Jews in the ottoman foreign service dispatched in the romanian principalities (Wallachia and Moldova) until early 20th century

Abstract

This paper deals with the Jewish diplomatic representatives dispatched by the Ottomans in the Romanian principalities (Wallachia and Moldova) during the 19th century. Throughout history, various types of representatives of the Ottoman Sublime Porte (Bâb-ı Âli) could be met first at the Wallachian and Moldovan Princely Courts, and later on at Romania’s Princely Court (after 1859), respectively Royal Court (after 1866). These included what could be called “official diplomats,” but also other types of envoys, such as financial delegates. At the same time, the Sultan could choose to be represented by a special emissary sent from Constantinople or by a local resident who would serve as what we would call today “honorary consul.” Not surprisingly in the Ottoman tradition, among these representatives of the Sublime Porte one can find a number of Jews, mostly, but not exclusively, Sephardic. Surprising, on the other hand, is the fact that some of these Jews were legal subjects of other states (i.e. the Austrian Empire), but this did not prevent the Ottoman officials from appointing them as their personal envoys. The paper therefore traces the evolution of this complex diplomatic representation from the 16th century until the turn of the 20th century.Bu makale, Osmanlılar tarafından 19. yüzyılda Eflak-Boğdan (bugünkü Romanya) Vilayetlerine gönderilen Yahudi diplomatik temsilcilerle ilgilidir. Tarih boyunca, Osmanlı Devleti’nde Bâb-ı Âli’nin çeşitli temsilcilerin, önce Eflak ve Moldova Prenslik Saraylarında ve daha sonra da Romanya Prenslik Sarayı’nda (1859’dan sonra) ve Kraliyet Sarayı’nda (1866’dan sonra) görmek mümkündür. Bunların arasında “resmi diplomatlar” olarak adlandırılabilecek temsilciler yanında aynı zamanda mali delegeler gibi diğer elçi türlerini de içeriyordu. Aynı zamanda Sultan, o zamanki Konstantiniyye’den gönderilen özel bir temsilciyle veya bugün “fahri konsolos” diyebileceğimiz bir ‘yerel elçi’ tarafından da temsil edilmeyi seçebiliyordu. Osmanlı geleneğinde Bâb-ı Âli’nin bu temsilcileri arasında, tamamı olmasa da çoğu Sefarad kökenli pek çok Yahudi’nin varlığı şaşırtıcı değildir. Öte yandan şaşırtıcı olan bir husus, Osmanlı’yı temsil eden bu Yahudilerin bazılarının aslen diğer devletlerin (mesela Avusturya İmparatorluğu’nun) yasal tebaası olması ve bu durumun, Osmanlı devlet yetkililerinin onları kişisel elçi olarak atamasına engel olmamış olmasıydı. Bu nedenle makale, bu karmaşık diplomatik temsilin 16. yüzyıldan 20. yüzyılın başına kadar olan gelişiminin izlerini sürmektedir.