Gübre tüketimindeki bazı eğilimleri fiyat faktörünün etkileri

Abstract

Ülkemiz gübre sektöründe özellikle 1980 yılından sonra önemli değişimler yaşanmış, bunların bazıları olumlu olurken, zammı zaman istenilmeyen gelişmelerle de karşılaşılmıştır. 1986 yılında gübre ithalat ve pazarlanmasında serbestleşmeye gidilmiştir. Yeni dönemde önemli değişimlerin olması olasıdır. Bu uygulamanın ülke tanıma yararlı olabilmesi sektörün in iyi yönlendirilmesine bağlıdır. Son yıllarda ülkemizde tüketilme besin maddesi içerisinde azotun payı her geçen yıl artmaktadır. Toplam azot tüketiminin P205'e oranı 1976 yılında 1.13 iken, 1987 yılında 1.95'e yükselmiştir. Bu değişime etki yapan faktörler ülkemiz topraklarının besili maddesi içeriği, azot ve fosforun topraktaki kimyasının farklı olması, tüketicinin çeşitli nedenlerle kompoze gübrelere olan eğilimi şeklinde sayılabilir. Gübre tüketiminde fiyat faktörlünün etkileri belirgindir. Bu etkinin dikkatle analiz edilmesi ve belirlenen gübre politikasının uygulamasında araç olarak kullanılması gerekmektedir. Oluşturulacak politikaların ana hedefi, gübre maliyetini düşürmeyi ve yeni gübre çeşitlerinin piyasaya sürülmesini ve gübrelerin daha etkili bir şekilde kullanımını teşvik etmek olmalıdır.

Important changes have occured in fertilizer sector of our country especially after 1980. Some of these changes were positive However, from time to time undesirable changes have also been seen. Importation and marketing of fertilizer was liberated in 1986. There will be possible important changes in the following period. The usefulness of this application depends on the well management of the sector. Share of nitrogen in total nutrients is continuously increasing in the recent years. The ratio of total nitrogen consumption to P2O5 has increased to 1.95 while it was 1.13 in 1976. Main factors which affect this change were; nutrient content of the soils of our country, the difference between chemistry of nitrogen and phosphorus in soil, tendency of consumers to compost fertilizers. There is an obvious effect of price factor on fertilizer consumption. This factor has to be analyzed carefully and then used as means for application of fertilizer policy. Decreasing the cost, marketing new types and encouraging effective usage of fertilizers ought to be the main aim of the policies.