Altıncı sınıf matematik dersi öğretim programının matematik okuryazarlığı yeterlikleri bakımından değerlendirilmesi ve geliştirilmesi

Abstract

Matematik okuryazarlığı, gündeme geldiği ilk günlerden bu yana araştırmalarda önemli bir yer almıştır. Özellikle ülkemizin matematik okuryazarlığı alanında istenen düzeye erişememiş olması bu alanda birçok araştırmayı beraberinde getirmiştir. Matematik okuryazarı bir bireyin kısa bir sürede yetişemeyeceğinden hareketle, bu çalışmada altıncı sınıf matematik dersi öğretim programı matematik okuryazarlığı yeterlikleri bakımından değerlendirilmiş ve bu açıdan zenginleştirilmeye çalışılmıştır. Öğretim programındaki bu geliştirme, programı yapı olarak değiştirme çabasına girmeden öğretim sürecinde, eğitim durumlarına odaklanmayı seçmiştir. Seçilen altıncı sınıf cebir öğrenme alanındaki kazanımların veriliş sırası ve ders kitabı içerikleri incelenmiştir. Cebir öğrenme alanı matematik okuryazarlığı yeterliklerini geliştirmeye yönelik etkinlik ve matematik okuryazarlığı sorularıyla zenginleştirilmeye çalışılmıştır. Bu araştırmada nicel ve nitel yöntemlerin bir arada olduğu karma yöntem kullanılmıştır. Bu araştırma Bursa ilinin bir ortaokulunda öğrenim gören 63 tane 6. sınıf öğrencisiyle yapılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Matematik okuryazarlığı yeterlikleri ile zenginleştirilen öğretimin uygulanmasından sonra deney ve kontrol gruplarının matematik okuryazarlığı başarıları analiz edilmiştir. Nitel boyutta ise öğretim süreci analiz edilmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda öğretim bitiminde deney grubundan seçilen öğrencilerle görüşmeler yapılmıştır. Matematik okuryazarlığı yeterlikleri açısından zenginleştirilen öğretimin öğrencilerin matematik okuryazarlığını arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin sürece aktif katıldığı ve matematik okuryazarlığı sorularını ilgiyle çözdükleri görülmüştür. Öğretim sürecinde matematiksel modelleme becerisinin de geliştiği ortaya çıkarılmıştır. Öğretim bitiminde öğrencilerle yapılan görüşmeler analiz edilmiştir. Uygulanan öğretimin özellikleri yedi kategoride sınıflandırılmıştır. Bu kategoriler yaşamsallık, eğlenceli, üst bilişsel becerileri geliştirme, öğrencinin sahiplenişi, ilgi çekmesi ve öğrenmeyi içselleştirmesi, öğrenmenin kalıcılığı şeklinde adlandırılmıştır. Araştırmayı yürüten öğretmenin aldığı soru yazma eğitiminin de bu çalışmada fayda sağladığı görülmüştür. Bu çalışmada yapılan zenginleştirme çalışmalarının, tüm sınıf seviyelerinde, öğrenme alanlarının tümüne yönelik genişletilmesi matematik okuryazarlığı başarısını arttırmak adına önemli olabilecektir. Özellikle sahada çalışan öğretmenlerin matematik okuryazarlığı alanında hizmet içi eğitim alması faydalı bir adım olabilir. Bunların yanında birkaç yıldır uygulanan seçmeli ders uygulamalarında matematik okuryazarlığını odak noktası kabul eden "problem çözme" adında, tamamen bağlamsal problemlerin çözüldüğü bir dersin açılması yararlı olabilecektir.

Mathematical literacy has been playing a significant role on researches from its earliest days. In particular, since the mathematical literacy of our country fails to get up to the required level in its field, it comes with several researches. Due to the fact that it is not easy to be a literate in mathematics in a short time; in this study, the curriculum of mathematics class for 6th grade has been investigated according to the proficiencies of mathematical literacy and has been tried to enrich in this respect. This progress in the curriculum has selected to focus on educational background instead of changing it structurally. The teaching order of the proficiencies and the textbook contents in the chosen 6th grade algebra learning field. The algebra learning field has been tried to be enriched with the activities improving the proficiencies of mathematical literacy and the mathematical literacy questions. In this study, the mixed method has been used which includes both quantitative and qualitative techniques. It is performed with 63 6th grade students of a secondary school in Bursa. Experimental and control groups have been formed in the quantitative level of the research. After implementing the teaching method enriched with the proficiencies of mathematical literacy, the mathematical literacy successes of the experimental and control groups have been analysed. In the qualitative level, the teaching period has been tried to be analysed. Besides that, interviews about the research have been done with the students chosen from the experimental group at the end of the teaching. It has been concluded that the education enriched and improved with the mathematical literacy proficiencies has increased learners' mathematical literacy. It has been seen that the students participated in the process actively and they solved the mathematical literacy questions with a big interest. It is pointed out that mathematical modelling skill has also been improved during the teaching process. The interviews with the students at the end of the education has been analysed. The increase has shown a significant difference from the students in control group. Thanks to the students' opinions, contentanalysis has been analyzed and thefeatures of applied teaching have been categorized into 7 parts. These are vitalness, entertaining, interesting, improvingsuperiorcognitiveskills, studentownership, internalizing the learning, and permanence of learning. It was concluded that the question writing training received by the teacher who conducted the research, was beneficial for this study. Spreading the enrichment studies conducted in this research to all classroom levels and learning fields might be important to increase the success in mathematical literacy. Paticularly, it might be a significant step that the teachers related to mathematic literacy take inservice training courses. Besides; to open a course named problem solving which accepts mathematical literacy as a focal point in elective courses for a few years might be beneficial.