Yatak işgal oranı düşük olan sağlık bakanlığı hastanelerinin performans ölçümü: bir veri zarflama analizi uygulaması

Abstract

Problem: Sağlık Bakanlığı’nın 2009 yılı verilerine göre 955 hastanesi vardır. Yatak işgal oranları yıl boyunca ortalama olarak %50’nin altında kalmış olan hastane sayısı ise 245’tir. Bu durumda Sağlık Bakanlığı hastanelerinin yaklaşık %26’sı etkin olarak kullanılamamaktadır. Araştırmanın Amacı: Etkin olarak kullanılamadığı düşünülen bu hastanelerin etkinsizlik sebeplerinin kaynaklarını ortaya koymak. Yöntem: Sağlık Bakanlığı’nın 2010 yılında yayınladığı farklı istatistiki veriler bir araya getirilerek 2009 yılında yatak işgal oranı %50’nin altında kalan devlet hastanelerinin etkinlikleri Veri Zarflama Analizi (VZA) yardımıyla ölçülmüştür. Yatak sayısı, oda sayısı, pratisyen doktor sayısı, uzman doktor sayısı ve yardımcı sağlık personeli sayıları girdi değişkenleri olarak kullanılırken yatak işgal oranı, ortalama kalış gün sayısı, yatan hasta oranı ve Medula ciroları çıktı değişkenleri olarak kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Yapılan analiz sonucunda yalnızca 21 hastanenin etkin olduğu, 224 hastanenin ise etkin olmadığı görülmüştür. Öneriler: Etkin olarak kullanılamayan bu hastanelerdeki insan kaynaklarının ihtiyaç duyulan diğer hastanelere aktarılması gerekmektedir. Ayrıca yeni yatırımlar yapılmadan önce bazı hastanelerin kapatılması yada küçültülmesi konusu gündeme getirilmelidir.

Problem: According to data of the Ministry of Health concerning the year 2009, there are 955 hospitals. The number of hospitals whose bed occupancy rates have remained below 50% during the year averagely is 245 pieces. Therefore, %26 of the hospitals of the Ministry of Health seem not to be used effectively. Research Aims: To explore the reasons behind the inefficiency of the hospitals that are considered not to be used effectively. Method: By bringing together different statistical data published by the Ministry of Health in 2010, the efficiency of public hospitals whose bed occupancy rates remained below %50 in 2009 was measured with the help of the Data Envelopment Analysis (DEA). Number of beds, number of rooms, number of general practitioners, specialist physicians and other health care workers are used as input variables while the rate of occupied beds, the average number of days stayed, rate of patient and Medula turnover ratio are used as output variables. Findings and Results: As a result of the Data Envelopment Analysis, it was seen that only 21 hospitals were effective, while 224 hospitals were not. Recommendations: Human resources that are not used effectively should be transferred to other hospitals. Furthermore, the issue of downsizing or closure of some hospitals should be raised into question prior to the initiative of new investments.