2002 Cilt 16 Sayı 1

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/1352

Browse

Browsing by BUU Author "Göksoy, Abdurrahim Tanju"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 2 of 2
  • Thumbnail Image
    Item
    Melez ayçiçeği (Helianthus annuus L.) performanslarının belirlenmesinde farklı kombinasyon kabiliyeti test yöntemlerinin kullanılması olanakları
    (Uludağ Üniversitesi, 2002) Göksoy, Abdurrahim Tanju; Turan, Zeki Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
    Bu araştırma, hibrid ayçiçeği ıslahında ebeveyn olarak kullanılan kendilenmiş hatların kombinasyon yeteneklerinin belirlenmesinde diallel melezleme, topcross ve polycross yöntemlerinin etkinliğini karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, 9 kendilenmiş ayçiçeği hattı arasında oluşturulan yarım diallel 36 tek melez döl ile 9'ar adet topcross ve polycross döllerinin bitki boyu, tabla çapı, 1000 tane ağırlığı ve tane verimi bakımından melez performansları incelenmiş ve üç yöntem arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Araştırma sonuçları, üç farklı yöntemle elde edilen melezlerin döl performansları arasında pozitif yönde önemli ilişkiler bulunduğunu ve melezlerde beliren heterotik etkilerin de birbiriyle uyum içinde olduğunu göstermiştir. İncelenen tüm özelliklerde ebeveynlerin ortalama değerleri (X) ile üç farklı yöntemle tahminlenen genel uyum yeteneği (g.u.y.) etkileri arasındaki ilişkilerin önemsiz olduğu ve diallel analiz yönteminde melezlerin ortalama değerleri ile heterotik sapma (F1-P) değerleri arasındaki korelasyonların pozitif ve önemli olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar, her üç yöntemde de ebeveynlerin ortalama performanslarının melez performanslarını tahminlemedeki etkinliğinin çok zayıf olduğunu, buna karşılık diallel analiz tekniği ile hesaplanan heterotik etkilerin melez performanslarının tahminlenmesinde daha etkin olduğunu ortaya koymuştur. Bulgular, melez performanslarının belirlenmesinde farklı kombinasyon kabiliyeti test yöntemleri arasında belirgin farklılıkların bulunmadığını, ancak hatların melez performansları hakkında daha detaylı bilgiler elde etmek için diallel analiz tekniğinin bir üstünlüğe sahip olduğunu göstermiştir.
  • Thumbnail Image
    Item
    Yeni geliştirilen sentetik ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinde verim ve bazı verim komponentlerinin korelasyonu ve path analizi
    (Uludağ Üniversitesi, 2002) Göksoy, Abdurrahim Tanju; Türkeç, Aydın; Turan, Zeki Metin; Uludağ Üniversitesi/Ziraat Fakültesi/Tarla Bitkileri Bölümü.
    Bu araştırma, ayçiçeğinde tohum verimi ve bazı verim komponentlerinin birbirleri ile olan ilişkilerini ve bu karakterlerin Path analizi ile tane verimi üzerine olan doğrudan ve dolaylı etkilerini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma, Bursa koşullarında 1994-1997 yıllarında sekiz ayçiçeği genotipi (dört deneysel sentetik çeşit, dört kendilenmiş hat karışımı ve iki standart çeşit) ile yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu, tabla çapı, tablada tane sayısı, 1000 tane ağırlığı ve tane verimi gibi tarımsal özellikler incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, 1000 tane ağırlığı ile bitki boyu ve tablada tane sayısı arasındaki korelasyonlar dışında, incelenen bütün ilişkilerin pozitif ve çoğunlukla yüksek derecede önemli olduğu saptanmıştır. En yüksek pozitif korelasyon dekara tane verimi ile tablada tane sayısı arasında bulunmuştur (r=.+0.890**). Üç yıllık ortalamaya dayanarak, Path analizi sonuçları, tane verimi üzerine en büyük doğrudan etkiye sahip karakterin, tablada tane sayısı (+0.7269) olduğunu, bunu sırası ile 1000 tane ağırlığı (+0.3215) ve tabla çapının (+0.1689) izlediğini ortaya koymuştur. Tane verimi üzerine, tablada tane sayısı, 1000 tane ağırlığı ve tabla çapının doğrudan etki yüzdeleri sırası ile, %80.0, %50.6 ve %24.0 olarak bulunmuştur. Bitki boyunun tane verimi üzerine direkt etkisi olmamasına karşın tablada tane sayısı. üzerinden indirekt etkisi (+0. 4507 veya %.74.6) çok yüksek bulunmuştur.