Sınıf öğretmenlerinin kavram haritalarını kullanma gerekçeleri üzerine nitel bir araştırma

Abstract

Araştırmanın amacı, ilkokulda görev yapan sınıf öğretmenlerinin kavram haritalarını daha çok hangi derslerde ve ne amaçla kullandıklarını ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda, 2013–2014 öğretim yılında, Isparta il merkezine bağlı 10 ilkokulda görev yapan toplam 101 sınıf öğretmeniyle “Yarı Yapılandırılmış Görüşme” yapılmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden fenomonolojik (olgu bilim) yaklaşımı kullanılmış ve araştırmanın güvenirliği, Miles ve Huberman’ın formülü (Güvenirlik = görüş birliği / görüş birliği + görüş ayrılığı) kullanılarak hesaplanmıştır. Veriler nitel araştırma tekniklerden içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, sınıf öğretmenlerinin kavram haritalarını 11 değişik amaç için kullandıkları, en çok da sosyal bilgiler dersinde kullandıkları görülmüş, ayrıca kavram haritalarını kullanma gerekçelerine bakıldığında, öğretmenlerin daha çok konuyu öğrenciye bütün halinde sunma ve anlamlı-kalıcı hale getirme amacıyla kavram haritalarına yer verdikleri tespit edilmiştir. Bu çalışmayla kavram haritalarının eğitim-öğretim sürecinde önemli bir yere sahip olduğu sonucuna varılmıştır.The aim of the study is to find out that in which courses and for what purposes concept maps are used by class teachers who work in elementary school. In accordance with this purpose, “Semi-Structured Interview has been made with in total of 101 class teachers working in ten different schools depending on the city of Isparta in the academic year 2013-2014. In this study, one of the qualitative research methods, phenomenological approach is used and the reliability of research is calculated by using Miles and Huberman formula (reliability= consensus/ consensus+ dissidence). Data are analyzed using content analysis of qualitative research methods. According to the findings obtained, class teachers have used concept maps for 11 different purposes and especially in social science lessons. Moreover; when the justification of using concept maps is considered, it can be seen that teachers use concept maps for providing topics as a whole and making meaningful trainings for students. With this study, it is concluded that concept maps have an important place in the teaching-learning process.