İnvaziv H. influenzae tip b enfeksiyonları; klinik ve tedavi

Abstract

Menenjit, pnömoni, sepsis/bakteriyemi, epiglottit, selülit, septik artrit, osteomiyelit, perikardit gibi klinik tablolar invaziv enfeksiyon olarak nitelendirilir. Uygun tedavi yapılmadığı takdirde hayati tehlike doğurur, sekel bırakma oranı da yüksektir. ‹nvaziv hastalık tanısı, kan, BOS, sinovial sıvı gibi normalde steril olan vücut bölgelerinden Haemophilus inşuenzae (Hi) izolasyonu ile konulur. Kapsülsüz (non-tipabl; tiplendirilemeyen) H inşuenzae formları (nt-Hi) tipik olarak otitis media, bronşit, konjonktivit, sinusit gibi mukozal hastalık yapar. Ancak yaşlılarda, immunsuprese veya immun yetmezlikli hastalarda, malnutrisyonlu veya prematurelerde invaziv hastalığa da neden olabilir. İnvaziv hastalık özellikle kapsüllü olan H. inşuenzae tip b (Hib) ile oluşturulur. Dünyada farklı ülke ve bölgelere göre değişmekle birlikte Hib hastalık insidansı yılda yaklaşık 20-200/100.000 arasında değişir (1). Toplum çalışmaları, Hib’in bütün invaziv Hi enfeksiyonlarının yaklaşık % 95’inden sorumlu olduğunu göstermiştir (2, 3). Kalanların çoğu nt-Hi grubunda olup, çok az kısmı kapsüllü tip f dir. Hib konjuge aşısı yapılan çocuklarda Hib hastalığı geçirme riski anlamlı olarak düşer. Hib enfeksiyonlarının azalması ile non-tip b (non-hib) enfeksiyon hastalıkları rölatif olarak daha sık görülmektedir. Aslında konjuge aşıyla mutlak nt-b invaziv hastalık insidansında artma olmamıştır (1). Kapsülsüz veya tiplendirilemeyen H. inşuenzae (nt-Hi) aslında sinüsit ve otitis media gibi daha hafif seyirli üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açar, bazı durumlarda bakteriyemi, pnömoni, menenjit veya yenidoğan sepsisine yol açabilir. H. inşuenzae akut bakteriyel konjontivitin en sık nedenidir. Çoğu nt-Hi özellikle H. aegyptius neden olur. Nt-Hi ayrıca konjunktivit-akut otitis media sendromunun da en önemli etkenlerindendir. Hib konjonktivite nadiren yol açar ama Hib’e bağlı preseptal selülit gelişen olgularda öyküde konjonktivit varlığı %17 oranında bildirilmiştir (4, 5).