Browsing by Author "Çetin, Sevda Telli"
Now showing 1 - 14 of 14
- Results Per Page
- Sort Options
Item Bir binek araç dış dikiz aynasının vibrasyon performansını etkileyen parametrelerin incelenmesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2019-06-20) Çalışkan, Basri; Çetin, Sevda Telli; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.Araçlarda güvenlik elemanı olarak kabul edilen ve yasal zorunluluklara tabi tutulan dış dikiz aynası; sürücünün görüş alanını arttırmasına yardımcı olmaktadır. Ancak dikiz aynasına gelen çeşitli kuvvetler (yol yükleri, aerodinamik yükler) aynada titreşime sebep olmakta ve bu titreşim, görüntü kalitesinin azalmasının yanı sıra trafikte yaya, yolcu ve sürücülerin can güvenliğinin tehlikeye atılmasına sebep olabilmektedir. Bu nedenle, dikiz aynasının modal analizinin yapılarak titreşim davranışının belirlenmesi sürüş güvenliği bakımından önemlidir. Bu çalışmada, bir binek aracı dış dikiz aynasının titreşim performansına etkiyen parametreler tespit edilmiş, sonlu elemanlar modeli oluşturularak aynanın modal analizleri yapılmış ve ilgili parametrelerin etkileri karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Belirlenen parametreler yardımıyla plastik bir brakete sahip dış dikiz aynasının dinamik performansı, -araç imalat firmalarının beklentilerini karşılayacak şekilde- arttırılmış ve çekiç testiyle simülasyonlar doğrulanmıştır.Item Bir binek araç gündüz farına şok testlerinin uygulanması ve sonlu elemanlar metodu ile doğrulama çalışmaları(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2018-11-23) Ediz, Barış; Ay, Erhan; Çal, Taner; Çetin, Sevda Telli; Bursa Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Makine Mühendisliği Bölümü.Çalışmanın amacı, bir binek araç gündüz farının Modal Parametreleri Güncellenmiş Sonlu Elemanlar Modelini (MPGSEM) ve şok testlerinden ölçülen ivme sinyallerini kullanarak sonlu eleman analizini yapmak ve elde edilen sonuçları testlerden ölçülen gerilme ve birim uzama değerleri ile karşılaştırmaktır. Diğer bir amaç ise zamana bağlı analiz sonuçları ile doğrusal bir analiz tipi olan Cevap Spektrumu (CS) analiz sonuçlarının ve analiz sürelerinin karşılaştırılmasıdır. Çalışmada bir gündüz farına SAE J577 test metodu ile mekanik şok testi ve 30 g genliğinde yarım sinüs şok testleri uygulanmıştır. İvme ölçerler ile bağlantı noktaları üzerinden ivme sinyalleri ve bağlantı braketleri üzerine bağlanan birim uzama ölçerler ile birim uzama sinyalleri ölçülmüştür. Ölçülen ivme sinyalleri MPGSEM bağlantı noktaları üzerinden gündüz farına uygulanmış ve zamana bağlı analiz yapılmıştır. Analiz sonucunda birim uzama ölçer bağlanan nokta üzerinden birim uzama sonuçları alınmış ve test sonucu ölçülen değerler ile karşılaştırma yapılmıştır. İvme sinyalleri üzerinden şok cevabı ivme spektrumları hesaplanmış ve CS analizi sırasında bağlantı noktalarında yük girdisi olarak kullanılmıştır. CS analiz sonuçları ve çözüm süresi, zamana bağlı analiz sonuçları ve çözüm süresi ile karşılaştırılmıştır.Item Binek araç gündüz farının modal parametrelerinin belirlenmesi ve sonlu elemanlar modelinin güncellenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2017-07-11) Ediz, Barış; Çetin, Sevda Telli; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Makine Mühendisliği Bölümü.Çalışmanın amacı bir binek araç gündüz farının modal parametrelerinin belirlenmesi ve sonlu elemanlar modelinin güncellenmesidir. Titreşen sistemlerde, Rayleigh oransal sönüm öngörüsü ile farklı doğal frekanslar için sönüm oranları tahmin edilebilmektedir. Bu çalışmada üretimde var olan bir gündüz farı üzerinde yapılan testlerle Rayleigh oransal sönüm katsayıları belirlenmiş ve sonlu elemanlar modelinde bu katsayılar kullanılarak doğrulama yapılmıştır. Böylece sonlu elemanlar dinamik yapısal analizlerinden gerçeğe daha yakın sonuçlar elde edilmesi hedeflenmiştir. Yapılan çalışmada rezonans tarama testleri ile belirlenen bir nokta üzerinden gündüz farının ivme frekans cevabı ölçülmüş ve bir tek serbestlik dereceli modal analiz metodu olan tepe tutma metodu ile modal parametreler belirlenmiştir. Modal parametreler belirlenirken Rayleigh oransal sönüm öngörüsüyle sönüm kütle matrisi ve katılık matrisi çarpanları (sırasıyla α ve β) hesaplanmıştır. Bu sabitler sonlu elemanlar modelinde kullanılarak harmonik ivme cevap analizi yapılmış ve test sonucu elde edilen cevap fonksiyonu ile karşılaştırılmıştır.Item Elektrikli araç alüminyum batarya kutusunun dinamik analizi ve tasarım parametrelerinin iyileştirilmesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023) Şensoy, Yalçın; Çetin, Sevda Telli; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.; 0000-0003-3989-1763Sürdürülebilirlik prensibi ile iklim değişikliğini azaltma taahhütleri çerçevesinde teknolojik gelişmeler ve yeniliklerle birçok alanda değişim ve gelişim yaşanmaktadır. Otomotiv sektörü de bir dönüşüm geçirmekte ve geleneksel içten yanmalı araçlardan hibrit ve tam elektrikli araç üretimi ve kullanımına doğru geçilmektedir. İçten yanmalı araçlar ve alt sistemleri için regülasyonlar oldukça gelişmişken elektrikli araç ve alt sistemleri için regülasyonlar ve firmalar tarafından oluşturulan özel isterler oluşturulmaya, tartışılmaya ve geliştirilmeye devam etmektedir. Elektrikli araçların en önemli sistemlerinden birisi ise batarya paketleridir. Batarya paketi için mekaniksel, elektriksel, çevresel ve kimyasal gereklilikler bulunmaktadır. Bir sistem olarak batarya paketi, depoladığı enerji ve ağırlığı ile araç menzilini ve araç dinamiklerini etkilemektedir. Hafif ve kompakt bir batarya paketi, tercih edilen bir elektrikli araç oluşturmak için önemli bir parametredir. Batarya kutusu ise batarya paketinin konstrüksiyonunu oluşturur. Çevrecilik, hafiflik ve özgül dayanım açısından öne çıkan alüminyum malzemeler batarya paketlerinde kullanılmakta ve kullanımı artarak devam etmektedir. Gereklilikleri sağlayan nihai kullanılabilir ürün ortaya çıkmadan önce mühendislik problemlerinden dolayı oluşabilecek tasarım iyileştirme, prototip imalatı ve test maliyetlerini azaltmak amacıyla tasarımların sanal ortamda test edilmesini imkân sağlayan sonlu elemanlar analizleri günümüzde havacılık uzay otomotiv ve inşaat gibi birçok sektörde yaygın şekilde kullanılmaktadır. Batarya paketini koruyan ve mekanik dayanımını oluşturan üst kapak, alt kapak, iç profiller ve dış profiller batarya kutusunun temel yapısal bileşenleridir. Bu çalışmada, sonlu elemanlar analizleri ile batarya kutusunu oluşturan temel yapısal bileşenlerdeki kalınlık değişiminin mekanik dayanıma olan etkileri incelenmiş ve mekanik gereklilikleri sağlayan hafif bir batarya kutusu yaratılması amacında en uygun kalınlık değerleri belirlenmiştir.Item Free vibrations of a rectangular plate carrying a distributed mass(Academic Press Inc Elsevier Science, 2002-03-14) Kopmaz, Osman; Çetin, Sevda Telli; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Makina Mühendisliği Bölümü.; AAG-4708-2019In this paper, an analytical method is presented to find the eigenfrequencies of a rectangular plate carrying a uniformly distributed mass. Using the standard Galerkin procedure, the equation of motion is reduced to a set of ordinary differential equations. From this set, the frequency equation is obtained. This polynomial equation is solved numerically. Due to the significance of the fundamental frequency of the system, its variation with respect to the non-dimensional parameters associated with the location, the area density and the distribution area of the mass attached to the plate, is investigated. Furthermore, it is shown by a numerical example that the method can be used to study plates with concentrated mass as a special case. Finally, an analysis to obtain the modal surfaces and the related nodal lines is carried out. It is demonstrated that the location of the attachment significantly affects the nodal lines, and modal interchanges may occur.Item Hafif ticari araçlarda dış dikiz aynalarının mekanik titreşim özelliklerinin incelenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2014-09-29) Aras, Selma Yıldırım; Çetin, Sevda Telli; Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.Hafif ticari araçlarda kullanılan dikiz aynalar dinamik ve aerodinamik yüklere maruz kalmaktadır. Bu yüklerden ötürü görüş performansını olumsuz etkileyen titreşimler doğar. Titreşimler ayna camında oluşan görüntünün net olarak algılanmamasına sebep olur ve sürüş güvenliğini tehlikeye atabilir. Bu çalışmada otomobil üreticilerinin belirlediği dış dikiz aynasının taşıması gereken mekanik titreşim kriterleri esas alınarak aynanın mekanik titreşim özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Aynanın sonlu elemanlar ortamında bir modeli kurulup modal analiz uygulanarak doğal frekansları tespit edilmiştir. Bunun yanında modal çekiç testleri, sarsıcı testleri, lazer testleri ile aynanın doğal frekansı ölçülerek sonlu elemanlar analiz sonuçları ile karşılaştırılmış ve böylece kurulan modelin doğruluğu kontrol edilmiştir. Kütle, elastisite modülü, yoğunluk gibi faktörlerin doğal frekanslarda nasıl bir etki oluşturduğunu anlamak üzere sonlu elemanlar programında parametrik çalışmalar yapılmıştır. Bu verilere dayanarak muhtelif ayna prototipleri imal edilmiş ve bunlar gerek deney düzeneğinde, gerekse araç üzerinde test edilmiştir. Sonuçlar karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır.Item Makaslı kaldırıcının öntasarımı için bir yazılım ve arayüz geliştirilmesi(Uludağ Üniversitesi, 2016-02-03) Eser, Sezgin; Çetin, Sevda Telli; Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.Bu tez çalışmasında makaslı tip bir kaldırma platformunun mekanik analizi incelenmiştir. Platformun kuvvet ve mukavemet analizi için MATLAB yazılımında bir kod ve ara yüz programı hazırlanmıştır. Hazırlanan program, platformun kaldırma yükünü ve yükselme miktarını giriş değeri alarak, hem makas uzuvlarında oluşan bağlantı kuvvetlerini, hem de silindir kuvvetini hesaplamaktadır. Program vasıtası ile ayrıca belirlenen malzeme ve kesit değerleri için mukavemet kontrolü yapılmaktadır. Hazırlanan program ile hesaplanan değerlerin doğruluğunu kontrol etmek amacı ile ANSYS programında platform modelinin analizi yapılmıştır. Hazırlanan modelin analizi ile MATLAB programının sonuçları karşılaştırıldığında oldukça yakın değerler elde edildiği görülmüştür. Hazırlanan MATLAB programı, platform için hem sanki statik hem de dinamik analiz gerçekleştirmektedir. Böylece hangi hidrolik silindir hız değerinden itibaren sanki statik çözümün yetersiz kalacağının yorumlanmasına da imkân sağlanmıştır. Oluşturulan arayüz sayesinde, gerekli makas sayısı, uzuv uzunluklarını ile hidrolik silindir kuvveti ve strok değerleri hesaplanıp sonuçları bu ara yüz üzerinden okunabilmekte; ayrıca aynı arayüz üzerinde mukavemet kontrolü sonuçları da görülebilmektedir. Böylece farklı yükseklik ve taşıma yükü özelliğine sahip platformlar için hızlı bir mekanik analiz gerçekleştirilebilmektedir.Item On the eigenfrequencies of a two-part beam-mass system(Academic Press Ltd. - Elsevier Science Ltd, 2002-04-25) Çetin, Sevda Telli; Kopmaz, Osman; Uludağ Üniversitesi/Mühendislik Fakültesi/Makina Mühendisliği Bölümü.; AAG-4708-2019; 6603311475; 7801643721The free vibration of beams and rods carrying concentrated (lumped) or distributed mass has been extensively investigated in detail for the last three decades. To have an idea about the subject studied in the relevant literature one can refer to the papers listed at the end of this work. Among the vast number of papers, the following can be mentioned. Chen [1] and Goel [2] studied the eigenfrequencies of beams carrying a concentrated mass. Bhat and Wagner [3], and Bhat and Kulkarni [4] obtained the natural frequencies of a cantilevered beam with a slender tip mass. They showed that the gyroscopic elect of the tip mass on the frequencies must be taken into account when its dimensions are considerable compared with those of the carrying beam. Recently, Chan and Zhang [5] studied the free vibration of a cantilever tube partially"filled with liquid, considering it as a beam with distributed mass.Chanet al. [6], and Chan and Wang [7] investigated the free vibration of simply supported and cantilever beams with distributed mass, using Euler}Bernoulli and Timoshenko beam models respectively. Chanet al. [8] treated the free vibration of a beam with two distributed masses in-span. Low [9] derived the frequency equations of a beam with a concentrated mass in-span under classical boundary conditions. Cutchins [10], Batan and Gurgöze [11]dealt with the longitudinal vibrations of rods carrying a concentrated mass. Gürgöze and Inceoglu [12] studied the axial vibration of an elastic rod with external distributed mass. However, it is observed in these works that a system consisting of a mass carried by two different beam segments has not been treated yet. In this paper, a method is presented to obtain the natural frequencies of such a system as shown in Figure 1, due to its practical importance. The general frequency equation derived in the context of this method can also be used to find the eigenfrequencies of the beams either carrying or not carrying a concentrated mass, and non-uniform, two part beams. However, one should remember that the concept of rigidity is an idealization and a theoretical assumption which will not be valid at higher frequencies any more. Therefore, in order to establish a more realistic model for such a system, the intermediate mass must be considered a highly stiff portion of the entire system instead of assuming it ideally rigid.Item Otomatik paletli yük taşıyıcı mekik aracının geliştirilmesi(Uludağ Üniversitesi, 2015-08-04) Öçal, Ahmet Emre; Çetin, Sevda Telli; Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.Bu çalışmada yarı otomatik ve otomatik depolama sistemlerinde kullanılan ve ürün paletlerini raf hücrelerine taşıyan mekik sistemleri incelenmiştir. Mekik sistemleri, hem depo rayları üzerinde ileri-geri hareket için yürütme mekanizmasına hem de palet üzerindeki yüklerin kaldırma-indirme işlemleri için kaldırma mekanizmasına sahip olan araçlardır. Yapılan çalışmada, ilk olarak ülkemizde lisanslı olarak üretilen ve güncel olarak kullanılan bir mekik aracının yapısal davranışı incelenmiştir.Bu kapsamda mekik aracının gövdesi için sonlu elemanlar analizi yapılarak yapısal davranış incelenmiş daha sonra ise kaldırma mekanizmasının kinematik, sanki-statik ve kinetik analizleri yapılmıştır. Piyasada üretilip kullanılan mekik araçlarındaki sistem incelendikten sonra çalışma prensibi olan bir motor ile aracın depo raylarındaki kanallar içerisinde ilerlemesi, bir diğer motor ile gerçekleştirilen ve paletli ürünlerin kaldırılmasına alternatif bir sistem geliştirilmiştir. Bu alternatif sistemde tek motorla her iki işlemi yani, mekik aracının kanaldaki ilerlemesi ve paletli ürünlerin kaldırılmasını gerçekleştirecek bir sistem üzerinde çalışılmıştır. Bu yeni sistem için detaylı tasarım, imalat ve test işlemleri de gerçekleştirilmiştir.Item Plastik malzemeden üretilmiş otomotiv aydınlatma parçalarının modal analizi ve sonlu elemanlar modelinin güncellenmesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2019-07-02) Ay, Erhan; Çetin, Sevda Telli; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.Bu çalışmada, Polimetil Metakrilat – PMMA malzemeden üretilmiş farklı geometriye sahip 4 adet stop lensleri ele alınmıştır. Lenslerin serbest titreşim doğal frekansları ve mod şekilleri ANSYS WB® yazılımı yardımı ile sayısal olarak incelenmiştir. Sonlu Elemanlar (SE) analizi yöntemiyle incelenen stop lenslerinin deneysel modal analiz yöntemiyle de doğal frekans, sönüm oranı ve mod şeklleri tespit edilmiştir. Son olarak analiz ve test sonuçları karşılaştırılarak Modal Güvence Matrisi (MGM) elde edilmiştir. Bu tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, günümüzde modal analiz yönteminin uygulama alanlarından ve bu konuda daha önce yapılan benzer çalışmalardan bahsedilmektedir. İkinci bölümde, genel hatlarıyla titreşim teorisinden ve temel terimlerinden ayrıca, modal analiz yönteminden ve kullanılan formülasyonlardan, Frekans Cevap Fonksiyonunun (FCF) özelliklerinden, deneysel modal analiz yönteminin uygulamasına yönelik kullanılan ölçüm düzeneklerinden ve ölçümler sonucunda modal parametrelerin elde edilme yöntemlerinden bahsedilmektedir. Üçüncü bölümde, stop lenslerinin dinamik karakteristiklerini belirlemek için bu yapılar üzerinden deneysel modal analiz gerçekleştirilmiştir. Belirlenen bir adet stop lensi üzerinde darbe çekici test yönteminin iki türü de uygulanmış ve en uygun test yöntemi belirlenmiştir. Belirlenen bu test yöntemi diğer lenslere de uygulanmış ve yapıların dinamik karakteristikleri belirlenmiştir. Yapının doğal frekanslarından yararlanarak yarım güç metodu kullanılmış ve sönüm oranları hesaplanmıştır. Ayrıca PMMA malzemesi için yeni bir elastisite modülü hesaplanmış ve tekrar bilgisayar destekli sönümsüz modal analiz yapılmıştır. Son olarak analiz ve test sonuçları karşılaştırılarak MGM elde edilmiştir.Item Tahriksiz, giyilebilir ve ergonomik üst gövde dış iskelet sistemi geliştirilmesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-08-16) Öçal, Ahmet Emre; Çetin, Sevda Telli; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.; 0000-0002-0637-3487Kas-iskelet sistemi hastalıkları çalışma ortamında insan vücudunun biyomekanik dayanımından fazla zorlanması, aynı işi sürekli ve tekrarlı yapması, yanlış pozisyonda duruş halinde iş yapması gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır. Endüstride montaj, bakım, ağırlık kaldırma ve/veya taşıma gibi tekrarlı yapılan işlerde kasları ihtiyaç duyulduğu zamanlarda dinlendirmek oldukça önemlidir. Ancak bazı işler belirli tekrarlı hareketleri belirli sürelerde yapmayı gerektirmektedir ve bu durumlarda kas iskelet sistemi hastalıkları daha sık meydana gelmektedir. Son yıllarda kas-iskelet sistemi hastalıklarını önlemek için endüstriyel dış iskelet sistemleri geliştirilmeye ve kullanılmaya başlanmıştır. Dış iskelet sistemleri genel olarak insan tarafından giyilebilen ve fiziksel bir iş yaparken bu işi yapmaya yardımcı olan bir çeşit aparat veya yardımcı makine olarak tanımlanabilir. Çalışma kapsamında, operatörün fiziksel ve tekrarlı bir iş yapması durumunda kolunu havada tutmasına yardımcı olacak bir destek mekanizmasını da içeren endüstriyel dış iskelet sistemi geliştirilmiştir. Sistemin tasarımında, hesaplamalar iki farklı postür için yapılmıştır. Tasarım; kullanıcı dinlenirken, yürürken ve benzer günlük işleri yaparken istenmeyen zamanlarda mekanizmanın çalışmamasını, buna karşılık üst kolun anatomik duruş pozisyonundan 120 derece yukarı kaldırıldığında (fleksiyon) otomatik devreye girmesini sağlayacak şekilde yapılmıştır. Mekanizmadaki destek miktarı, farklı vücut yapısına sahip ve farklı işler yapan kişiler için ayarlanabilmekte ayrıca mekanizmanın devreden çıkış açısı da operatör tarafından belirlenebilmektedir. Yapılan çalışmada, geliştirilen ürünün değerlendirilmesi daha önce tanımlanan ve hesaplamaların yapıldığı iki farklı postür için laboratuvar ortamında on farklı kastan veri alınarak EMG testleriyle yapılmıştır. Dış iskelet sisteminin giyilmesiyle her iki postür için de kas aktivitesi ölçümleri önemli ölçüde azalmıştır. Bu, dış iskelet sisteminin omuz çevresindeki kas iskelet hastalıklarının azaltılmasına yardımcı olduğunu göstermektedir.Item Taşıt motoru koruma saçının doğal frekanslarının iyileştirilmesinde topografya optimizasyonun uygulanması(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023) Yumurtacı, Emre; Çetin, Sevda Telli; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.; 0000-0001-5832-2035Araçların hafifletilmesi günümüzde yakıt verimliliği ve sürdürülebilirlik konularının öne çıkmasıyla önemli bir konu haline gelmiştir. Araçlarda motorlar dış etkilere karşı korunması gereken önemli parçalar arasında bulunur. Titreşerek çalışan motorun bir koruyucu tarafından korunması gerekmektedir. Motordan gelen titreşim sebebiyle motor koruyucu braketin doğal frekansının istenilen değerlerde olması ihtiyacı doğar. Bir sac parçası üzerinde belirli bölgelerde şekil değişiklikleri ile frekansın değiştirilmesi hedeflenebilir. Aynı zamanda uygun yerlerden boşaltmalar yapılarak hafifletme yapılırken frekans kontrol altında tutulabilir. Bu çalışmada 6 noktadan motora sabitlenmiş motor altındaki braketin formunda oynamalar yapılarak bu değişikliklerin doğal frekansının yükseltilmesi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Topografya optimizasyonu ve modal analizler kullanılmıştır. Topografya analizinde yatay, dikey ve dairesel yönelim kısıtlarının olduğu ve yönelim kısıtının olmadığı optimizasyon çalışmaları yapılmıştır ve dizayn hacminden dolayı kabartmaların yükseklik kısıtı 6 mm olarak belirlenmiştir. Topografya sonuçlarına bağlı olarak farklı kesit görünümlerine sahip formlarda tasarımlar yapılmış ve modal analizle bu form değişiklerinin ve yönelimlerin doğal frekans üzerindeki etkisi ölçülerek karşılaştırılmıştır. Analizlerin doğruluğu için DIİ yazıcıda 0.15 ölçeğinde numuneler üretilmiş ve bu numunelere darbe çekiç testi yapılmıştır. Analizler deney numuneleri için doğrulanmış ve ölçek farkını görebilmek için bu analizler 1/0.7875/0.575/0.3625/0.15 ölçeklerinde tekrarlanmıştır. Çalışma sonucunda yatay ve dikey yönlendirilmiş form tiplerinde frekans değerleri birbirine yakın çıkmıştır. Frekans değeri artışı genel olarak kabartma sayısına bağlı olarak değil topografya kısıtındaki 6 mm yüksekliğine sahip yüzeylerin alanının büyüklüğüne bağlı olarak arttığı gözlemlenmiştir. En yüksek frekans değeri topografya analizinde yönlendirme kısıtı olmadan sadece yükseklik kısıtıyla yapılan analiz sonucunda tespit edilen bölgelerin tümünün yükseltilmesiyle ortaya çıkan sacın formunda elde edilmiştir.Item Tek uzuvlu esnek manipülatörün artık titreşimlerinin baskılanmasında optimizasyon tabanlı bir kontrol algoritmasının geliştirilmesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2022-08-08) Eser, Sezgin; Çetin, Sevda Telli; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.; 0000-0001-7906-2324Bu tez çalışmasında tek uzuvlu esnek bir manipülatör için sistem enerjisine dayanan bir kontrolcü geliştirilmiştir. Esnek uzvun modellenmesinde Euler-Bernoulli kirişi dikkate alınmıştır. Sistemin indirgenmiş dinamik modeli ise Varsayılan Modlar Metodu kullanılarak elde edilmiştir. Konum ve titreşim kontrolü, sistemin tek kontrol girişi olan motor torku ile gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen kontrolcüde üç adet bağımsız parametre yer almaktadır. Bağımsız parametreler için uygun değerlerin belirlenmesinde Yapay Arı Kolonisi Algoritması kullanılmıştır. Algoritma ile tüm bağımsız parametreler aynı anda optimizasyon sürecine alınmış ve uygun tork değeri belirlenmiştir. Ek olarak, esnek manipülatörün farklı uç kütleye sahip olduğu durumlarda da kontrolcünün uygulanabilir olması için bir algoritma geliştirilmiştir. Geliştirilen kontrolcünün performans incelemesi için MATLAB yazılımında simülasyon hazırlanmıştır. Performans incelemesi, hedeflenen açısal konuma ulaşma süreleri, açısal konumda meydana gelen aşmalar, hareket sırasında meydana gelen uç nokta salınımları, açısal hız değerleri ve ihtiyaç duyulan maksimum tork değerleri üzerinden gerçekleştirilmiştir. İlk olarak, tork ifadesinde yer alan tüm parametrelerin optimizasyonuna ilişkin sonuçlar, parametrelerin farklı kombinasyonlar ile optimize edildiği ve tüm parametrelerin uygun sabit değerlerde seçildiği durumlara ilişkin sonuçlar ile karşılaştırılmıştır. İkinci adımda, geliştirilen kontrolcü, katsayıları Yapay Arı Kolonisi Algoritması ile optimize edilmiş klasik PD kontrolcü ile karşılaştırılmıştır. Üçüncü adımda, geliştirilen kontrolcünün literatürde yer alan bir kontrolcü ile performans karşılaştırması gerçekleştirilmiştir. Dördüncü ve son adımda ise farklı uç kütle durumları için geliştirilen kontrolcünün performansının değerlendirilmesi amacı ile farklı uç kütle durumlarına ilişkin simülasyon sonuçları incelenmiştir. Geliştirilen kontrolcü ile farklı uç kütle değerleri için dahi hedeflenen açısal konuma hızlı ve düşük aşma değerleri ile ulaşılmış ve hareket sırasında meydana gelen salınım hareketleri sönümlenmiştir. Kontrolcünün farklı uç kütle durumlarında dahi başarılı bir kontrol gerçekleştirdiği, ek olarak optimizasyon sürecinde kısa döngüler sonucunda uygun parametrelerin elde edilebildiği sonucuna ulaşılmıştır.Item Bir ticari araç sürücü koltuğunun statik ve dinamik konfor kriterlerine göre incelenmesi(Uludağ Üniversitesi, 2016-02-03) Ergün, Ertuğrul Samet; Çetin, Sevda Telli; Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Mühendisliği Anabilim Dalı.Bu çalışmada, mevcut bir ticari araç sürücü koltuğunun statik ve dinamik konfor kriterlerine göre durumu incelenmiştir. Konfor değerlendirmesinden önce koltukta bulunan iskelet yapı, sünger ve amortisöre ait mekanik özellikleri öğrenmek için ayrı ayrı fiziksel testler yapılmıştır. Bu testlerden elde edilen veriler, koltuğa ait sonlu elemanlar modeli kurulmasında kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan koltuğa ait hem fiziksel testler hem de sonlu elemanlar analizi yöntemiyle statik ve dinamik konfor değerlendirmesi yapılmıştır. Statik konfor değerlendirmesinde koltuk ve yolcu arasındaki basınç dağılımı incelenmiştir. Dinamik konfor ise ISO 2631 standardına ve koltuğa ait SEAT değerine göre değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda testlerden elde edilen verilere göre koltuğun statik ve dinamik konfor kriterlerine göre konforlu olduğu gözlemlenmiştir.