Browsing by Author "Bekalp, Bilal"

Now showing 1 - 2 of 2

Hümanizm ve din: Postmetafizik düşüncede dinin konumunu yeniden düşünmek
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-08-21) Bekalp, Bilal; Küçükalp, Kasım; Bursa Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı/Din Felsefesi Bilim Dalı.
Hümanistik ve metafiziksel düşünce, klasik düşünceden başlamak üzere, dini kendine konu edinerek, onu belli bir tarzda düşünmüştür. Bu, dinin ancak insani sınırlar çerçevesinde düşünülmesi ve bu doğrultuda değerlendirilmesi gerektiği fikrine kapı aralayarak, dinin kendinde ne olduğu ya da aslında nasıl bir anlam taşıdığı meselesini de arka plana itmiştir. Özellikle modern düşünceyle birlikte, ontolojiden epistemolojiye doğru yaşanan geçiş din ve Tanrı ile ilgili problemlerin birer bilgi problemi olduğu ve bu problemlerin ancak rasyonel düzleme çekilerek değerlendirilmesi gerektiği anlayışının hâkim olmasına yol açmıştır. Hümanistik öznenin, her şeyi kendi epistemik sınırlar içinde evrensel ve tarih dışı bir biçimde düşünmesi, varlığa bir sınır çizme olarak kendini göstermiştir. Bu sınır ya da tekçi ve evrenselci bakış, gerek Aydınlanma düşüncesi içindeki kimi düşünürler gerekse de postmodern ve postyapısalcı düşünürler tarafından eleştirilmiştir. Özellikle postyapısalcı düşüncenin hümanistik özneyi eleştirmesi, modern düşünceyle sınırlandırılan alanların da tekrar gündeme gelmesine vesile olmuştur. Bu açıdan bakıldığında din de felsefenin meseleleri arasında tekrar yerini almıştır. Fakat geri teolojinin geri dönüşü olarak adlandırılan bu durum, dinin katı ve dogmatik özelliklerinden arındırılması gerektiğine yönelik fikirleri de gündeme getirmiştir. Bu açıdan çalışmamız, bu anlayışlara odaklanmakta ve dinin çağdaş düşüncedeki konumunu tartışmaktadır.
Jean Luc Marion düşüncesinde fenomenoloji ve teolojinin kesişimi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2024-09-08) Bekalp, Bilal; Bursa Uludağ Üniversitesi/İlahiyat Fakültesi/Felsefe ve Din Bilimleri; 0000-0001-8733-959X
Bu makale, Çağdaş Fransız felsefesinin önemli düşünürlerinden biri olarak görülen Jean Luc Marion'un (1946 - ) fenomenolojik yaklaşımının, ilahi olanla karşılaşıldığında geleneksel metafiziğin ve rasyonel kavrayışın sınırlarının altını çizerek teolojik söylemi nasıl yeniden canlandırdığını incelemektedir. Marion, felsefenin bilince verilen her şeyi kabul etmesi ve bunu yaparken de ilahi vahyin olasılığını düşünmek için titiz bir argüman oluşturmaya çalışmıştır. Marion'un fenomenolojiyi genişletme girişimi, felsefenin bilince tezahür ettiği iddia edilen hemen her fenomeni dikkate alması için bir araç sunmaktadır. Marion'un özellikle doygun fenomen ve verilmişlik kavramına odaklanan fenomenolojik çerçevesi, kavramsal düşüncenin putperest eğilimlerine karşı güçlü bir eleştiri sunar. Marion, rasyonel ve epistemik yetilerimizin kapasitesini aşan fenomenlerin deneyimsel verilebilirliğini vurgulayarak, ilahi olanı kavramak için yeni yollar açmaya çalışır. Bu yollar teoloji ile fenomenolojinin kesişmesi ile sonuçlanır. Bu açıdan Marion fenomenolojisini geliştirirken, Vahiy ve verilmişlik kavramlarını devreye sokar. Burada insanın bakışından kaynaklanan ve onun bakışını aşan fenomenlerin İlahi olan ile ilişkisi tartışılır. Söz konusu meseleler göz önüne alındığında makalede, Marion’un fenomenolojiyi bir yöntem olarak kullanarak teolojiyi temellendirdiği iddiası üzerinden hareket edilmekte ve felsefe ile teolojinin sınırlarının bulanıklaştığı düşüncesi ileri sürülmektedir.