Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Institute of Medical Sciences

Permanent URI for this communityhttps://hdl.handle.net/11452/17

Browse

Now showing 1 - 3 of 3

Bağımsız iki örnek ortalama farkına ilişkin hipotezlerin t ve Mann-whitney U testi ile kontrolünde, verilen kararların doğruluk dereceleri
(Uludağ Üniversitesi, 1996) Menek, Turgay; Kan, İsmet; Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı; Biyoistatistik Bilim Dalı
Dağılım şeklinin normal olduğu bilinen yada bilinmeyen dağılımlar için, hangi testin seçileceğine, ömeklem büyüklüğüne ve verilerin dağılımına bakarak karar verilmektedir. Dağılımı normal ancak örneklerdeki veri sayısı az ise acaba parametrik bir test mi seçilmelidir, yoksa non-parametrik bir test mi kullanılmalıdır. Bunu her iki testi de uygulamadan söylemek olanaksızdır. Bu çalışmada iki örnek verisini karşılaştımada parametrik test olarak t testini, non-parametrik test olarakta Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Belirlenen a anlamlılık düzeyinde t testi varsayımları yerine getirilmesi durumunda Mann-Whitney U testinin de uygulanması sonucu verilen kararların doğruluk derecelerini belirlemek üzere dört dağılımdan yararlanıldı. Bu dört dağılımın ilk ikisi normal dağılım fonksiyonu kullanılarak türetildi. Bunların parametreleri (x~N(μ,σ)) sırasıyla x~2999(50,10) ve x~3000(50,12) idi. Daha sonra elde edilen ilk dağılımın f(x) değerleri değiştirilerek dağılım çarpıtıldı. Bu dağılımın parametreleri de μ=39.933, σ=9.968, Çm=0.468, Km=0.612 ve N=3000'di. Daha sonra dördüncü dağılım olarakta verilerin O'la 5 arasında değiştiği tekdüze (uniform) dağılımdan türetilen veriler kullanıldı. Bunların parametre değerleri de μ=2.5, σ=1.708 , Çm=0, Km=-1.269, O.D.=2.5 ve N=3000'dir. Bu dört dağılımda da ömeklem büyüklüğü 5'ten 5O'ye kadar 5 birimlik artışlarla her iki örnek için 100'er defa yinelenen hipotez testi sonuçlarının oransal dökümleri kullanılmıştır. Mann-Whitney U testinin, t testine göre duyarlılığı (etkinliği), seçilen bütün ömeklem kombinasyonlarında %95'in üzerindedir. Bu da litaratürde Mann-Whitney U testinin çalışma sonuçlarıyla paralellik olduğunu ortaya koymaktadır. Bütün dağılımlarda varılan sonuç, t testi ile reddedilen sıfir hipotezinin Mann-Whitney U testi ile de red edilmiş olmasıdır.
İki ortalama farkına ilişkin hipotezlerin z ve t testi ile kontrolünde, verilen kararların doğruluk dereceleri
(Uludağ Üniversitesi, 1991) Ediz, Bülent; Kan, İsmet; Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı; Biyoistatistik Bilim Dalı
Biyoistatistikte, kurulan hipotezlerin kontrolü toplum yapısı, örneklemlerdeki birim sayıları ve toplumlara ilişkin variyansların bilinip, bilinmemelerine göre değişik yollarla yapılmaktadır. Bu çalışmada, yapay olarak oluşturulan parametreleri p=50, 0=10 ve N=2996 olan normal ve u=48.734, o=11.36, Çx=0.1533, Km=-0.136 ve N=3000 olan anormal toplumdan nx,ny (nx ve ny 5'den 50'ye kadar 5 ve 5'in katlarını alacak şekil de) birimli 100'er örneklem rastgele seçilerek toplam 10000 örneklem incelendi. Her iki toplumda, Ho hipotezinin x=0.05 düzeyinde z ve t'ye göre red oranları, nx ve ny'nin değişik kombinasyon gruplarında hesaplanıp birbirleriyle karşılaştırıldılar. Normal toplumda o bilinmediği zaman, nx, ny230 durumun da, z ve t arasındaki hipotezi red oranları bakımından bir fark (% 5.76-% 6.28) gözlenmekte olup durum t'nin lehinedir. nxe, ny<50 durumunda t için oran (% 5.01) a=0.05 düzeyine yakın bulunurken, z (% 7.15) için önemli artış olmaktadır. z için red oranı ancak nx, ny250 için normal düzeye inmektedir. 50 birim sayısı için z ve t farkı ortadan kalkmaktadır. Normal toplumda, o belli olduğu zaman, örneklerden biri 50 ve diğeri 5 birimli iken z ve t'nin her ikisi için red oranları % 4 düzeyindedir. Bu gibi durumlarda her iki test de kullanılabilir. Örneklerin her ikisi 50 ve daha yukarı oldu ğunda, z ve t arasındaki fark kalkmaktadır. nx, ny<50 için z'deki hata (% 4.58) normal değere yaklaşırken, t'deki hata (% 6.04) önemli derecede yüksek olmaktadır. Normal toplumda, nx,ny<50 durumunda, S kullanılarak yapılan z testindeki hata (% 7.16) oldukça yüksek bulunmuş tur. Birim sayısı 50 ve daha yukarı olduğu zaman hata normal düzeye inmektedir(% 5). Normal toplumda, o yerine s konularak yapılan z testin de nx, ny<50 durumunda I. tip hata (% 7.16) önemli derecede yüksek olurken, örnek birimi 50 ve daha yukarı olduğu zaman normal düzeyine (% 5) inmektedir. Bu toplumlarda, her örnek biriminde, en uygun testin o kullanılarak yapılan z testi olduğu görülmüştür. Anormal toplumda, her gruptaki I.tip hata oranları normal topluma göre daha yüksektir.
Kümeleme çözümlemesi ve yeni doğan sarılıklı olguların gruplandırılması üzerine bir uygulama
(Uludağ Üniversitesi, 1995) Ercan, İlker; Kan, İsmet; Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı; Biyoistatistik Bilim Dalı
Çalışma, yeni doğan sarılıklı olguların yapısının incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla önce, olguların yapısının incelenmesinde kullanılacak, çok değişkenli istatistiksel bir yöntem olan kümeleme çözümlemesi ve çözümlemedeki farklı yaklaşımlar hakkında teorik bilgiler verildi; sonra da yeni doğan sanlıklı olguların oluşturduğu kütlenin yapısı, elde edilen örneklem üzerinde çalışılarak, incelendi. Çalışma sırasında yeni doğan sanlıklı olguların sınıflandırılmasıyla ilgili bir bilgiye rastlanmadığı için, konunun uzmanının görüşleri ve istatistiksel uygunluk doğrultusunda belirlenen nitelikler gözönünde bulundurularak olguların kümelenmesi ve kümelenme olması durumunda bunun hangi niteliklerden kaynaklandığı araştırıldı. Çalışmada kullandığımız veri seti, belirlenen nitelikler doğrultusunda Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları A.B.D. kayıtlarından elde edilmiştir. Veri setimiz nicel, nitel ve ikili veri tiplerini kapsamaktadır. Bu nedenle çözümlemede farklı iki uygulama gerçekleşmiştir: önce, farklı veri tiplerini eşzamanlı olarak kullanan birliktelik türü benzerlik ölçüsü olan Gower katsayısıyla benzerlik matrisi oluşturulup tek bağlantı kümeleme tekniği ile; sonra da, nitel ve ikili veri tipleri veri setinden çıkarılarak, oldukça yaygın olarak kullanılan Öklid uzaklık ölçüsüyle benzerlik matrisi oluşturulup tek bağlantı kümeleme tekniği ile ağaç grafiği oluşturuldu ve incelendi. Her iki çözümlemede de elde edilen ağaç grafiği incelendiğinde, birimlerin çoğunluğunu kapsayan kümelenmeler görülmemiştir, buna rağmen, bazı benzerlik düzeylerindeki kümelenmeler dikkat çekici bulunmuştur. Belirlenen kümeler üzerinde çalışılarak, kümelerin oluşmasında etkili olan nitelikler belirlenmiştir.

Browse

Browsing by Department "Biyoistatistik Bilim Dalı"