Pouchkine en Turquie

Abstract

En 1829, Alexandre Sergueievitch Pouchkine etait le plus cembre ecrivain russe de son epoque. Nicolas I er se mefiait de lui mais l'admirait. Pouchkine ne partil jamais en Europe occidentale, cependant le tsar lui permit d'aller en Turquie lors de l'expidition de 1829. Nicolas I er pensait en effet que le poete allait composer une epopee a la gloire de l'armee russe. Pouchkine n'ecrivit jamais l'epopee en question mais nous a laisse mieux: ce journal de vayage a Erzurum, precieux temoignage sur l'empire ottoman. Partant du texte original en russe de Pouchkine, l'auteur tente d'analyser les rapports du celibre poete avec l'Orient et la Turquie en particulier. Admiration et derision. Deception et respect devant 1'4me turque, tout cela se trouve dans ce document. Le grand poete est peut-etre passe a côti d'un grand sujet: le pays qui s'of­frait a lui mais qu'il ne fit qu'entrevoir.

1829 yılmda A.S. Puşkin devrinin en ünlü Rus şairiydi. I. Nikolay ona şüpheyle bakıyordu, fakat aynı zamanda yetenekli kişiligine karşı hayranlık bes­liyordu. Puşkin, Batı Avrupa'ya hiç bir zaman gitmedi, buna karşın, 1829 seferinde, Çar Nikolay ona Türkiye'ye gitmek için izin verdi. Nitekim, salt hükümdar, Puşkin 'den Rus ordusunun şerefine ithaf edilen bir destan bekliyordu. Puşkin, söz konusu destanı hiç bir zaman yazmadı, fakat Os­manlı İmparatorluğu üzerine değerli bir belge olan bize Erzurum Yolculuğu günlüğünü bıraktı. Puşkin 'in Rusça orijinal metnini kaynak olarak alan yazar, ünlü şai­rin Doğu ve özellikle Türkiye ile ilişkilerini derlemeye çalışıyor. Hayranlık bazan da acı bir alay. Hayallanklığı ve Türk ruhu önünde saygı, bu belgede bütün bunlar bulunuyor. Büyük şair, farkıda olmadan büyük bir konuyu belki ihmal etti: bu ülke ona kendini karşılıksız teslim ediyordu fakat o, gerçek değerini algılayamadı.