Elit düzey kadın erkek buz hokeyi sporcularının mental dayanıklılık ve bilişsel esneklik düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada elit düzey kadın ve erkek buz hokeyi sporcularının mental dayanıklılık ve bilişsel esneklik düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya Türkiye Buz Hokeyi Federasyonu Erkekler Süper Ligi, Erkekler 1. Lig ve Bayanlar Lig'inde lisanslı 82 kadın ve 82 erkek toplam 164 sporcu gönüllü olarak katılmıştır. Sporculara bilgi formu, mental dayanıklılık ve bilişsel esneklik ölçekleri uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS "25,0" programı kullanılmıştır. Değişkenlerin normal dağılıma uygunluğu Kolmogorov Smirnow testi, iki grup arasında yapılan karşılaştırmalarda Mann-Whitney U ve üç grup arasında yapılan karşılaştırmalarda Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır Anlamlı farklılıkların hangi gruplar arasında gerçekleştiği Bonferroni testi ile belirlenmiştir. Sporda Mental dayanıklılık ve bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişki Spearman korelasyon katsayısı ile incelenmiştir (p<0,05). Elit düzey kadın ve erkek buz hokeyi sporcuları arasında Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Ölçeği analizlerinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p<0,05). Araştırma bulguları incelendiğinde cinsiyet ve artan yaş ile birlikte zihinsel dayanıklılık ve bilişsel esneklik düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Cinsiyet ve eğitim düzeyi değişkenine göre; erkeklerin zihinsel dayanıklılık güven, bağlılık ve kontrol alt boyut puanları kadınlara göre daha yüksek çıkmıştır. Buz hokeyine başlama yılına göre zihinsel dayanıklılık bağlılık alt boyut puanları kadın sporcuların erkek sporculardan daha yüksek, erkek sporcuların kontrol alt boyut puanları da kadın sporculardan daha yüksek çıkmıştır. Saha pozisyonuna göre erkek sporcular zihinsel dayanıklılık güven ve kontrol alt boyutu puanları kadın sporculardan daha yüksek çıkmıştır. Buz hokeyi sporcularının problemlerle baş çıkma durumlarında ise zihinsel dayanıklılık güven alt boyut puanı kadın sporcuların daha yüksek belirlenmiştir. Bilişsel esneklik puanları erkek sporcularının daha yüksek çıkmıştır. Buz hokeyi sporcularının sporda mental dayanıklılık ve bilişsel esneklik düzeyleri arasında aynı yönde yüksek düzeyde anlamlı ilişki belirlenmiştir. Sonuç olarak yapılan analizler, zihinsel dayanıklılık ve bilişsel esneklik arasında etkileşim olduğunu ve birbirleriyle pozitif yönde ilişki içinde olduklarını göstermektedir. Zihinsel dayanıklılığın artmasına bağlı olarak bilişsel esnekliğin de yükseldiği, yaşa, cinsiyete, eğitim durumuna, spor yapma yılına bağlı olarak da farklılaştığı görülmüştür

In this study, it was aimed to examine the mental toughness and cognitive flexibility levels of elite female and male ice hockey players. A total of 164 athletes, 82 women and 82 men licensed in the Turkish Ice Hockey Federation Men's Super League, Men's 1st League and Women's League, participated voluntarily. Information form, mental toughness and cognitive flexibility scales were applied to the athletes. SPSS "25.0" program was used for the analysis of the obtained data. Kolmogorov Smirnow test for the compatibility of the variables with the normal distribution, the Mann-Whitney U test for comparisons between two groups and the Kruskal-Wallis test for comparisons between three groups were used. The relationship between mental toughness and cognitive flexibility levels in sports was examined by Spearman correlation coefficient (p<0,05). Significant differences were found between the elite level female and male ice hockey players in the Analysis of the Scale of Mental Resilience in Sports and the Scale of Cognitive Flexibility (p<0,05). When the research findings were examined, statistically significant differences were found in mental toughness and cognitive flexibility levels with gender and increasing age. According to gender and education level variable; Men's mental toughness, trust, commitment and control sub-dimension scores were higher than women. Mental toughness commitment sub-dimension scores of female athletes were higher than male athletes, and control sub-dimension scores of male athletes were higher than female athletes, according to the year of starting ice hockey. Mental toughness, confidence and control sub-dimension scores of male athletes were higher than female athletes according to the rink position. In cases where ice hockey athletes cope with problems, the mental toughness confidence sub-dimension score was higher than female athletes. Cognitive flexibility scores were higher than male athletes. In the same direction, a highly significant relationship was detected between the mental toughness and cognitive flexibility levels of ice hockey athletes in sports. As a result, the analyzes show that there is an interaction between mental toughness and cognitive flexibility and that they are positively related to each other. It has been observed that cognitive flexibility also increases depending on the increase in mental resilience, and it differs depending on age, gender, educational status, and year of doing sports.