Türkiye’nin uluslararası sağlık turizmindeki rekabet gücünün ekonomik büyümeye etkisi: Ampirik bir analiz

Abstract

Son yıllarda ülkeler hizmet sektörlerinde uluslararası rekabet gücü elde etmeye çalışmaktadır. Bu bakımdan maliyet avantajı yakalamak, sektörde gelişmek, döviz kuru avantajı yakalamak ve ekonominin daha fazla dışa açık olması önem arz etmektedir. Diğer yandan uluslararası hizmet ticareti olan sağlık turizminde rekabet gücü elde etmek, ekonomilerin dışa açılmasına olanak tanımaktadır. Sağlık hizmetinin ihracatını arttırmak için düşük maliyet, yüksek kalite, iyi tanıtım faaliyetleri, düşük bilet ücretleri gibi faktörler rekabete yol açmaktadır. Sektörün rekabet gücünün yüksek olması ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. Diğer yandan Türkiye’nin sağlık turizmi bakımından rekabet avantajları hem sektöre hem de ekonomik büyümeye katkı yapmaktadır. Bu doğrultuda ilk olarak Türkiye için 2003Ç1–2019Ç4 dönemine ilişkin, İhracat-İthalat Oranı Endeksi yardımıyla sağlık turizminin rekabet gücü test edilmiştir. Sonuçlara göre, Türkiye’nin sağlık turizminde rekabet avantajına sahip olduğu bulunmuştur. İkinci olarak VAR analizi yöntemiyle, sağlık turizmi rekabet gücünün; turist sayısı, yolcu gelirleri ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre sağlık turizmi rekabet gücü ve turist sayısında yaşanacak pozitif bir şokun, ekonomik büyüme üzerindeki etkisi uzun süre devam etmektedir.

In recent years, most countries have tried to gain international competitiveness in service sectors. It is important to develop in the sector, have a cost advantage, and gain an advantage in the exchange rate and more economic openness. On the other hand, achieving competitiveness in health tourism, an international service trade, allows economic openness. Low cost, high quality, good advertising activities, low ticket prices, and so forth lead to competition in order to increase the export of health care. The high competitiveness of health tourism contributes to economic growth. Conversely, Türkiye's competitive advantages in terms of health tourism have contributed to both the sector and economic growth. In this context, first, the competitiveness of health tourism was analyzed using the export-import ratio index for the period 2003Q1–2019Q4 in Türkiye. The analysis revealed that Türkiye has a competitive advantage in health tourism. Second, the scores of health tourism competitiveness, number of tourists, travel revenues and economic growth were investigated using the vector autoregression method to analyse the effects of the factors on each other. According to the analysis, the impact of a shock in health tourism competitiveness and tourist number on economic growth have lasted for a long time.