Browsing by Author "Göksoy, Abdurrahim T."

Now showing 1 - 8 of 8

Ayçiçeğinde Line x Tester analizi ile üstün uyum yeteneği gösteren hibrid kombinasyonlarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma-1
(Uludağ Üniversitesi, 1995) Türkeç, Aydın; Göksoy, Abdurrahim T.; Turan, Z. Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Bahçe Bitkileri Bölümü.
Bu araştırma, ayçiçeğinde 5 ana (Sitoplazmik erkek kısır) hat ile 5 baba (restorer) testerin genel ve özel kombinasyon kabiliyetlerini tahmin etmek ve üstün F1 hibridlerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada kullanılan ebeveynler Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünde geliştirildi. Araştırmanın ilk yılında CMS hatlar ve restorer testerler mümkün bütün kombinasyonlarda melezlendi. İkinci yılda (1992), elde edilen 25 hibrid Bursa’da tekrarlamalı bir tarla denemesinde değerlendirildi. Veriler Line x Tester metoduna göre analiz edildi. Deneme sonuçlarına göre, bitki boyu için 3 ve 7 nolu; tabla çapı için 2 ve 10 nolu; 1000 tane ağırlığı için 6 nolu; tek tabla verimi için 3 ve 6 nolu; tane verimi için, 1, 5, 6 ve 10 nolu; hat (ana) ve testerlerin (baba) en iyi genel uyuşma yeteneği gösteren ebeveynler olduğu belirlenmiştir. Öte yandan, tane verimi ve gözlenen diğer karakterler yönünden 1x6, 1x7, 1x10, 4x10 ve 5x9 melez kombinasyonları en yüksek özel kombinasyon kabiliyeti göstermiştir. Genel ve özel kombinasyon kabiliyeti varyanslarının önemlilik testleri, tabla çapı, tek tabla verimi ve tohum verimi üzerine dominant gen etkilerinin eklemeli gen etkilerinden daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Ayçiçeğinde Line x Tester analizi ile üstün uyum yeteneği gösteren hibrid kombinasyonlarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma-ll
(Uludağ Üniversitesi, 1995) Göksoy, Abdurrahim T.; Türkeç, Aydın; Turan, Z. Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
Bu çalışma ayçiçeğinde 6 ana (CMS) hat ve 3 baba (restorer) testerin genel ve özel kombinasyon kabiliyetini tahmin etmek ve iyi verim verme kapasitesine sahip olan yeni F1 hibridlerini belirlemek için yürütülmüştür. Çalışmada kullanılan ebeveynler Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nde geliştirilmiştir. İlk yıl (1992), CMS hatlar ve restorer testerler mümkün bütün kombinasyonlarda melezlenmiştir. Elde edilen 18 hibrid 1993 yılında Bursa'da tekrarlamalı bir tarla denemesinde değerlendirilmiş ve veriler Line x Tester metoduna göre analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, 5 nolu hat ve 9 nolu tester, tohum verimi, tabla çapı, 1000 tohum ağırlığı ve tabla başına tohum ağırlığı bakımından en yüksek genel kombinasyon kabiliyeti vermiştir. Öte yandan, bu iki ebeveynin oluşturduğu hibrid, tohum verimi bakımından en yüksek özel kombinasyon kabiliyeti göstermiştir. Genel ve özel kombinasyon kabiliyeti varyanslarının önemlilik testleri. bitki boyu dışımda gözlenen tüm karakterlerde dominant gen etkilerinin eklemeli gen etkilerinden daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Bazı yağlık kolza (Brassica napus ssp. oleifera) çeşitlerinde verim ve kaliteye ilişkin karakterler üzerinde araştırmalar
(Uludağ Üniversitesi, 1986) Göksoy, Abdurrahim T.; Turan, Z. Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
Bu araştırma, Bursa bölgesinde kışlık tahıllarla ekim nöbetine girebilecek ve yağ üretimine katkıda bulunabilecek yüksek verimli ve kaliteli kışlık kolza çeşitlerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Denemeler kışlık ve yazlık olmak üzere 2 ayrı dönemde yürütülmüştür. Denemede çeşitlerin morfolojik ve fizyolojik özellikleri yanında verim ve verim komponentlerine ilişkin özellikler ile kalite özellikleri üzerinde durulmuştur. Yazlık ekimde çeşitler gerekli soğuklanmayı olamadıkları için sapa kalkamamış/ar ve çiçeklenememişlerdir. Kışlık ekim başarılı olmuştur. Denemeye alınan çeşitler arasında tane verimi bakımından önemli farklılıklar gözlenememiştir. Buna rağmen, en düşük verime sahip Si 6720/76 çeşidi ( 171 kg/da) ile en yüksek verime sahip Chr. 1617/82 çeşidi (210 kg/da) arasında 40 kg'lık bir farklılık vardır. Tüm çeşitlerde yağ oranı % 40'ın üzerinde bulunmuştur. Diğer yandan, bu çeşitlerde erusik asit sıfır düzeyindedir. Yağ asitleri kompozisyonu da yağ kalitesi yönünden yeterli düzeyde bulunmuştur.
Farklı azot dozlarının kolzada verim ve verim ile ilgili bazı özelliklere etkileri üzerinde bir araştırma
(Uludağ Üniversitesi, 1990) Turan, Z. Metin; Ekingen, H. Ruhi; Göksoy, Abdurrahim T.; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
Bursa ve çevresinde yetiştirilebilecek kolza çeşitlerinin azot gereksinimini saptamak için bu araştırma yapılmıştır. Denemeler, Batı Almanya kaynaklı iki çeşit, Chr. 1617/82 ve Rex, kullanarak 1987 ve 1988 yıllarında kurulmuştur. Dört blok/u faktöriyel düzende yürütülen bu araştırmada beş farklı azot dozu J kullanılmıştır: 0, 9, 12, 15 ve 18 kg N/da. Tane verimi yanında vejetatif ve generali gelişme ile ilgili beş farklı karakter de gözlenmiştir: Bitki boyu, yan dal sayısı, ana sapta harnup sayısı, harnup başına tane sayısı ve 1000-tane ağırlığı. Azot dozu artıkça, gözlenen bütün özelliklerde de artışlar meydana gelmiş ve en yüksek tane verimi 12-18 kg N/da dozların da alınmıştır. Ancak, her iki yılda da kurak geçen ilkbahar ayları azot kullanımımı kısıtlamış ve yüksek azot dozlarının etkilerini yeterince ayıramamıştır.
Identification of inbred lines with superior combining ability for hybrid sunflower (Helianthus annuus) production in Turkey
(Taylor & Francis, 2006-03) Türkeç, Aydın; Göksoy, Abdurrahim T.; Uludağ Üniversitesi/Mustafa Kemalpaşa Meslek Yüksekokulu.; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.; 0000-0002-0012-4412; AAG-9296-2021; AAH-6969-2021; 6507612732; 6603101276
This research was conducted to estimate general and specific combining abilities for seed yield and certain yield components. Five female (CMS) lines and five male (restorer) lines were crossed resulting in 25 hybrids for determination of superior F1 sunflower (Helianthus annuus) hybrids using line x tester analysis. Based on the performance and gca, the parents CMS11/2, CMS47/1, RHA68/4, and RHA72/3 were found to be good general combiners. The crosses CMS11/2 x RHA68/4, CMS11/2 x RHA69/, CMS11/2 x RHA72/3, CMS46/2 x RHA72/3, and CMS47/1 x RHA71/1 gave the highest yields in the experiment, and in addition, CMS11/2 x RHA68/4 showed significant specific combining ability for seed yield. Three other crosses also revealed positive specific combining ability for other characters.
Kolzada en uygun ekim normunun saptanması üzerinde bir araştırma
(Uludağ Üniversitesi, 1993) Türgeç, Aydın; Göksoy, Abdurrahim T.; Turan, Z. Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
Bu araştırma, Bursa koşullarında kışlık kolzada en uygun ekim normunu saptamak amacıyla, 1991 yılında yapılmıştır. Denemede bir kışlık kolza çeşidi; 1617/82 ve iki kışlık yağşalgamı çeşidi; Rex ve Topas kullanılmıştır. Dört bloklu faktöryel düzende yürütülen bu araştırmada üç ekim normu kullanılmıştır (0.5, 1.0 ve 1.5 kg/da). Tane verimi yanında bitki boyu, yandal sayısı, harnup başına tane sayısı ve 1000 tane ağırlığı da gözlenmiştir. Gözlenen tam karakterlerde, çeşitler arası farklılıklar önemli bulunmuştur. En yüksek tane verimi Chr. 1617/82 ve Rex çeşitlerinden elde edilmiştir. Ekim normu arttıkça yandal sayısı, harnupta tane sayısı ve 1000 tane ağırlığı azalmış fakat tane verimi artmıştır. Sonuç olarak, 1.0 kg/da ekim normunun en yüksek verimi sağladığı saptanmıştır.
Kurak koşullarda ticari ayçiçeği hibridlerinde ekim sıklığının verim ve verim komponentlerine etkileri üzerinde bir araştırma
(Uludağ Üniversitesi, 1990) Turan, Z. Metin; Göksoy, Abdurrahim T.; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
Kurak koşullarda bitki şıklığının ayçiçeğinde verim üzerine etkilerini saptamak üzere iki yıllık bir araştırma yapılmıştır (1987-1988). Bu amaçla Sunbred-262 ve H-1 hibrid çeşitleri kullanılmıştır. Dört tekerrürlü Bölünmüş Parseller Deneme Deseninde yürütülen bu çalışmada sıra arası sabit tutularak (70 cm), 10, 20, 30 ve 40 cm sıra üzeri mesafeler oluşturulmuştur (Sırasıyla, 14286, 7143, 4762 ve 3571 bitki/dekar). Denemede bitki sıklığı arttıkça tabla çapı ve 1000 tane ağırlığı azalırken düşük bitki sıklığın da bu değerler artmıştır. Bunun sonucu olarak düşük ve yeleksek bitki sıklıklarında verim değişmeyip sabit kalmıştır. Yüksek popülasyonlarda bitki boyu önemli derecede artmasına karşılık herhangi bir yatma sorunu ortaya çıkmamıştır.
Kuraklığın bitki morfolojisi ve fizyolojisi üzerine etkileri
(Uludağ Üniversitesi, 1991) Göksoy, Abdurrahim T.; Turan, Z. Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
Su stresi bitkilerin büyüme ve gelişmelerini etkileyen çevresel faktörler arasında en önemlisidir. Su stresine karşı bitkilerin gösterdiği morfolojik ve fizyolojik tepkiler: (1) Yaprak dökme, (2) Kök gelişmesi, (3) Yaprak büyümesi, (4) Yaprak kutikuler hacmi, (5) Stomatal hareket, (6) Osmotik düzenleme, (7) Nitrat indirgenme aktivitesi, (8) Protein parçalanması, (9) Fotosentez ve solunumun azalması olarak sayılabilir. Su kaybının azalması için yaprak dökme veya üretilen yaprak alanlarının azalması yaygın bir yoldur. Su stresine karşı diğer bir morfolojik respons kök sürgün oranı büyüklüğüdür. Söz konusu oran sürgün gelişmesindeki bir azalış veya kök gelişmesindeki bir artış ya da her iki şekilde ortaya çıkabilir. Kalın veya mumsu kutikula su kaybının azalmasını sağlar. Rutubetin azaldığı ve ışık enerjisinin arttığı koşullar, mum üretimini artırır. Turgorun korunması gelişmenin devamı için esastır. Turgor, ostomik konsantrasyonun artması ile korunabilir. Su stresi ile stomalar kapanır. Stomatal kapanma su kaybında azalmayı sağlar fakat aynı zamanda fotosentez ve solunumun azalmasına da neden olur.