9. sınıf öğrencilerinde eşitsizlik içeren matematik okuryazarlık sorularına ilişkin bağlamsal öğrenme süreçlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, matematiksel başarı düzeyleri birbirinden farklı 9. sınıf öğrencilerinin eşitsizlik içeren matematik okuryazarlık sorularına ilişkin bağlamsal öğrenme, bilgi oluşturma ve soyutlama süreçlerinin RBC+C soyutlama modeli referans alınarak incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaca ulaşmak için bağlam temelli sorular kullanılmış ve öğrencilerin matematik okuryazarlık düzeyleri de ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada amaç bir durumu ayrıntılı bir şekilde incelemek olduğundan nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılında Bursa İli, Osmangazi İlçesinde bulunan bir devlet okulunda 9. Sınıfta öğrenim gören farklı matematik başarı düzeylerine sahip 6 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma sırasında kullanılan veriler, çalışma grubunda yer alan katılımcılara yöneltilen uygulama sorularına verilen yazılı cevaplar, uygulama sırasında alınan sesli ve görüntülü video kayıtları ile araştırmacının gözlemleri ile uygulama sırasında yaptığı mülakatlardan elde edilmiştir. Araştırmada doküman inceleme, görüşme, video kayıtları ve araştırmacı gözlemleri olmak üzere farklı veri toplama teknikleri kullanılmıştır. Verilerin analizi sırasında betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Uygulama sonrasında elde edilen kayıtlar, uygulamaya katılan öğrencilerin uygulama sorularına verdikleri cevapların yer aldığı kâğıtlar ile birlikte betimsel analiz için oluşturulan çerçeve kapsamında incelenmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde uygulama aşamasında elde edilen bulgular, RBC+Csoyutlama modelinin tanıma, kullanma, oluşturma ve pekiştirme basamakları bakımından her soru ve her grup için ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında öğrencilerin sorulara verdikleri cevaplar doğrultusunda RBC+C soyutlama modeline göre bilgiyi nasıl oluşturdukları ve pekiştirdikleri, hangi aşamalarda sorun yaşadıkları, benzerlik ve farklılıklarının neler olduğu derinlemesine incelenmiştir. Elde edilen veriler ışığında matematik ders başarısı yüksek olan öğrencilerin tanıma, kullanma, oluşturma ve pekiştirme basamaklarında daha başarılı olduğu görülmüştür. Sorulara cevap verme süresinin öğrencilerin başarı düzeyiyle ters orantılı olduğu tespit edilmiştir. Uygulama aşamasının gruplar halinde gerçekleştirilmesi, öğrencilerin birbiriyle etkileşimini arttırarak ön bilgilerin hatırlanmasını kolaylaştırmıştır. Uygulama sorularının bağlamsal sorulardan oluşması tüm gruplardaki öğrencilerin günlük hayat durumları ile matematik bilgilerini ilişkilendirmelerini kolaylaştırmıştır. Ayrıca bağlamsal sorularda RBC+C soyutlama modelinin tüm basamaklarının daha gözlenebilir olduğu görülmüştür.

This research was carried out in order to examine the contextual learning processes related to mathematical literacy questions involving inequality in 9th grade students with different mathematical success levels, and to examine the knowledge creation and abstraction processes with reference to the RBC+C abstraction model. In order to achieve this aim, context-based questions were used and students' mathematical literacy levels were also tried to be revealed. Since the aim of this study is to examine a situation in detail, the case study method, one of the qualitative research methods, was used. The research was carried out with the participation of 6 high school 9th grade students studying in a public school in Bursa Province, Osmangazi District in the 2022-2023 academic year. The data used during this research were obtained from the written answers to the application questions directed to the participants in the study group, the audio and video recordings taken during the application, the observations of the researcher and the interviews she made during the application. In the research, different data collection techniques were used, including document review, interview, video recordings and observations of the researcher. Descriptive analysis method was used during the analysis of the data. The records obtained after the application were examined within the framework created for descriptive analysis, together with the papers containing the answers given by the students participating in the application. In the conclusion of the study, the findings obtained during the application were discussed separately for each question and each group regarding the Recognizing - Building with- Construction and Consolidation stages of the RBC+C abstraction model. Based on the answers given by the students to the questions, how they formed and consolidated the knowledge according to the RBC+C abstraction model, at which stages they had problems, what were the similarities and differences were examined in depth. In the light of the data obtained, it has been seen that students with high mathematics success are more successful in Recognizing - Building with- Construction and Consolidation stages. It has been noticed that the time to answer the questions is inversely proportional to the success level of the students. The fact that the application was carried out in groups increased the interaction of the students with each other and made it easier to remember the preliminary information. Since the application questions consisted of contextual questions, it made it easier for students in all groups to associate their daily life situations with their mathematical knowledge. In addition, it was observed that all stages of the RBC+C abstraction model were more observable in contextual questions.