İslam hukukunda zamanaşımı

Abstract

Hukukta zamanaşımı "kazandırıcı zamanaşımı" ve "düşürücü zama­naşımı" olmak üzere iki kısımda mütalaa edilir. İslam hukuku, bunlardan hiçbirini kabul etmez. Yani zamanın geçmesi, ne bir hakkın düşmesine ve ne de bir mülkün kazanılmasına sebep olamaz. Çünkü her iki du­rumda da gerçek malikin hakkı iptal edilmektedir. Bunun için İslam hu­ kukunda "hak, zamanın geçmesiyle düşmez” genel kaidesi konmuştur. Ancak, belirli bir sürenin geçmesi halinde hakkın özüne dokunmaksam hukukî emniyeti sağlamak için davanın dinlenmesi yasaklanmıştır. Hanefilere göre zamanaşımı, istihsan deliline dayanılarak davanın dinlenmesine engel sayılmıştır. Bu müddet, genelde on beş sene olmakla birlikte dava konusuna göre değişebilir. Malikilerde "Kim bir şeyi on sene elinde bulundurursa o şey onun olur” hadisine istinaden münazarasız olarak bir şeyde belirli bir müddet gerçek sahib gibi tasarrufta bu­lunan kişinin o şeye sahib olacağını söylerler.