1961 kurucu meclisinde temsilciler meclisi üyelerinin sosyo - ekonomik nitelikleri

Abstract

27 Mayıs 1960 askeri müdahalesi sonrasında, yeniden demokratik düzene geçiş aşaması, Kurucu Meclisin oluşturulması ile gerçekleştirilmiştir. Meclis, Milli Birlik Komitesi ve Temsilciler Meclisi'nden oluşmaktadır. Bu yazının konusu Temsilciler Meclisi'dir. Toplam 17 kanaldan gelen 276 üye bu mecliste görev almıştır. Üyelerin seçim kanalları ve kontenjanların dökümü yazının sonundaki ekte gösterilmiştir. Temsilciler Meclisi 1960 müdahalesinden sonra oluşturulmuş bir meclis olarak, olağanüstü koşulların özelliklerini yansıtmaktadır. Korporatif esasa göre seçilmiş üyelerden oluşan meclisin, seçimle işbaşına gelen meclislere göre farklılıkları olup olmadığı, Türkiye'nin parlamenter yaşamındaki çeşitli dönemlerin özelliklerine ne denli uygunluk gösterdiği ilginç sayılmalıdır. Bu sınırlı çalışmada bu karşılaştırmaların yapılmasına, bunun için de meclisi oluşturan üyelerin geldikleri kanallar bakımından çözümlemesinin yapılmasına çalışılacaktır. Bu çözümlemede üyelerin yaşları, cinsiyetleri, mensup oldukları dinler, doğum yerleri (temsiliyet), eğitim durumları, meslekleri ve geçmiş siyasal deneyimleri ele alınacaktır. Bunların dökümleri' yapılarak, genel olarak seçimle iş başına gelen parlamentolarla karşılaştırılacak, literatüre dayanılarak yorumlanmaya çalışılacaktır. Çözümlemede kullanılan veriler, 1973 yılında yayımlanan ve ilk meclisten o tarihe kadarki tüm üyeleri kapsayan albümden elde edilmiştir. Hazırlanan tüm tablolar bu verilere dayanılarak, bu yazı için düzenlenmiştir.