Sanayi toplumları bağlamında Dahrendorf’un sınıf anlayışı

Abstract

Sınıf ve sınıf çatışması sosyolojide üzerinde en çok tartışılan alanlardan biridir. Çatışma kuramının önemli isimlerinden Ralf Dahrendorf ise bu tartışmaya sanayi toplumlarında sınıf ve sınıf çatışmasının nasıl bir değişim yaşadığını “Class and Class Conflict in Industrial Society” adlı çalışmasında ele almıştır. Dahrendorf’a göre klasik Marksist anlayışın aksine sanayileşme sonrasında sınıf çatışmasının işçi sınıfı ve kapitalistler arasında artık gerçekleşmesi mümkün değildir. Sanayi toplumlarında yaşanan değişimler işçi sınıfının ve kapitalistlerin yapısını değiştirmiştir. Her iki sınıf da kendi içinde farklı çıkarlar ve konumlara göre bölünmüş hâldedir. Öte yandan Dahrendorf, bir çatışma kuramcısı olarak çatışmanın sanayi toplumlarında ortadan kalkmadığını söyler. İşlevselci teoriden de etkilenen Dahrendorf, çatışmanın işlevselleşmesinden bahseder. Bu çalışma bağlamında Dahrendorf’un “Class and Class Conflict in Industrial Society” (1959) tarihli eseri temel alınarak önde gelen çatışma kuramcılarından biri olan Dahrendorf’un sanayi toplumlarında değişen sınıf ve sınıf çatışması üzerine düşünceleri aktarılacaktır.

Class and class conflict is one of the most debated areas in sociology. Ralf Dahrendorf, one of the important names in conflict theory, discusses how class and class conflict had changed in industrial societies with his work “Class and Class Conflict in Industrial Society”. According to Dahrendorf, any conflict between capitalists and proletariat is no longer possible. The structure of classes has changed in industrial society. Both classes are divided within themselves according to different interests and positions. But as a conflict theorist who is also affected by functionalism, Dahrendorf argues that there is also conflict in industrial society but it is also functionalized. In the context of this study, Dahrendorf’s thoughts on class and class conflict will be explained according to his study, “Class and Class Conflict in Industrial Society” (1959).