Ülkeler-aşırı işçi göçünün tarihsel gelişimi ve toplumsal dinamikleri

Abstract

Tüm dünya ekonomisini saran ve işgücü dışalımcısı gelişmiş ülkeleri de derinlemesine etkileyen dünya bunalımı, 2. Dünya Savaşı sonrası döneme damgasını vuran gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere işgücü akımını kesintiye uğtratmış, göçmen işçilerin bir kısmının geri gönderilmesi siyasal otoritelerce gündeme getirilmiştir. Bu çalışmada kriz ve krizin yarattığı geri dönüş sorunu ayn olarak ele alınmayacak, yalnızca belirli yerlerde bu konuya kısaca değinilecektir. Çalışmanın konusu işgücü göçünün veya daha kapsamlı bir deyimle ülkeler-aşın göçün tarihsel biçimlemeleri, özellikle yoğun bir uluslararası işgücü hareketine rastlanan 2.savaş sonrası dönemde işgücü göçünün işçi alıcısı gelişmiş ülkeler ve işçi göndericisi az gelişmiş ülkeler açısından dinamikleri araştırılacaktır. Çalışmanın temel varsayımı işgücü göçünün, gelişmiş ülke açısından az gelişmiş ülkelerle eşitsiz işbölümü ilişkilerinin bir parçası olduğu, azgelişmiş ülke açısından ise bu ilişkiler sonucunda geleneksel yapılarda görülen çözülmenin bir ürünü olduğu yönündedir. İşgücü göçü merkezle kenar (centre et peripherie} arasındaki eşitsiz nitelikteki ilişkilerin bir ögesidir. Ama merkez-kenar ilişkilerinin işgücü göçü açısından ana yönü, işgücünün ulu lararası akışkanlığının yaratıcı eşitsiz ilişkilerden çok, meta ve sermayelerin uluslararası akışkanlığına göre işgücünün ulu lararası akışkanlığının çok sınırlı kalması , -dolayısıyla işgücünün değerinin uluslararası düzeyde değil de, ülkeler düzeyinde ve eşitsiz bir biçimde -belirlenmesinden kaynaklanan ücret farklılıklarının merkezle kenar arasındaki eşitsiz ilişkinin temeli olmasıdır.