Browsing by Author "Turhan, Funda"

Now showing 1 - 3 of 3

Benlik kaynakları tükenmesi olgusunu gruplar arası bağlama yerleştirmek: Grupla özdeşleşme ve sosyal baskınlık yöneliminin etkilerinin minimal grup paradigması kapsamında incelenmesi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2021-02-24) Turhan, Funda; Kuşdil, M. Ersin; Bursa Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Psikoloji Anabilim Dalı/Psikoloji Bilim Dalı.; 0000-0001-5857-606X
Sosyal Kimlik Yaklaşımının temellerini oluşturan minimal grup paradigması araştırmaları bireylerin içinde bulundukları grupları kayırdıklarını göstermektedir. Öz-kontrolün Dayanma Gücü Modeli’ne dayanan benlik kaynakları tükenmesi kavramı ise, bireylerin önceki öz-kontrol çabaları nedeniyle azalan öz-kontrol düzeylerini ifade etmektedir. Bu tez çalışmasının temel amacı, bireylerin öz-kontrol düzeylerindeki azalmaların gruplar arası kaynak dağıtımlarına olan etkisini minimal grup paradigması koşullarında incelemektir. Bu amaç doğrultusunda Sosyal Kimlik Kuramı, Sosyal Baskınlık Kuramı ve Öz-Kontrolün Dayanma Gücü Modeli’ni temel alarak oluşturulan hipotezler her biri iki aşamadan oluşan pilot çalışma ve ana çalışma ile sınanmıştır. Pilot çalışmanın ön aşamasında 87, ana çalışmanın ön aşamasında ise 176 katılımcıya ulaşılarak katılımcıların resim beğenileri, sosyal baskınlık yönelimleri ve değer yönelimleri ölçülmüştür. Yaklaşık üç hafta sonra, her iki gruptan da yüksek ve düşük sosyal baskınlık yönelimlerine sahip (pilot çalışmada 41, ana çalışmada 82) katılımcılar ikinci aşamaya çağrılmışlardır. İkinci aşamada ilk olarak tüm katılımcılardan 240 Stroop denemesi tamamlamaları istenmiştir. Kontrol grubunun tamamladıkları denemelerin tümü uyumluyken, deney grubunun tamamladıkları denemelerin ¾’ü uyumsuzdur. Sonrasında kendilerine resim beğenileri üzerinden iki gruba ayrıldıkları bilgisi verilen katılımcılardan Tajfel matrisleri üzerinden gruplardaki katılımcılara puan dağıtmaları istenmiştir. Araştırma sonuçları varsayımlarla tutarlı olarak, kişilerin puan dağıtımlarında kendi gruplarını kayırdıklarını ve bu yanlı dağıtımların bireylerin grupla özdeşleşme düzeyiyle ilişkili olduğunu göstermiş ancak sosyal baskınlık yönelimlerinin beklenen etkisi gözlenmemiştir. Tükenmiş ve kontrol gruplarının gruplar arası puan dağıtımları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Öte yandan regresyon analizleri bireylerin yorgunluk ve engellenme düzeylerinin eşit ve yanlı olmayan dağıtım stratejilerini negatif şekilde yordadığını göstermiştir. Bulgular ilgili hipotezler ve kuramlar çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Liderliğe alternatif bir yaklaşım olarak liderlik etme motivasyonu ve farklı sosyal gruplardaki rolü
(Uludağ Üniversitesi, 2014-08-08) Turhan, Funda; Kuşdil, M. Ersin; Uludağ Üniversitesi /Sosyal Bilimler Enstitüsü/Psikoloji Anabilim Dalı/Psikoloji Bilim Dalı.
Liderlik sürecinin anlaşılmasına yönelik pek çok kuram ortaya atılmışsa da, "bireylerin neden lider olmak istedikleri" sorusu çoğunlukla yanıtsız kalmıştır. Bu çalışma, bu soruyu yanıtlamaya yönelik bir çabayla Chan ve Drasgow (2001)tarafından oluşturulan Liderlik Motivasyonu Ölçeği'nin Türkçe'ye kazandırılması, liderlik motivasyonlarının bireysel değerler ile ilişkilerinin araştırılması ve liderlik motivasyonlarının sosyal gruplara katılma ve liderlik etme isteği üzerindeki yordayıcı etkisinin belirlenmesi amaçlarını taşımaktadır. Araştırma kapsamında Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'nde öğrenim görmekte olan 497 öğrenciden veri toplanmıştır. Liderlik Motivasyonları Ölçeği'nin test-tekrar test güvenilirliği için bu katılımcılardan 200'ü yaklaşık 3-4 hafta sonra tekrar davet edilmişlerdir. Yapılan faktör analizi sonucunda 6 madde ölçekten çıkartılmış; orijinal çalışmada olduğu gibi, duyuşsal-kimlik, çıkarsız ve sosyal-normatif olmak üzere üç liderlik motivasyonu faktörü bulunmuştur. Analiz sonuçları, faktörlerin iç tutarlılıklarının ve test-tekrar-test korelasyonlarının yeterli olduğunu göstermektedir. Bireysel değerler ile liderlik motivasyonları arasındaki ilişkiler regresyon ve korelasyon analizleri ile incelenmiş ve başta özgenişletim olmak üzere, tüm ana değer boyutları ile liderlik motivasyonları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Kümeleme analizi sonuçları, çalışmada kullanılan grup tiplerinin "yakınlık grupları, kimlik grupları, geçici gruplar, birincil zayıf bağlantı grupları ve ikincil zayıf bağlantı grupları" olmak üzere beş kümeiçinde sınıflandırılabileceğini göstermiştir. Hiyerarşik regresyon analizleri, bireylerin beş ayrı grup türüne katılım isteklerinin yordanmasında her üç liderlik motivasyonunda değişen ölçülerde etkili olduğuna işaret ederken, lider olma isteğinin yordanmasında duyuşsal-kimlik liderlik motivasyonunun daha belirleyici olduğunu ortaya koymuştur. Analizler, beş ayrı grup türünde katılım isteğinin değer yönelimlerine kıyasla grup özellikleri, liderlik etme isteğinin ise grup özelliklerine kıyasla bireysel değerler ve dindarlık değişkenleri tarafından daha fazla açıklandığını göstermektedir. Ayrıca, kız öğrencilerin gruplara katılma, erkek öğrencilerin ise gruplara liderlik etme isteklerinin daha fazla olduğu saptanmıştır. Bulgular literatürdeki çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırılmış, çalışmaların kısıtlılıkları değerlendirilmiş ve gelecekteki çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.
The effect of ego-depletion on minimal group members' intergroup resource allocations
(Wiley, 2023-12-01) Turhan, Funda; Kuşdil, Muharrem Esin; GENÇ TURHAN, FUNDA; KUŞDİL, MUHARREM ERSİN; Uludağ Üniversitesi; KDK-1660-2024; KCZ-5549-2024