Meslek lisesi öğretmenlerinin iletişimsel yeterlik düzeyleri: Vak'a incelemesi, Yıldırım Ticaret Meslek Lisesi

Abstract

Gelişmiş iletişimsel yeterliğe sahip öğretmenlerin öğrencileriyle, diğer öğretmenlerle, okul yönetimiyle ve velilerle iletişim kurmadaki etkililiğinin eğitim-öğretim sürecini etkili ve verimli kıldığı süphesizdir. Bu araştırmanın amacı, Bursa Yıldırım Ticaret Meslek Lisesi'nde görev yapan meslek ve kültür dersi öğretmenlerinin iletişimsel yeterlik algı düzeyini cinsiyet, mesleki kıdem, mezun olunan fakülte, branş, mesleki hizmet içi eğitim faaliyetlerine katılma sıklığı, mesleki örgütlere üye olma durumu, iletişim ile ilgili hizmet içi eğitim faaliyetlerine katılma durumu ve üniversitede iletişim ile ilgili ders alma durumu değişkenleri bakımından incelemektir. Verilerin toplanmasında nicel ve nitel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Nicel veriler Ersanlı ve Balcı (1998) tarafından geliştirilen ``İletişim Becerileri Envanteri'' ile toplanmıştır. Tarama modeli kullanılan bu araştırma, Yıldırım Ticaret Meslek Lisesi'nde görev yapan 80 öğretmen üzerinde uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde ortalama, standart sapma, tek yönlü varyans analizi, iki yönlü varyans analizi, bağımsız örneklemler için t-testi, parametrik olmayan Kruskal Wallis analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Nitel veriler 11 öğretmen ile yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler ile toplanmıştır. Görüşme kayıtları betimsel analiz yapılarak değerlendirilmiştir.Araştırma sonucunda kültür ve meslek dersi öğretmenlerinin iletişimsel yeterlik algı düzeylerinin oldukça yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kültür ve meslek dersi öğretmenlerinin iletişimsel yeterlik algı düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Öğretmenlerin iletişimsel yeterlik algı düzeylerinin cinsiyet, mezun olunan fakülte, branş, mesleki hizmet içi eğitim faaliyetlerine katılma sıklığı, mesleki örgütlere üye olma durumu değişkenlerine göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Mesleki kıdem değişkenine göre öğretmenlerin iletişimsel yeterlik algı düzeylerinin farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki kıdemi fazla olan öğretmenlerin iletişimsel yeterlik algı düzeylerinin mesleki kıdemi az olanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür.

It is no doubt that teachers with developed communication competencies are effective in communicating with students, other teachers, school management and parents, which makes the teaching process effective and efficient. The aim of this study was to evaluate the level of perception of the teachers concerning their communication competencies with regard to gender, experience, the faculty graduated from, branch, membership of a professional organization, frequency of attendance at in-service training activities, the fact of having had a lecture on communication at university and the fact of having attended an in-service training activity on communication. Quantitative and qualitative research methods were both used to gather the data. The qualitative data was collected through ``Communication Skills Scale'' developed by Ersanlı & Balcı (1998). The research, in which survey method was applied, was carried out with 80 teachers working in Bursa Yıldırım Trade Vocational High School. Mean, standard deviation, one-tailed variance analysis, two-tailed variance analysis, independent samples t-test, non-parametric Kruskal-Wallis test and regression analysis were used to analyze the data. Quantitative data was collected from semi-structured interviews made with 11 teachers. Descriptive analysis was used to evaluate the records. The results of the study indicated that vocational and non-vocational course teachers had a satisfactorily high level of perception concerning their communication competencies. It was found that there were no differences between vocational and non-vocational course teachers' level of perception concerning their communication competencies. Results showed that gender, the faculty graduated from, branch, membership of a professional organization and frequency of attendance at in-service training activities were not meaningful variables on the level of perception concerning their communication competencies. It was discovered that the level of perception concerning their communication competencies varied according to experience. The level of perception of more experienced teachers concerning their communication competencies was found to be higher than less experienced ones.