, atık su ile birlikte bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Tekstil sanayiinde 1 ton ürüne karşılık 200 m³ ile 350 m³ arasında atık su oluşumu söz konusudur. Bu çalışmada, Türkiye’deki gerçek bir tekstil boyahanesinde oluşan atık suların ısısından yararlanarak, işletmeye giren temiz soğuk suyun ısıtılması ile kazanılan ısı enerjisi incelenmiştir. Kazanılan enerji miktarı ve yatırımın geri ödemesi süresi matematiksel verilerle ortaya konularak, edinilen kazanımlar değerlendirilmiş ve önerilerde bulunulmuştur.
Yazılım tanımlı ağlarda bağlantı katmanı keşif protokolünün istismarına dayalı topoloji zehirleme saldırılarının incelenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-05-24) Tok, Mevlüt Serkan; Demirci, Mehmet
Yazılım tanımlı ağlar, geleneksel ağ mimarilerindeki ağ cihazları üzerinde bulunan veri düzlemi ve kontrol düzleminin ayrıldığı ve ağın tamamına hâkim merkezi kontrolcüler tarafından paket iletim kararlarının alındığı bir ağ teknolojisidir. Kontrolcünün ağın bütün işleyişini yönetme zorunluluğu kontrol kolaylığı sağladığı gibi güvenlik açıklıkları da yaratabilmektedir. Bu çalışmada, ele geçirilen uç cihazlar üzerinden kontrolcünün yazılım tanımlı ağ topolojisini keşfetmede kullandığı OpenFlow Keşif Protokolünün (OFDP – OpenFlow Discovery Protocol) temelini oluşturan bağlantı katmanı keşif protokolünün (LLDP- Link Layer Discovery Protocol) kötüye kullanımı vasıtasıyla LLDP Enjeksiyonu ve LLDP yeniden gönderim saldırıları gerçekleştirilmiş, saldırı sonrasında kontrolcü üzerinde tutulan topoloji ve ağdaki uç cihazların bağlantı durumları tespit edilmiştir. Yapılan saldırı testleri sonucunda Floodlight kontrolcünün LLDP istismarını temel alan saldırılara karşı savunmasız olduğu ve kontrolcü üzerinde sahte bağlantı kayıtları oluşturulmasının mümkün olduğu görülmüştür. Ayrıca, kontrolcünün saldırı neticesinde kayıtlanmış sahte linkleri dikkate alarak geçersiz rotalar hesapladığı, bu rotaları kullanması ön görülen uç cihazların erişiminin kesildiği ve ağın genel başarımında azalma olduğu gözlemlenmiştir.
Zaman maliyet ödünleşim probleminin en az insan müdahalesi ile oluşturulup çözülmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-07-02) Bettemir, Önder Halis; Yücel, Tugay
Bu çalışmada, en düşük toplam proje maliyetli iş programı oluşturmayı amaçlayan zaman maliyet ödünleşim problemine küçük ölçekli yüklenicilerin de uygulayabileceği çözüm yöntemleri aranmıştır. İş programını insan müdahalesine ihtiyaç duymayacak şekilde oluşturan bir hesap tablosu geliştirilmiş ve her aktivite için veri girişi ve revizyonların hızlı bir şekilde yapılması sağlanmıştır. Böylece planlama ve inşaat aşamasında ortaya çıkabilecek öngörülmeyen durumların olumsuz etkileri ve başka projeler için tekrarlanan hesaplamalar azaltılmıştır. Bu çalışmada çözülen iki farklı senaryodaki zaman maliyet ödünleşim problemleri için hesap tablosu uygulamasında yazılan makro üzerinde çalıştırılan Genetik Algoritma ile optimizasyon yapılmıştır. En düşük proje maliyet değeri ve yapım alternatifleri kayıt altına alınmıştır. Alternatifler arasındaki en düşük proje maliyeti ile işin gerçekleştirilmesini sağlayan iş programı oluşturulup planlama mühendislerinin iş yükü önemli ölçüde azaltılmıştır. Hesap tablosu uygulamasını kullanacak yüklenicilerin maliyette kayda değer bir iyileşme elde ederek net kârlarını en üst düzeye çıkarmaları amaçlanmıştır. Sadece yapım yönetimi profesyonellerinin kullandığı proje yönetimi yazılımlarının yanı sıra bu çalışmada oluşturulan hesap tablosu uygulaması sağladığı kullanım kolaylığı ve en düşük toplam proje maliyeti ile sektör içerisindeki tüm aktörlere rekabet avantajı sağlamaktadır.

Browse

Browsing by Language "tr"