Browsing by Author "Dalar, Mehmet"

Now showing 1 - 6 of 6

Azınlıklar sorunu: Uluslararası hukuk ve Türk hukuku açısından bir analiz
(Uludağ Üniversitesi, 2006) Dalar, Mehmet
Bu çatışma iki bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde azınlıkların ortaya çıkması, tanımlanmaları ve tarihsel gelişimi araştırılarak Milletler Cemiyeti, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Konseyi tarafından bu konuda yapılan düzenlemeler ile insan hak ve hürriyetleri çerçevesinde azınlıklara tanınan pozitif haklardaki gelişmeler üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde, Türkiye'deki tarihsel süreçte azınlıkların tanımlanmaları ve hukuki statülerine değinildikten sonra Türk hukuk sisteminde esas alınan azınlık kriteri ve bu kriterin dayandığı hukuksal belgeler incelenerek bu kriterler dışında kalan azınlıklara pozitif hakların tanınmasında AB uyum yasaları çerçevesinde kaydedilen aşamalar araştırılmış ve değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı, hukuk Devleti ve demokrasi çerçevesinde Türkiye'de dinsel azınlıklara tanınan pozitif hakların diğer azınlık topluluğu kişilere de tanınması durumunda Türkiye'nin ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğüne katkı sağlayacağını göstermektir.
Dünya ticaret örgütü: bağlantı sorunu açısından bir dönüşümün analizi
(Uludağ Üniversitesi, 2006) Dalar, Mehmet
Uluslararası ticaretin gelişerek küresel bir karakter kazanmasıyla birlikte ticari olmayan konuların ticaretten etkilenmesi veya ticareti etkilemesi nedeniyle uluslararası ekonomik ilişkiler değişik bir boyut kazanmıştır. Bu nedenle ülkelerin ekonomik rekabet edilebilirliklerinin sürdürülmesi için GATT (Tarifeler ve Ticarete İlişkin Genel Antlaşma) kapsamında başlayan ve DTÖ (Dünya Ticaret Örgütü) ile sürdürülen temel ilke ve normlar geliştirilmiştir. Bu bağlamda ticareti etkileyen veya ticaret tarafından etkilenen görünüşte ticari olmayan konularda uluslararası ticaretle bağlantılı olarak düşünülmeye başlanmıştır. Tarife dışı engeller kapsamında da değerlendirilen bağlantı sorunu, dünya ticaretinin az gelişmiş devletler aleyhinde olumsuz etkilenmemesi için DTÖ'nün fonksiyonel çalışmasıyla çözülebilir. Bu çalışmada DTÖ'nün niteliği ve yapısı irdelenerek bağlantı kavramının analizi yapılmış ve bu sorunun çözülmesi için DTÖ yapısının işlevselleştirilmesi gereği ortaya konulmuştur.
Marksizm’in uluslararası hukuk yaklaşımı
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-11-20) Dalar, Mehmet
Bu çalışma, Türkiye’de üzerinde oldukça sınırlı çalışılmış olan Marksizm’in uluslararası hukuk yaklaşımın ele alarak, bilinen uluslararası hukuk anlayış ve yöntemine karşı Marksizm’in nasıl bir tez ortaya çıkardığını incelemektedir. Marksizm’in genel olarak hukuk, özel olarak uluslararası hukuk teorisinin olup olmadığını tartışan çalışma, post kolonyal dönemde ve zamanımızda hegemonyanın etkin olduğu uluslararası hukukun karşı karşıya kaldığı çıkmaza eleştirel bakış açısını geliştiren Marksist yaklaşımın koyduğu çözüm seçeneklerini değerlendirmektedir. 1917’de Rusya’da gerçekleşen Ekim Devrimi sonucunda Marksizm’i temel alarak kurulan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin bu temelde uluslararası hukuka getirdiği bakışı ve bu hukuku ne ölçüde etkilediğini ele alan bu çalışma, Sovyetlerin dağılmasından sonra ortaya çıkan gelişmelere Marksizm’in nasıl bir yaklaşım geliştirdiğini açıklamaktadır.
Swot analizi tekniği ile Suriye’de demokrasi imkanı
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2019-11-29) Canyurt, Dilek; Dalar, Mehmet
Suriye krizinin çözümü ile ülkedeki kalıcı barışın tesis edilmesinde önemli bir faktör olarak görülen demokrasiyi kısaca analiz eden bu çalışma, Suriye için nasıl bir demokrasinin olabileceğini SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats - Güçlü yönleri, Zayıf yönleri, Fırsatlar, Tehditler) analiz bağlamında incelemektedir. Suriye’deki toplumlar arasındaki çatışmalara yol açan faktörlere ve Suriye’deki hükümet ve muhalif unsurlarının demokrasiyle ilgili yaklaşımlarına değinen bu çalışma, Suriye’nin toprak bütünlüğü dahilinde bütün farklı etnik, dinsel ve mezhepsel unsurların barış içinde demokratik bir yapıda yaşamaları konusunda fırsat alanlarını araştırmaktadır. Çok katmanlı toplum görüntüsünü veren Suriye toplumunun sosyal yapısı ile siyasal özelliklerini dikkate alarak demokrasi yönünden Suriye’nin güçlü ve zayıf yönlerini inceleyen çalışmamız bu konuda fırsatların ve tehditlerin neler olduğunu ortaya koymaktadır.
Türkiye-Irak Kürdistan bölgesel yönetimi ilişkileri: Karşılıklı bağımlılık teorisi bağlamında petrol ilişkisine dayalı bir analiz
(Uludağ Üniversitesi, 2015) Dalar, Mehmet
Bu çalışmada uluslararası ilişkiler teorilerinden karşılıklı bağımlılık teorisinin mahiyeti ve niteliği üzerinde durularak çeşitli anlamlarda kullanılan karşılıklı bağımlılığın devletler arasındaki ilişkilerde kaydettiği gelişmelere yer verilmiştir. Hem bu teori bağlamında hem de son yıllarda değişen Türk dış politikası çerçevesinde Türkiye’nin federal Irak devletinin federe bir birimi niteliğindeki Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile olan ilişkileri incelenmiştir. Bu çalışma Türkiye’nin özel ve kamusal kuruluşlarının IKBY’deki yatırımları, ekonomik ve ticari faaliyetleri ile IKBY’nin Türkiye üzerinden dünya piyasalarına enerji kaynaklarını ihraç etmek istemesiyle ilgili merkezi hükümetle ortaya çıkan siyasi ve hukuki sorunları incelemektedir. Ayrıca bu çalışma hem IKBY için Türkiye’nin önemi hem de Türkiye’nin değişen iç ve dış politikasıyla bölgedeki aktif rolü üzerinde durarak IKBY’nin Türkiye ile hiyerarşik olmayan karmaşık karşılıklı bağımlılık ilişkisini de analiz etmektedir.
Uluslararası Hukuk açısından uluslararası nehirler ve Fırat-Dicle Nehirlerinin hukuksal statüsü
(Uludağ Üniversitesi, 2004) Dalar, Mehmet; Genç, Mehmet; Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı.
Bu tez, dört bölümden oluşmaktadır. Tezin ilk bölümünde ulaşım dışı uluslararası nehirlerin mahiyeti üzerinde durularak, bunların hukuksal statüleri ve tarihsel gelişimleri ele alınmıştır. Aynı nehirleri paylaşan Devletlerin egemenliklerinin ne şekilde etkilendiği yukarı ve aşağı Devlet açısından ele alınmış ve faydalanma hakkı öğretide gelişen farklı yaklaşımlar çerçevesinde tartışılmıştır. Ulaşım dışı uluslararası nehirlerle ilgili uluslararası hukukun nasıl geliştiğini, bu nehirlerden faydalanmayla ilgili ne gibi ilke ve kuralların oluştuğu konusunda Uluslararası Hukuk Derneği ile Birleşmiş Milletler Uluslararası Hukuk Komisyonunun yaptığı çalışmalar ve uluslararası yargı organlarının bu hukukun gelişmesine olan katkıları incelenmiştir. Konunun hukuksal çerçevesi incelendikten sonra sınır aşan nehirlerle ilgili yapılmış olan belli başlı uluslararası antlaşmalar incelenerek, bu antlaşmaların uluslararası ölçekte ne kadar örneklik teşkil ettikleri irdelenmiştir. ikinci bölümde Türkiye'deki uluslararası nehirlerin durumu ve yapılan antlaşmalar incelenmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümlerde ise Türkiye'den kaynaklanıp Suriye ve Irak'a aktıktan sonra birleşerek, Basra Körfezi'ne dökülen Fırat ve Dicle nehirlerinin özellikleri belirtilerek kıyı Devletlerin bu nehirlere yaptıkları katkı ile bunlardan ne kadar faydalandıkları projeleriyle birlikte araştırılmıştır. Her iki nehirle ilgili ne gibi düzenlemelerin yapıldığını tarihi gelişimiyle birlikte değinilmiş ve bu sulardan faydalanmayla ilgili zamanımıza kadar süre gelen sorunun çözümüne dair üç kıyı Devletinin farklı görüşleri tartışılmıştır. Birinci bölümde değinilen su hukuku ilkeleri ışığında bu nehirler üzerinde her üç devletin hakkaniyete dayalı makul kullanım ve katılıma dayalı antlaşma sağlanması sürecini etkileyen faktörlerin neler olduğu araştırılmış ve sorunun çözümüne ilişkin öneriler sunulmuştur.