Çok değişkenli kontrol grafikleri ve bir uygulama

Abstract

Bir süreci etkileyen çok sayıda değişken olduğu göz önüne alındığında, tek değişkenli kontrol grafiklerinin yetersiz kalacağı açıktır. Bir süreci etkileyen çok sayıda değişkenin birlikte ele alınması ve bunların aynı grafik üzerinde gösterilmeye başlanması sonucunda çok değişkenli kontrol grafikleri gündeme gelmiştir. İlk olarak Shewhart kontrol grafiklerinin çok değişkenli karşılığı Hotelling tarafından geliştirilmiştir. Hotelling T2 grafiği olarak bilinen bu grafik, çok değişkenli Shewhart veya χ2 grafiği olarak da adlandırılmaktadır. Bu grafikler 1,5σ veya daha büyük kaymaların araştırılmasında etkilidir. 1,5σ’ dan daha küçük kaymalarda etkili olan çok değişkenli kontrol grafikleri arasında ise Cot, Mcusum ve Mewma sayılabilir. Çalışmanın uygulama kısmında, bir otomotiv yan sanayi firmasından elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Verilere öncelikle değişken sayısının azaltılmasına yönelik olarak faktör analizi uygulanmıştır. Ardından Hotelling T2 ve MEWMA grafikleri MINITAB paket programında oluşturularak yorumlanmaya çalışılmıştır.

When it is taken a lot of variables which effect the process into consideration. It is clear case of dissatisfaction of one variable control charts. In the result of considering together with a lot of variables effecting this process and embarking on to show their on the same graph, multivariate control charts are put on the agenda. Firstly, the multivariate response of Shewhart control graphs has been improved by Hotelling. This graph is known as Hotelling T2 graph is called multivariate Shewhart or χ2 graph too, which has effect on 1,5σ or investigation of bigger slipping. Cot, Mcusum and Mewma are showed among multivariate control charts which effect on slipping smaller than 1,5σ. In practice section of this study, firstly factor analysis towards the reducing of variable number is carried out based on data from which are acquired the firm of by-automotive industry. Then, Hotelling T2 and Mewma graphs are stemmed from by MİNTAB packet program is interpreted.