1986 Cilt 7 Sayı 1
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/20254
Browse
Browsing by Language "tr"
Now showing 1 - 20 of 20
- Results Per Page
- Sort Options
Item Alternatif bütçeleme yaklaşımları(Uludağ Üniversitesi, 1986) Lazol, İbrahim; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiBütçe; herhangi bir örgütle bir yıl ve ya daha kısa bir zaman aralığında kaynakların elde edileceği ve yatırılacağı y erleri belirten sayısal bir plandır. Bütçeler planlama, başarı değerleme, faaliyetleri koordine etme, haberleşme ve koordinasyon sağlama gibi fonksiyonların yerine getirilmesine katkı sağlamak amacıyla düzenlenir. Geleneksel olarak hazırlanan bir bütçe büyük ölçüde geçmiş yıl verilerine dayandırılır. Bu süreç içinde bazı eksiklikler ortaya çıkmakta ve bunu tamamlayıcı bazı yeni teknikler ileri sürülmektedir. Bunların başlıcaları: Planlama, programlama ve bütçeleme sistemi; destek bütçeleme; başarı denetimi ve günbatımı kavramları; sıfır tabanlı bütçeleme olarak belirtile bilir. Ancak bu tekniklerin de kendilerine özgü sınırları ve uygulama zorlukları bulunmaktadır.Item Bursa'da konutlarda ve ticarethanelerde tüketilecek doğal gaz miktarının tahmini(Uludağ Üniversitesi, 1986) Ertaş, S.; Ertaş, E.; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiBu inceleme yazısı Bursa 'da 1995-2005 yıllarında, bölgeler itibariyle, konutlarda ve ticarethanelerde ne kadar doğalgaz tüketileceğini tahmin etmeyi amaçlamaktadır. Bursa belediyesinden mahalle bazında ve Türkiye Elektrik Kurumu'ndan abone bazında elde edilen bilgiler ışığında doğrudan doğruya nihai tüketicilerin talep potansiyeli belirlenmeye çalışılmıştır.Item Eğitim yatırımlarının ekonomiye katkısının belirlenmesinde insangücü planlaması yaklaşımı(Uludağ Üniversitesi, 1986) Yüce, Demet; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi1960'lı yılların başlamasıyla, eğitim sektörü için yapılan harcamalara kuvvetli bir ekonomik kalkınma etkisi atfeden ekonomik modellerin arttığını ve bu modellerde yer alan eğitim harcamaları değişkeninin GSMH değişkeni üzerindeki etkisinin belirlenmeye çalışıldığını görüyoruz. Eğitim yatırımları ve ekonomik kalkınma arasındaki ilişkinin belirlenmesinde kullanılan yaklaşımlardan biri de insangücü planlaması yaklaşımı adını almaktadır. İnsangücü planlaması, saptanan ekonomik hedefler için hangi mesleklerde ve ne kadar insana gereksinme duyulduğunun belirlenmesine ilişkin teknik yöntemlerdir.Item Enflasyon bekleyişleri, faiz hadleri ve mesken talebi(Uludağ Üniversitesi, 1986) Aslan, M. Hanifi; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiBu makale enflasyon bekleyişleri, reel ve nominal faiz hadleri ve mesken talebi arasındaki münasebet hakkında genel bir teorik bakış açısı vermektedir. Bu münasebet faiz hadleri yoluyla kurulmaktadır. Bir görüş, mesken talebinin nominal faiz haddinin; bir diğer görüş de reel haddin bir fonksiyonu olduğunu iddia etmektedir. Üçüncü bir görüşe göre, gerçek, bu ikisi arasındadır. Ampirik sonuçlar da bu sonuncusunu desteklemektedir. Genel olarak enflasyondaki artışlar mesken talebini azaltmaktadır. Bunun tek istisnası, büyük miktarlarda mesken tüketen ve yüksek nispetlerde vergi ödeyen hane halklarıdır.Item Enformel sektör ve gelişmekte olan ülkelerde istihdam(Uludağ Üniversitesi, 1986) Baştaymaz, Tahir; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiGelişmekte olan ülkelerin kentlerinde modern istihdamın dışında, düşük gelirli, düzensiz ve sağlıksız binlerce küçük işin ortaya çıktığı görülmektedir. Geniş nüfus kitlelerine kentlerde barınma ve geçinme olanağı yaratan bu işler giderek bir sektör görünümü kazanmaktadır. Literatüre 'Enformel Sektör' olarak geçmiş bulunan bu sektör üzerinde tartışmalı birçok alanın da bulunduğu görülmektedir. Bu tartışmaların başında düalist ekonomik yapı yaklaşımı, enformel sektör kavramının geçerliliği ve hatta enformel sektör terimi gelmektedir. Bu makalede enformel sektör tanıtılırken, tartışmalara da yer verilmektedir.Item Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ilişkilerinde UNCTAD(Uludağ Üniversitesi, 1986) Genç, Mehmet; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi; Uluslararası İlişkiler BölümüUNCTAD, Uluslararası Ekonomik İlişkilerde GATT'ın yanı sıra faaliyet gösteren çok uluslu bir organizasyondur. UNCTAD gelişmekte olan ülkelerin çıkarlarını uluslararası ekonomik ilişkilerde etkin bir şekilde yansıtmak amacıyla GA TT'a rağmen, ısrarlı ve inandırıcı girişmeler sonucu kurulmuş bir örgüttür. UNCTAD'ın amacı (Uluslararası Ekonomik İlişkileri gelişmekte olan ülkeler lehine düzenlemek, gelişmekte olan ülkelerin ihracatını arttırmak, bu ülkelerin reel gelirini arttırmak, fiyat farklılıklarını ayarlamak ve istikrara kavuşturmak, toplumsal refahı arttırmak, gelişmekle olan ülkelerin endüstrileşmesini sağlamak vs.) gelişmiş ülkelerin GA TT aracılığıyla da yansıttıkları çıkar ve beklentilere çelişki oluşturmanın da ötesinde uluslararası ekonomik sistemin değiştirilmesini içermektedir. Bu değişiklik, UNCTAD'ın çeşitli konferanslarında belirginleşen şu gibi yöntemler aracılığıyla gerçekleştirilmeye çalışılmaktadır: Uluslararası kurulacak bir "Fon" ile hammadde stoklamasını gerçekleştirmek, fiyatları istikrarlı ve adil hale getirecek andlaşmalar yapmak, fiyat-politikalarında mamul malların fiat dalgalanmalarına, enflasyona, döviz kurlarına, üretim maliyetlerine ve üretim potansiyeline dikkat edilmesinin sağlanması, gelişmekte olan ülkelerin ihracatlarını destekleme, hammadde ve yarı mamul malların pazara girmesini engellenmemesi, gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelerin endüstrileşme çabalarını sistematik olarak desteklemesi, vb. Günümüze değin UNCTAD içinde birlikte hareket etme becerisini oldukça gerçekleştirebilen, gelişmekte olan ülkelerin amaç ve beklentilerine UNCTAD gibi uluslararası bir örgütün ne kadar işlevsellik gösterebileceğini zaman gösterecektir.Item İktisatta yöntem üzerine seçilmiş kaynakça(Uludağ Üniversitesi, 1986) Eren, Ercan; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi; İktisat BölümüYöntem sorunları üzerine iktisatçıların süregelen ilgisinin günümüzde daha da arttığı gözlenmektedir. Bu çalışma yakın dönemde İngilizce yazılmış iktisatta yöntemle ilgili yapıtları sergilemeyi amaçlamaktadır.Item İş organizasyonunda yeni gelişmeler(Uludağ Üniversitesi, 1986) Efil, İsmail; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesiİş organizasyonunda temelde birbirinden farklı iki yapı vardır. Bunlar Taylorizm ve yarı-otonom grup yapısıdır. Tayloriyen kavramı işin planlanması ile yapılışını kesim olarak ayırır. Bunun yanı sıra söz konusu kavram tamamen bölümlere ayırmaya dayalı hiyerarşik bir yapıyı gerektirir. Taylorizmin tersine yarı-otonom grup farklı kişiler arasında görüşmeyi ve üretimdeki belirsizlikleri dikkate almayı tasarlar.Item İsrail'de sendikaların kooperatifçilik ve yatırım faaliyetleri(Uludağ Üniversitesi, 1986) Tokol, Aysen; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiHistadrut birçok bakımdan tek örgüttür. Histadrutu tek örgüt yapan geniş ekonomik faaliyetlere ve güçlü sendikacılığa dayanmasıdır. Histadruta bütün kooperatifler ve Histadrutun doğrudan doğruya sahip olduğu kuruluşlar dahildir. Histadrut başlangıcından beri sadece dar anlamda bir sendika değil, aynı zamanda geleneksel sendikaların ötesinde pek çok görevi yerine getiren bir kuruluştur.Item Kalite kontrol çemberlerinde eğitim araçları(Uludağ Üniversitesi, 1986) Efil, İsmail; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiKalite Kontrol Çemberleri Sisteminin etkin olarak yürütülmesinde eğitimin önemli bir yeri vardır. Bu çalışmada sistemin işleyişi ile ilgili evrelerde yararlanılan eğitim araçları üzerinde durulmaktadır. Bu eğitim araçlarından beyin fırtınası, balık kılçığı diyagramı, Pareto analizi ve yönetime sunuş tekniği kısaca ele alınmaktadır.Item KİT'lerin özelleştirilmesinde morgan bank planı(Uludağ Üniversitesi, 1986) Tatlıoğlu, İsmail; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi; Maliye BölümüTürk ekonomisinde önemli bir rol oynayan Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT), kurulduğundan itibaren yatırım, fiyatlama, finansman ve personel politikaları hususunda birçok problemle yüz yüzedirler. Hükümetler, KİT'lerin özelleştirilmesi çalışmalarını özellikle 1980'lerden sonra hızlandırdılar. Bu nedenle, yabancı danışma firmalara özelleştirme planları hazırlattırıldı. Bu planlardan bir tanesi de, Morgan Bank Trust Company 'e hazırlattırılan özelleştirme ana planıdır. Morgan Bank planı karlılık gösteren KİT'lerin özel sektöre satışlarını öngörmekle olup, bu satışların Türk ve yabancı firmalara, çalışanlara ve halka yapılmalarınız ilişkindir. Ayrıca, uygun bir özelleştirme için yasal düzenlemeleri de öneri kabilinden saymaktadır.Item Medeni kanunda iyiniyetin düzenlenme şekli(Uludağ Üniversitesi, 1986) Aslan, İ. Yılmaz; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi; İşletme BölümüBu çalışmada MK. nun 3. maddesinde düzenlenen iyiniyet karinesinin genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır. İyiniyetin genel bir kural olup olmadığı tartışılmıştır. Doktrinde iyiniyete genel bir kural anlamı verme eğiliminde görüşler bulunmaktadır. Bununla birlikte iyiniyetin genel bir kural olmadığı fakat ispat yükü ile ilgili karine getirdiği ve iyiniyetin düzenlendiği tüm hallerin ana kuralların istisnalarını oluşturduğu sonucuna varılmıştır.Item Motivasyonun işletme başarısındaki önemi, motivasyon maliyetleri ve muhasebesi(Uludağ Üniversitesi, 1986) Gücenme, Ümit; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi; İşletme Bölümüİşletmede, verimi artırmak amacıyla personelin motivasyon iç in yapılan harcamalar sosyal muhasebenin bir kolu olan beşeri kaynaklar muhasebesi kapsamı içinde yer almaktadır. İnsan gücünün etkin kullanımı yanında, onun işinden doyum sağlamasını temin etmek için motivasyon araçları kullanılır. Böylece işletmenin, iş görene karşı sosyal sorumluluklarını gerçekleştirmesi mümkün olur. Ekonomik koşulların iyileştirilmesi, psiko-sosyal araçlar, örgütsel ve yönetsel araçlarla, fiziksel koşulların iyileştirilmesi için katlanılan motivasyon maliyetleri finansal tablolarda iki şekilde yer alır. Birincisi, tüm harcamalar dönem gideri olarak kayıtlanır ve geleneksel finansal tablolarda ek açıklamalar olarak dipnotlar halinde verilir. İkincisi, motivasyon maliyetleri aktifleştirilir ve yapılan harcamalardan beklenen yarar süresine göre amortismana tabi tutulur.Item Operasyonel bir kavram olarak nedensellik ve bu kavrama dayandırılan bir uygulama(Uludağ Üniversitesi, 1986) Gürsakal, Necmi; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiBilim tarihi içinde gerek felsefecilerin gerekse diğer bilim adamlarının üzerinde durdukları "nedensellik" kavramına istatistikçiler ve ekonometrisyenler tarafından kazandırılan operasyonel tanım yardımıyla iki değişken arasındaki nedensel ilişkinin ne tür bir ilişki olduğu belirlenebilir. Bu çalışmada önce felsefe tarihi içinde nedensellik kavramı kısaca incelenerek daha sonra C. W.J. Granger'ın operasyonel nedensellik tanımı açıklanmaktadır. Çalışmanın son bölümünde 1980-1985 yılları arasındaki aylık enflasyon ve geniş anlamda para arzı verilerine dayanılarak nedensel ilişkinin yönü belirlenmeye çalışılmaktadır. Elde edilen bulgular, 1980 öncesi için farklı yöntemlerle belirlenen geribildirim sonucunu destekler niteliktedir.Item Osmanlı yönetim sisteminde timar kurumu ve din bürokrasisi arasındaki ilişkiler üzerine(Uludağ Üniversitesi, 1986) Dursun, Davut; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiOsmanlı yönetim sisteminin başlıca kurumlarından biri olan Timar Kurumu'nun geçmişi Selçuklu Yönetimindeki İkta Sistemine dayanmaktadır. Selçuklu yönetiminin bir devamı olarak ortaya çıkan Osmanlı Yönetimi'nde timar, askeri, mali, idari, iktisadi ve siyasi fonksiyonları bulunan bir kurum olarak gelişmiştir. Timar Kurumunun işleyişinde dini bürokrasinin önemi, iki yönde kendini göstermiştir; birisi, din bürokrasisi mensuplarına da timarların tevcih edilmiş olması, diğeri sistemin işlemesinde din bürokrasinin denetimi elinde tutmasıdır. Bu bakımdan timar kurumu ile din bürokrasisi arasında karşılıklı bir etkileşimin önemi öne çıkmaktadır.Item Sosyal güvenliğin tasarruf eğilimine tesirleri: Ampirik çalışmalar(1986) Alper, Yusuf; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiSosyal güvenliğin tasarruf eğilimine tesirlerini inceleyen teorik görüşlerin birbirine zıt tesirlerin varlığını ortaya koyması, bu sonuçların ampirik çalışmalarla test edilmesi ihtiyacını doğurmuştur. A.B.D. için zaman serileri verilerini kullanılarak yapılan bazı ampirik çalışmalar, sosyal güvenliğin tasarruf eğilimini azalttığını destekler sonuçlar vermesine rağmen, bazı hesaplamalar da tasarruf artırıcı tesirlerin varlığını ortaya koymuştur. Bu belirsizlik konu ile ilgili yeni ve ayrıntılı çalışmaların gerekliliğini de vurgulamaktadır.Item Sosyolojik açıdan devlet(Uludağ Üniversitesi, 1986) Sarıbay, Ali Yaşar; İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi; Kamu Yönetimi BölümüDevlet sosyoloji kuramında son zamanlara kadar üzerinde yoğun ilgi gösterilen bir konu olmamıştır. Ama bugün özellikle siyasal bilimle sosyoloji arasındaki işbirliği ve bu işbirliğinin meydana getirdiği ortak alan ve ilgiler, devlet olgusunu yeniden inceleme gündemine getirmiş, üstelik bu konuda yeni bakış açıları sağlanmıştır. The Sociology of the State, hem devleti inceleyen geleneksel öncü yaklaşımları yeniden sorgulayan, hem de yeni perspektifler üzerinde çözümlemeler yapan bir kitap olarak ilgi çekici görünmektedir.Item Türkiye'de uyuşturucu madde suçları(Uludağ Üniversitesi, 1986) Palamut, Mehmet E.; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiUyuşturucu madde kullanımı, zamanında, ülkemizde olduğu gibi milletlerarası alanda da gittikçe artma eğilimi göstermektedir. Uyuşturucunun zararı sadece kullanıcılarına değil, onlarla birlikte yaşayan aile üyelerine ve mensup bulundukları toplumdadır da. Bu yüzden, uyuşturucu madde suçları, Ceza Kanunu'muzun "Ammenin Selâmeti Aleyhine İşlenen Cürümler" başlığı altında düzenlenmiştir. Uyuşturucu madde kullanımı, zamanımızda, ülkemizde olduğu gibi milletlerarası alanda da gittikçe artma eğilimi göstermektedir. Uyuşturucunun zararı sadece anlaşılır. Bu sebepten ötürüdür ki T.C.K. m. 403/ı hükmü, hareketin dış alemde meydana getirdiği değişikliğin tamamlanmış olup olmadığına bakmaksızın, "teşebbüs hali" ni tıpkı suç tamamen oluşmuşcasına, on yıldan başlamak üzere cezalandırmaktadır. Cezanın yalnız "caydırıcılık" fonksiyonu bu tür suçları önlemede yetersiz olup, bununla birlikte diğer bazı etkin tedbirlerin alınması ve uyuşturucunun yarattığı tümel tehlike hakkında toplumun yeterince aydınlatılması kaçınılmazdır.Item Uluslararası para sistemi: Nereye?(1986) Ertürk, Emin; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiUluslararası para sisteminin çöküşü yeni sorunların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Uluslararası muamelelerin içerdiği risk ve belirsizlik artmıştır. Hem reel ve hem de nominal anlamda olmak üzere anahtar paralar arasındaki döviz kurları günden güne önemli kaymalara sahne olmuştur. Avrupa piyasalarının hızlı genişlemesi fonların piyasalar arasında yer değiştirmesi için yeni kanallar ve yeni fırsatlar yaratmıştır. Ayrıca, uluslararası mali piyasaların ve mal piyasaları arasında entegrasyonun artması –paralar arası ikame imkanlarıyla da birleşince-sermayenin ve enflasyonun kontrolünü tedricen azaltmıştır. Bu çalışma ile amacımız bir yandan bu sorunları izah etmek diğer yandan bu bağlamda uluslararası para sisteminin geleceğini tartışmaktır.Item Uzun dönem elastikiyet tahmini ve zaman gecikmeli-dağılım modelleri(Uludağ Üniversitesi, 1986) İşyar, Yüksel; İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiArz veya talebin kısa-dönem elastikiyetinin ölçülmesi mümkün olmayıp, ancak özel olarak geliştirilmiş bazı yöntemlerle uzun-dönem elastikiyetin direkt olarak ölçülmesi mümkün olabilir. Tüketici Ve üretici davranışlarının uygun dinamik modelleri gecikmeli dağılımlara neden olur. Bu modeller uzun-dönem elastikiyetlerin tahmini için kullanılabilirler. Dağılımın şekli hakkında farklı varsayımlara yer veren başlıca üç yaklaşım vardır. Bunlardan en çok kullanılanı statik bekleyişler varsayımına dayalı Narlove yaklaşımı burada ayrıntılı olarak tartışılmaktadır.