Is metaphysics a feasible philosophical option?

Abstract

Before attempting to answer our primary question “is metaphysics a feasible philosophical option?”, I believe that it is necessary to explain and to discuss what the nature of philosophy is, and how it differs from science because my assumption that metaphysics is a feasible philosophical option will get its meaning by showing that metaphysics differs from science as well as philosophy differs from science; furthermore, it would be shown that metaphysics differs from the other options of philosophy. Therefore, in this paper, three concepts will be examined and compared with each other: Philosophy, science, and metaphysics.“Metafiğin uygulanabilir bir felsefi seçenek olup olmadığı” temel sorumuzu yanıtlamaya geçmeden önce, benim, metafiziğin uygulanabilir bir felsefi seçenek olduğu kabulüm felsefenin bilimden farklılaştığı kadar metafiziğin de bilimden farklılaştığı gösterildiğinde bir anlam kazanacağından dolayı felsefenin doğasının ne olduğunu açıklamak ve tartışmak gerektiğine; böylece metafiziğin diğer felsefe seçeneklerinden de farklılaştığının gösterilebileceğine inanıyorum. Dolayısıyla bu çalışmada birbiriyle karşılaştırmalı bir biçimde üç kavram soruşturulacaktır: Felsefe, bilim ve metafizik. Hem felsefe hem de bilim gerçeğin ne olduğunu araştırıp, onu doğru bir biçimde ifade etme amacıyla birbirleriyle aynı olmanın yanı sıra farklı yöntem ve doğrulama araçlarına sahip olmaları bakımından da farklıdırlar. Her ne kadar Antik Yunan Döneminde ikisi aynı olsalarda, felsefe daha çok kavramsal genel bilgi ya da kuram ortaya koyarken bilim daha ziyade deneysel olandan tümevarım yoluyla yasaya varmaya amaçlar. Felsefe tarihi sürecinde metafizik farklı tanım içerikleriyle anlaşılmıştır. Aristoteles’te, her türlü varlığın temel ilkelerini araştıran disiplin iken Aquinalı Thpmas’ta ise teolojik ontolojinin araştırma alanını olarak kabul edilmiştir. Kant, metafiziği bilimden ayırarak pratik aklın alanında olanaklı kılmıştır. Hegel ise metafiziği, evrensel aklın açılımında mutlak tinin kendini tanıma aşamalarındaki diyalektik düşünme ile özdeşleştirmiştir. XX. yüzyılın en önemli metafizikçisi olan Heidegger, metafiziğe yeni bir başlangıç yapmak isteyerek, Varlığın özlü düşünme ile yüzyıllardır kapatılan örtüsünü açığa çıkartmayı amaçlar. Böylece Heidegger yeniden felsefeyi, temel ontoloji yapma etkinliği olarak tanımlar ve Varlığın hakikatini açma etkinliği olarak tanımlar. Metafizik, bilim ve felsefenin alanları ve konularının araştırıldığı bu çalışmada, her üçünün birbirleri ile olan ilişkileri, benzer ve farklıları ortaya konularak, metafiziğin günümüzde ontoloji alanından daha çok, bilgi ve ahlak alanında olanaklı olduğu ileri sürülmektedir.