Bahçe bitkilerinde meristem kültürü tekniği ve başarıyı etkileyen faktörler

Abstract

Meristem kültürünün esası; meristemin birkaç yaprak taslağı ile birlikte, binoküler mikroskop altında izole edilip, uygun bir gıda ortamına yerleştirilerek geliştirilmesidir. Bahçe bitkilerinde bu tekniğin kullanılmasıyla bitkiler hızlı üretilebilmektedir. Ayrıca meristemleri oluşturan hücreler genetik olarak stabil olduğundan, rejenere olmuş bitkiler donor bitkiye genetik olarak eş olmaktadır. Genetik stabilite özellikle deneysel materyalde çok istenir ve çok gereklidir. Meristem kültürünün en önemli uygulanması patojenden, özellikle virüsten ari bitki üretimidir ve ayrıca bu gibi virüsten ari gemıplaznılanmn uzun süre muhafaza edilmesini de sağlar. Bu avantajlardan dolayı bahçe bitkilerinde, özellikle son 20 yıl içerisinde yaygın olarak kullanılmaya başlanan meristem kültürü tekniğinde pek çok faktör başarıyı etkilemektedir. Bu faktörler; donor bitki: explant, çevresel şartlar (sıcaklık, ışık ve nem) kültür ortamı, büyümeyi düzenleyici/er, tuz konsantrasyonu, kültür kaplan olarak sıralanabilir.

The basis of meristem culture is to isolate the meristem together with a few leaf primordia under a binocular microscope and to place it into a suitable nutrient medium for development. Horticultural crops can be rapidly propagated using this technique. Moreover, because the cells that form the meristems are genetically stabil, the regenerated plants are genetically identical to the donor plant. Genetical stability is especially desirable and also essential with the experimental material. The most important application of the meristem culture is particularly the production of virus free plants and it also ensures tlıe long period storage of such virus-free gennplazms. Many factors affect the success in meristem culture technique which has been widely used in horticultural crops because of the advantages mentioned above. These factors· are; donor plant, explant, environmental conditions (temperature, light and humidity ), culture medium, growth regulators, salt concentration and culture containers.