Bursa'da kentsel ve yarı-kentsel bölgelerdeki poliklorlu bifenil konsantrasyonlarının arı ve arı ürünlerinde belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Bursa’da kentsel ve yarı-kentsel bölgelerdeki arı, polen ve bal örneklerindeki poliklorlu bifenil (PCB) konsantrasyonlarının zamansal ve bölgesel değişimleri ile muhtemel kaynaklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Örnekleme periyodu boyunca arı örneklerindeki toplam 46 PCB (∑46PCB) konsantrasyon seviyeleri kentsel ve yarı-kentsel bölgeler için sırasıyla 135,5±6,5 ng/g ve 126,4±26,5 ng/g olarak belirlenmiştir. Polen örneklerindeki ∑46PCB konsantrasyonları sırasıyla 81,5±23,5 ng/g ve 67,6±27,3 ng/g, bal örneklerinde ise sırasıyla 90,8±19,8 ng/g ve 113,0±46,9 ng/g olarak belirlenmiştir. Elde edilen konsantrasyon seviyeleri, literatürde daha önce yapılmış çalışmalarla benzerlik göstermiştir. Örnekleme bölgelerindeki PCB’lerin kaynakları ile çevresel taşınımlarının belirlenmesinde homolog grup dağılımlarından yararlanılmıştır. Arı örneklerinde 3-CI PCB’ler, polen ve bal örneklerinde ise 5- ve 6-CI PCB’ler baskın homolog gruplardır. Homolog grup dağılımlarına göre, her iki örnekleme bölgesinde de trafik ve endüstriyel faaliyetler PCB’lerin ana kaynaklarını oluşturmaktadır.In this study, it was aimed to determine the temporal and regional changes and possible sources of polychlorinated biphenyl (PCB) concentrations in bee, pollen and honey samples in urban and semi-urban areas in Bursa. A total of 46 PCB (∑46PCB) concentration levels in bee samples during the sampling period were determined to be 135.5±6.5 ng/g and 126.4±26.5 ng/g for urban and semi-urban areas, respectively. ∑46PCB concentrations in pollen samples were determined as 81.5±23.5 ng/g and 67.6±27.3 ng/g, respectively, and in honey samples as 90.8±19.8 ng/g and 113.0±46.9 ng/g, respectively. The concentration levels obtained were similar to previous studies in the literature. Homologous group distributions were used in determining the sources and environmental transport of PCBs in the sampling areas. 3-CI PCBs in bee samples, 5- and 6-CI PCBs in pollen and honey samples were the dominant homologous groups. According to homologous group distributions, traffic and industrial activities constitute the primary sources of PCBs in both sampling areas.