Sınıf öğretmenlerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada sınıf öğretmenlerinin çevre okuryazarlık düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda çevre okuryazarlık alt boyutlarından bilgi, tutum, davranış ve duyuşsal eğilim; cinsiyet, mesleki kıdem, görev yapılan okul tipi, görev yapılan yerleşim yeri ve mezun olunan fakülte değişkenlerine göre incelenmiştir. Çalışmada deneysel olmayan karşılaştırmalı model kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Şanlıurfa ilinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı kurumlarda görev yapmakta olan 579 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Verileri toplamak amacıyla çevre bilgi testi, çevre davranış ölçeği, çevreye yönelik duyuşsal eğilimler ölçeği ve çevre sorunlarına yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklerden elde edilen veriler SPSS paket programı kullanılarak çözümlenmiştir. Analiz sonucunda normal dağılım göstermediği durumlarda, cinsiyet ile ilgili yapılan analizlerde Mann-Whitney U testi, diğer değişkenler için de Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Elde edilen verilerin normal ya da normale yakın dağılım gösterdiği durumlarda ise cinsiyetin herhangi bir etkiye sahip olup olmadığının belirlenmesinde bağımsız gruplar t-testi, diğer değişkenlerin herhangi bir etkisinin bulunup bulunmadığıyla ilgili de tek yönlü varyans analizi (One Way ANOVA) uygulanmıştır. Cinsiyet, mesleki kıdem ve görev yapılan okul tipine göre bilgi ve duyuşsal eğilim alt boyutlarında anlamlı farklılık varken tutum ve davranış alt boyutları için anlamlı farklılık bulunamamıştır. Görev yapılan yerleşim yerine göre bilgi ve davranış alt boyutlarında anlamlı farklılık tespit edilmiş fakat tutum ve duyuşsal eğilim için anlamlı fark bulunamamıştır. Mezun olunan fakülte değişkeni için hiçbir alt boyutta anlamlı farklılık tespit edilmemiştir.

The purpose of this research is to examine the environmental literacy levels of primary school teachers based on different variables. In this context, the sub-dimensions of environmental literacy, includingknowledge, attitudes, behaviors, and affective tendencies, have been examined in relation to variables suchas gender, professional seniority, school type, location of the school, and graduated faculty. A non-experimental comparative model has been used in the study. The research sample consisted of 579 primaryschool teachers who were working in educational institutions affiliated with the Ministry of NationalEducation in Şanlıurfa province. To collect the data, the study utilized the following measurement tools:environmental knowledge test, attitude scale towards environmental issues, behavior scale related to the environment, and affective tendencies scale towards the environment. The data obtained from the scalesused in the research were analyzed using the SPSS statistical software package. In cases where the data didnot display normal distribution, Mann-Whitney U test was used for analyzing gender-related variables, whileKruskal-Wallis tests were employed for analyzing other variables. In cases where the obtained data exhibiteda normal or near-normal distribution, independent samples t-test was used to determine if gender had anysignificant effect. Additionally, one-way analysis of variance (ANOVA) was applied to examine whether therewere any significant effects of other variables. According to the results, significant differences were found inthe knowledge and affective tendencies sub-dimensions based on gender, professional seniority, and schooltype. However, no significant differences were found in the attitude and behavior sub-dimensions. Accordingto the findings, significant differences were identified in the knowledge and behavior sub-dimensions basedon the location of the school. However, no significant differences were found in the attitude and affectivetendencies sub-dimensions. There was no significant difference in any sub-dimension for the graduated faculty variable.