Browsing by Author "Ali, Mohamed Awaleh"
Now showing 1 - 1 of 1
- Results Per Page
- Sort Options
Item Dörtçubuk mekanizmasının tam dengelenmesi(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023) Ali, Mohamed Awaleh; Kopmaz, Osman; Bursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Makine Teorisi ve Dinamiği Anabilim Dalı.; 0000-0002-6068-3195Bu çalışmada bir dört çubuk mekanizmasında atalet kuvvetleri ve atalet momentlerinin tam dengelenmesi incelenmektedir. Tam dengeleme mekanizmalarda ciddi bir sorundur ve çoğu hallerde atalet kuvvetleri dengelemesiyle yetinilir veya hem atalet kuvvetleri hem de atalet momentlerinin kısmi dengelenmesi tercih edilir. Bu alanda pek çok yayın vardır; ancak daha ziyade metot önerilmektedir. Bunun dışında optimizasyon yöntemleriyle mekanizmanın tüm fiziki parametrelerini değiştirerek dengeleme problemini çözmeye yönelik çalışmalar da mevcuttur. Ancak bu durumda mekanizma uzuvlarının geometrisinde ciddi değişimler olmaktadır. Ayrıca uzuvların kütleleriyle kütle atalet momentleri arasındaki ilişkiden ötürü bunların bağımsız olarak dengeleme amaçlı optimizasyon prosesine sokulması elde edilen yeni değerlerin tasarım aşamasında kolayca sağlanamamasına yol açabilmektedir. Bu nedenle çalışmamızda klasik yaklaşımla mekanizma uzuvlarına karşı ağırlıklar ve dönen elemanlar ilave ederek mekanizmada tam dengelemenin nasıl yapılabileceği sayısal örnek yardımıyla gösterilmektedir. Bununla birlikte mekanizmada dönen ve ötelenen kütleler arttığı için ihtiyaç duyulan motor torkunda artış gözlenmektedir. Sonuç itibariyle tam dengelemeyle yüksek torklar ve dolayısıyla daha büyük motor gücü arasında bir tercih yapılması veya makul bir ara çözümde buluşulması gerekmektedir. Çalışmada önce dengelenmemiş mekanizma incelenmektedir. Mekanizma tek serbestlik dereceli olduğundan Lagrange yöntemiyle hareket denklemi elde edilmiş ve kinematik taleplerin tamamen sağlandığı kabulü altında mekanizmanın bir periyodunda ihtiyaç duyulan motor torku değişimi bulunmuştur. Bilahare Euler-Newton metoduyla hareket denklemleri çıkarılıp çözülerek mafsal reaksiyon kuvvetleri ve bu suretle mekanizmadan şasiye intikal eden kuvvetler hesaplanmıştır. Dengeleme yapıldıktan sonra sistemin yine iki farklı yöntemle hareket denklemleri çıkarılarak motor torku değişimi ve şasiye yani gövdeye aktarılan kuvvet ve moment bulunarak dengelenmemiş haldeki değerlerle mukayese edilmiştir. Sonuçlar zemine intikal eden sarsma kuvvetleri ve sarsma momentlerinin giderildiğini, buna karşılık beklendiği gibi motor torku değerlerinde ciddi artış olduğunu göstermektedir.