Browsing by Author "Aksoy, Feyza"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Anıtsal Bursa camilerinde koruma ve onarım faaliyetlerinin değerlendirilmesi (1930-1960)
    (Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-02-24) Aksoy, Feyza; Bağbancı, Özlem Köprülü; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Mimarlık Anabilim Dalı.; 0000-0002-1103-1756
    Yapılarda meydana gelen hasarlar, önceleri sadece ihtiyaca yönelik ve geleneksel yöntemlerle onarılırken zamanla koruma üzerine farklı yaklaşımlar gelişmiş ve yasalar düzenlenmiştir. Dünya genelinde yaşanılan bu süreç ülkemize de yansımış, Osmanlı Dönemi’nde vakıf sistemiyle sürdürülen onarımlar, Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren ilgili kurumların denetiminde devam etmiştir. Bursa genelinde anıtsal yapılarla ilgili ilk tespit çalışmalarına 1930’lu yıllarda, onarımlara ise ekonomik şartlar ve yetişmiş teknik elemanların yetersizliği nedeniyle 1940’larda başlanabilmiştir. Onarım çalışmalarının, 1960 yılında kısa bir süre durakladığı, sonrasında ise Venedik Tüzüğü’nün etkisi ve kontrol mimarlarının değişmesiyle farklılaşmaya başladığı görülmüştür. Hazırlanan çalışmada, incelenen süreçte Vakıflar kaynaklarıyla onarılan anıtsal camilerin yanı sıra yerel imkanlarla onarılan küçük ölçekli camiler de değerlendirilmiştir. Yapıların, Bursa’da büyük hasara neden olan 1855 depremi sonrası onarımları araştırılmış, ardından 1930-1960 dönemi onarımları, fenni şartnameler, kurul kararları, kullanılan malzeme ve uygulamayı yönlendiren aktörlerin etkileri kapsamında incelenmiştir. Yapılan araştırmada en kapsamlı onarımın Ulucami’de gerçekleştiği, diğer camilerde ise minare başta olmak üzere yapı elemanları ile sınırlı kaldığı görülmüştür. Süreç içerisinde alınan karar ve hazırlanan raporlarda‘usulüne uygun’ kavramı dikkat çekmektedir. Yapılan onarımlarda, yapının geçmişiyle ilgili bilgi ve belgelerin araştırıldığı ancak restorasyon projesi hazırlanmadan uygulamaya başlandığı, eklerin kaldırılıp, belirli bir döneme uygun tamamlama yapılmaya çalışıldığı tespit edilmiştir. Teknik anlamda ise özgün malzemenin temin edilemediği durumlarda veya sağlam olması gerekçesiyle çimentonun kullanıldığı görülmüştür. Yapılan çalışmalarda, dönemin teknik şartnamelerinin, GEEAYK üyelerinin ve kontrol mimarlarının yaklaşımlarının onarımlarda etkili oldukları anlaşılmıştır.