XVI. yüzyıl Divan şâiri Fedâyî ve Fâl-nâme-i Kur’ân-ı ‘Azîm’i

Abstract

XVI. yüzyılda II. Bâyezid ve Yavuz Sultan Selim dönemlerinde yaşamış olan Fedâyî’nin asıl adı Ali Bâlî’dir. Kaynaklardaki bilgilere ve bazı kasidelerine göre Şehzade Mahmud ile Şehzade Korkud’un hizmetlerinde bulunmuş, Sultan II. Selim’in şehzadelik döneminde sipâhîlik yapmış olan Fedâyî, 969/1561 yılında vefat etmiştir. Fedâyî’nin bilinen tek eseri Divanı’dır. Oldukça hacimli olan bu divan, nazım şekilleri ve muhtevâ açısından zengin bir eserdir. Üzerinde durmaya çalıştığımız Falnâme, Divan’ın Millî Ktp. No: 8625’te kayıtlı nüshasının sonunda yer almaktadır. Aruzun “MefÀèìlün MefÀèìlün Feèÿlün” kalıbıyla yazılmış olan falnâme 78 beyittir. Fal ve falnâmeler hakkında genel bilgiler verildikten sonra Fedâyî’nin Falnâmesi’nin özellikleri üzerinde durularak transkripsiyonlu (çeviri-yazı) metni verilmiştir.

Fedâyî of whom real name is Ali Bâlî, lived in sixteenth century in the term of Bâyezid II. and Yavuz Sultan Selim. According to sources and some of his poems, he served for Şehzade Mahmud and Şehzade Korkud and had been as a knight in the term of Şehzade Selim (Selim II.). He died in 969/1561. The divan is the only work of him that known. It is rather bulky and has variously poems. Falnâme, which we are trying to describe, has been at the end of Fedâyî’s divan which at Millî Library, Nu: 8625. Falnâme is 78 couplet and were written with aruz’s mefÀèìlün mefÀèìlün feèÿlün mold. After given general knowledge about “fal and falnâme”, examined features of Fedâyî’s Falnâme, then Falnâme’s translated-text has been given.