Huzurevinde kalan yaşlılarda aerobik egzersizin bazı fizyolojik parametreler, yaşam ve uyku kalitesine etkisinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, huzurevinde kalan erkek sedanter yaşlı bireylerde düzenli aerobik egzersizin uyku, yaşam kalitesi, reaksiyon zamanı ve fiziksel aktivite düzeylerinin gelişimini etkileyip etkilemediğinin araştırılması amaçlanmıştır. Huzurevinde kalan 65-85 yaşları arasında 27 sedanter erkek yaşlı çalışmaya alınmıştır. Yaşlıların 12’si kontrol grubuna, 15’i ise egzersiz grubuna dahil edilmiştir. Yaşlıların yaşam kalitelerinin değerlendirilmesinde Short Form-36 (SF-36), uyku kalitelerinin değerlendirilmesinde Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ), fiziksel aktivite düzeylerinin değerlendirilmesinde 6 dakika yürüme testi (6DYT), kalp atım hızı, kan basıncı ve oksijen saturasyonu ölçümü, reaksiyon zamanının değerlendirilmesinde görsel ve işitsel reaksiyon zaman testleri uygulanmıştır. Görsel ve işitsel reaksiyon zaman testi olarak, Basit görsel fix interval (BG-FI), basit görsel random interval (BG-RI), seçkili görsel fix interval (SG-FI), seçkili görsel random interval (SG-RI), basit işitsel fix interval (Bİ-FI), basit işitsel random interval (Bİ-RI) olmak üzere 6 farklı reaksiyon zaman testi uygulanmıştır. Aerobik egzersiz 12 hafta, haftada 3 gün olarak belirlenmiştir. Egzersiz programı 5-10 dakika ısınma, 30 dakika yürüyüş yapma ve 5 dakika soğuma egzersizleri olarak planlanmıştır. Testler ve ölçümler çalışmanın başında ve 12 haftalık aerobik egzersizin sonunda tekrarlanmış ve bulgular istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. 12 haftalık aerobik egzersiz programının ardından çalışmanın kontrol grubunda yapılan testler ve ölçümler karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Çalışmanın egzersiz grubunda ise, SF-36 yaşam kalitesi testinin fiziksel fonksiyon, fiziksel rol güçlüğü, ağrı ve genel sağlık algısı alt parametre gruplarında pozitif yönde anlamlı değişiklik görülmüştür (p<0,05). Emosyonel rol güçlüğü, canlılık, ruhsal sağlık ve sosyal işlevsellik alt parametre gruplarında ise anlamlı fark görülmemiştir (p>0,05). PUKİ ölçüm değerlerinde, 6DYT yürüme mesafesinde, sistolik kan basıncı değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde değişiklikler görülmüştür (p<0,05). Reaksiyon zaman testi sonuçları karşılaştırıldığında BG-FI, SG-FI, SG-RI ve Bİ-RI reaksiyon zaman testlerinde istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde değişiklikler görülmüştür (p<0,05). Sonuç olarak, düzenli aerobik egzersiz yapılmasının huzurevinde kalan yaşlı bireylerde uyku, yaşam kalitesi, reaksiyon zamanı ve fiziksel aktivite düzeylerinde pozitif yönde etki gösterdiği söylenebilir.

The aim of this study was to investigate the effect of regular aerobic exercise training to quality of sleep and life, reaction time, physical activity level of male sedentary elderly adults living in nursing home. Twenty-seven male sedentary elderly subjects (aged 65-85) participated in the study, of which 12 and 15 of them were in control and exercise group, respectively. Short Form-36 (SF-36) was used to assess quality of life and Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was used to assess quality of sleep. Six-minutes walking test (6MWT) was used to evaluate heart rate, blood pressure and oxygen saturation rate in order to assess physical activity level. For assessing reaction time, 6 different tests were used. These tests were simple visual fixed interval test (SV-FI), simple visual random interval (SV-RI), choice visual fixed interval (CV-FI), choice visual random interval (CV-RI), simple auditory fixed interval (SA-FI), simple auditory random interval (SA-RI). Aerobic exercise program was planned 3 days per week for 3 months. Aerobic exercise program comprise of 5-10 minute warm-up, 30 minute walk and 5 minute cool-down. Tests and measures are repeated at the beginning and end of the study. The data were statistically analysed, and the level of significance was considered p< 0.05. After the 12-week aerobic exercise program, statistically no differences were found in the control group (p>0,05). The exercise group incresed their scores in the physical functioning, role physical, bodily pain, and general health, components of SF-36 test (p<0,05). But in vitality, social functioning, role emotional, and mental health componnets of SF-36 test presented no significant differences (p>0,05). However, in PSQI, 6-minute walk distance and systolic blood pressure values significant differences were observed (p<0,05). The exercise group improved their rection times in SV-FI, CV-FI, CV-RI, SA-RI tests. Results of this study show that 12-week aerobic exercise program significantly improves the quality of sleep, quality of life, reaction time and physical activity level of elderly sedentary males living in nursing home.