Diyalojik tartışmalar temelli sokratik seminerler yoluyla sınıf içi öğrenci soru düzeylerinin bloom taksonomisi bakımından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı matematik derslerinde yapılan sokratik seminerlerde diyalojik yapının ne ölçüde ortaya çıktığını ve bu diyalojik yapının öğrenci sorularının bilişsel düzeyine etkisini incelemektir. Çalışma 2018-2019 ders yılı güz döneminde bir devlet okulunda öğrenimine devam eden 7. sınıf toplam 20 öğrenci ile yürütülmüştür. Seminerlerde diyalojik yapının ne ölçüde orta çıktığını belirlemek için Reznitskaya’nın (2012) Sınıf İçi Konuşmaların Göstergeleri ve sınıf içi öğrenci sorularının bilişsel düzeyini belirlemek için Yenilenmiş Bloom Taksonomisi kullanılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi betimsel analiz yaklaşımı kullanılarak yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ilk bulgular seminerlerde gerçekleşen konuşmaların öğretmenin diyalojik tartışmaları yürütürken monolojik boyuttan diyalojik boyuta geçiş durumunu yansıttığı yönündedir. Son olarak araştırmacı tarafından seminerlerde ortaya çıkan farklı çözüm yollarının karmaşıklık düzeyi kodlanmıştır. Çözüm yolları ile ilgili kodlamaların analizinde uzman görüşü alınmıştır. Her farklı çözüm yoluna yönelik sınıf içi öğrenci sorularının bilişsel düzeyi belirlendikten sonra sorular düşük düzey, orta düzey(orta-1, orta-2) ve yüksek düzey olarak gruplandırılmıştır. Analizler sokratik seminerlerde öğrencilerin çoğunlukla orta düzeyde sorular sorduğu ve düşük düzeyde çok az miktarda soru sordukları hatta yüksek yüzeyde sorulan soruların düşük düzeyde sorulan sorulardan fazla olduğunu göstermiştir. Bununla beraber seminerlerde ortaya çıkan farklı çözüm yollarının karmaşıklık düzeyleri ve bu çözüm yollarına yönelik sınıf içi öğrenci sorularının bilişsel düzeyleri arasında zayıf da olsa pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=,469, p<,01). Bu sonuçlardan hareketle sınıfta farklı çözüm yollarının keşfedilmesi ve bunların üzerine gerçekleştirilecek konuşmalar diyalojik tartışmaları tetiklemekte ve sınıf içi öğrenci sorularının bilişsel düzeyinde artışa belli ölçüde katkı sağlamaktadır sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to examine the extent to which the dialogic structure emerges in the socratic seminars held in mathematics lessons and the effect of this dialogic structure on the cognitive level of students' questions. The study was carried out with a total of 20 7th grade students attending a public school in the fall semester of the 2018-2019 academic year. Reznitskaya's (2012) Indicators of Classroom Conversations were used to determine the extent to which the dialogic structure emerged in the seminars, and the Revised Bloom Taxonomy was used to determine the cognitive level of in-class student questions. Qualitative research method was used in this study. The analysis of the research data was made using the descriptive analysis approach. As a result of the analyzes made, the first findings are that the speeches in the seminars reflect the teacher's transition from the monologic dimension to the dialogic dimension while conducting dialogical discussions. Finally, the complexity level of the different solutions that emerged in the seminars was coded by the researcher. Expert opinion was taken in the analysis of the coding related to the solutions. After determining the cognitive level of in-class student questions for each different solution, the questions were grouped as low level, medium level (middle-1, medium-2) and high level. The analyzes showed that in the Socratic seminars, the students mostly asked moderate questions and asked very few questions at the low level, even that the questions asked at the high level were more than the questions asked at the low level. On the other hand, a weak, but positive, and significant relationship was found between the complexity levels of the different solutions that emerged in the seminars and the cognitive levels of the classroom student questions about these solutions (r=,469, p<,01). Based on these results, it was concluded that the discovery of different solutions in the classroom and the conversations to be made on them trigger dialogical discussions and contribute to the cognitive level of in-class student questions to a certain extent.