Sosyal bi̇lgi̇ler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığına i̇li̇şki̇n algıları

Abstract

Hukuk, toplum yaşamını düzenleyen temel unsurlardan biridir. Hukuk okuryazarlığı ise hukuk sistemi, hukukla ilgili temel kavramlar ve hukuki sistemin işleyişi ile ilgili bilgi sahibi olarak bu bilgileri kullanmayı içeren çok boyutlu bir yapı sergilemektedir. Hukuk okuryazarlığı 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında yer alan temel becerilerden biridir. Bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığına ilişkin algılarını belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kapsamında olgubilim deseni kullanılmıştır. Çalışmaya 2017-2018 öğretim yılında bir devlet üniversitesinde Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Programında öğrenim gören 12 öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler tümevarım analizi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmen adayları hukuk kavramını kurallar, hak ve düzen temaları çerçevesinde tanımlamaktadır. Araştırma sonuçları Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığını hukukla ilgili temel kavramları bilme, hukuki işleyişi bilme ve haklarını kullanabilme biçiminde tanımladıklarını göstermektedir. Araştırma verileri Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının hukuk okuryazarlığı konusundaki görüşlerini biçimlendiren üç temel kaynak olduğunu göstermektedir. Bu kaynaklar öğretmen adaylarının öğrenim yaşamlarında aldıkları dersler, yaşam deneyimleri ve güncel olaylardır. Sosyal Bilgiler öğretmen adayları Sosyal Bilgiler dersinin öğrencilere hukuk okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması açısından önemli bir rol oynadığını düşünmektedirler.Law is one of the basic elements that regulate social life. Legal literacy is a multidimensional concept that includes the basic concepts and information related to law and the legal system. Legal literacy is included as a skill in the 2018 Social Studies Curriculum. This study aims to understand pre-service social studies teachers’ perceptions of legal literacy. The research adopted a qualitative phenomenological design. 12 preservice teachers studying in the Social Studies Teacher Training Program of the Faculty of Education at a state university in the 2017-2018 academic year participated in the study. A semi-structured interview was used as a data collection tool in the research. Data were analyzed through inductive analysis. Findings showed that pre-service teachers defined the concept of law under the themes of rules, rights and order. Findings also revealed that preservice teachers defined legal literacy in the form of knowing basic information about law, knowing legal processes and exercising their rights. Three main sources were found that shaped the views of pre-service teachers about legal literacy. Specifically, courses, life experiences and current events. Pre-service social studies teachers thought that social studies course had a significant role in teaching legal literacy to students.