2023 Cilt 28 Sayı 1

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/32900

Browse

Now showing 1 - 9 of 9

Çinko nikel alaşım kaplama atıksularının kimyasal arıtabilirliğinin araştırılması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-04-17) Kılıç, Melike Yalılı; Kumbasar, Pınar; Mühendislik Fakültesi; Çevre Mühendisliği Bölümü; 0000-0001-7050-6742; 0000-0002-2639-6205
Çeliğin galvanizlenmesi, çelik yüzeyini korozyondan korumak için uzun yıllardır uygulanan önemli bir endüstriyel işlemdir. Çinko-nikel alaşım kaplama, diğer çinko alaşım kaplama teknolojilerine kıyasla daha iyi mekanik özelliklere, daha yüksek korozyon direncine sahip olduğundan birçok endüstride yaygın olarak tercih edilmektedir. Ağır metal kaplama endüstrisi proseslerinde kullanılan çeşitli kimyasallar ve hammaddeler sonucunda bu endüstriden kaynaklanan atıksular ciddi bir çevre sorunu yaratmaktadır. Bu sebeple ağır metal kaplama endüstrisinden kaynaklanan atıksularda çevre üzerinde toksik etkiye sahip olduğu bilinen kirleticiler deşarj limitleriyle sınırlandırılmıştır. Atıksularda ağır metallerin kontrolüne yönelik artan talep, daha etkili ve daha ekonomik arıtma yöntemlerinin araştırılmasına yol açmıştır. Bu çalışmada, Bursa Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi içerisinde faaliyet gösteren tesise ait, çinko-nikel kaplama atıksularının Diplexin Zn-07 koagülantı ile arıtılabilirliği incelenmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda atıksuyun pH’ı %48’lik NaOH ile 8,51 değerine getirildiğinde, 0,14 mL Diplexin Zn-07 koagülantının dozlanmasıyla %98,65 çinko giderme verimi, %99,33 nikel giderme verimi elde edilmiştir. 1 m3 atıksuyun arıtılması için kullanılan kimyasalların maliyeti 1,83 Euro olarak hesaplanmıştır.
Çok ölçekli malzeme modellemesi ile kısa elyaf takviyeli kompozitlerin yapısal analizi: Araç pedalı örneği
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-01-16) Dursun, Sevil; Kaya, Necmettin; Mühendislik Fakültesi; Makine Mühendisliği Bölümü; 0000-0002-8297-0777
Lif takviyeli plastik malzemeler ürün hafifletme çalışmalarında kullanılan kompozit malzemelerdendir. Anizotropik yapıda olan bu malzemelerin enjeksiyon prosesinde, akışa bağlı olarak lifler farklı yönlerde dağılabilmektedir. Bu malzemelerden imal edilen ürünlerin sonlu elemanlar modellemelerinde lif yönlerinin proses ortamından transfer edilerek tanımlanması analizin doğruluğunu artırmaktadır. Bu çalışmada, enjeksiyon kalıplama ile üretilen kısa lif takviyeli plastikten elde edilen araç pedalının sonlu elemanlar modeli oluşturularak yapısal analizi, lif oryantasyon verileri de modellemeye dahil edilerek gerçekleştirildi. Lif oryantasyon verileri, enjeksiyon simülasyonu sonucunda elde edildi ve anizotropinin de dahil edildiği çok ölçekli malzeme modelinde kullanıldı. %30 cam lif katkılı poliamid malzeme kullanılarak üretilen pedal sonuçları, takviyesiz plastik malzeme ve çelik malzeme kullanılarak üretilen pedal verileri ile karşılaştırıldı. Çelik pedala kıyasla takviyeli plastik malzemeden elde edilen pedalın yer değiştirme sonuçlarında %2.5 oranında artış, gerilme değerlerinde ise %7 oranında artış görülür. Takviyeli plastiğin 294 MPa olan akma gerilmesi referans alındığında bu artışın kısıt değerlerin altında kaldığı sonucuna varılır. Ayrıca çelik malzemeye kıyasla %20 oranında daha hafif pedal elde edilir.
Derin öğrenme tabanlı modülasyon tanıma
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-01-02) Leblebici, Mehmet Merih; Çalhan, Ali; Cicioğlu, Murtaza; Mühendislik Fakültesi; Bilgisayar Mühendisliği Bölümü; 0000-0002-5657-7402
Haberleşme teknolojilerinde her geçen gün artan sinyal çeşitliliği, bu sinyallerin tanımlanması ve sınıflandırılması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Beşinci nesil (fifth generation, 5G) ve ötesi kablosuz haberleşme teknolojileri, birçok uygulama için vazgeçilmez iletişim araçları haline gelmiştir. Otomatik modülasyon tanıma (automatic modulation recognition, AMR) tekniği, özellikle yeni nesil nesnelerin interneti, akıllı şehirler, otonom araçlar ve bilişsel radyo gibi birçok uygulama için temel bileşen haline gelmiştir. Bu çalışmada sekiz farklı modülasyon türü kullanılarak bir veri seti oluşturulmuş ve derin öğrenme (deep learning, DL) algoritmalarından olan evrişimli sinir ağları (convolutional neural network, CNN) kullanılarak farklı sinyal-gürültü oranlarında (signal-to-noise ratio, SNR) modülasyon türü sınıflandırılması yapılmıştır. Sonuç olarak SNR değerleri 10 dB, 20 dB ve 30 dB iken CNN ile sınıflandırma işleminde sırasıyla %80,76, %99,89 ve %100 doğruluk sağlanmıştır.
The effect of mesa dimensions on mems diaphragms for fabry-perot interferometerbased fiber optic sensors
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-02-13) Atıf 4.0 Uluslararası; Durmaz, Ahmet; Hayber, Şekip Esat; Aydemir, Umut; Mühendislik Fakültesi; Elektrik Elektronik Mühendisliği; 0000-0002-8928-2563; 0000-0003-0062-3817; 0000-0001-5396-4610
In this study, the effects of mesa dimensions on sensor response in diaphragm-based FabryPerot fiber optic sensors (FOSs) were investigated in detail. Mesa diaphragms, also called centerembossed diaphragms, have been discussed sufficiently in the literature, but the effect of mesa thickness on sensor performance has not been discussed in detail. Moreover, there is no precise analytical solution for such diaphragms. For this reason, diaphragms with different thicknesses and radii were selected, and the deflection and frequency responses of the diaphragm according to the applied acoustic pressure were analyzed using the ANSYS software, depending on whether the mesa is thinner or thicker than the diaphragm. If the thickness of the mesa is smaller than the thickness of the diaphragm, the center deflection changes drastically. However, if the thickness of the mesa is two times greater than the thickness of the diaphragm, there is no significant change in the deflection results. Similarly, if the mesa thickness is thinner than the diaphragm, the sensor’s frequency response changes drastically with increasing mesa radius. In cases where the mesa thickness is larger than the diaphragm thickness, the frequency response changes less. According to the results, mesa dimensions should be considered when designing a mesa diaphragm-based Fabry-Perot FOS.
Kamu kurumu çalışanlarının su kullanım alışkanlıkları Bursa ili örneği
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-02-15) Elmacı, Ayşe; Kılıç, Melike Yalılı; Solmaz, Seval Kutlu Akal; Mühendislik Fakültesi; Çevre Mühendisliği Bölümü; 0000-0002-1762-1140; 0000-0001-7050-6742; 0000-0002-9413-8005
Bursa ili, sürekli göç alan, sanayisi gelişen ve 3.147.818 kişilik nüfusu ile Türkiye’nin 4. büyük kenti olup, artan nüfus yoğunluğu ve sanayi faaliyetleri, içme ve kullanma suyuna duyulan ihtiyacı da gün geçtikçe arttırmaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi Bursa ilinde de mevcut su kaynaklarının sınırlı olması suyun kontrollü ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını gerektirmektedir. Bu çalışmada, Bursa ili merkez kamu kurumları çalışanlarından 1405 personele, su kullanım alışkanlıkları, su tasarrufu, su kaynaklarının korunması ve suyun sürdürülebilir şekilde kullanımı konusundaki hassasiyetlerinin ölçülmesi amacı ile 30 kamu kurumunu içeren geniş katılımlı bir anket çalışması uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler neticesinde, merkez kamu kurumu çalışanlarının su kullanımında su kaynaklarının korunması yönünde alışkanlıklarını belirledikleri ve su tasarrufu konusunda son derece duyarlı oldukları ortaya konulmuştur.
NOMA tabanlı bilişsel radyo sistemlerinde sinir ağı yöntemleri ile ergodik kapasite tahmini ve başarım analizi
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-01-24) Namdar, Mustafa; Güney, Abdulkadir; Bardak, Fatma Kebire; Başgümüş, Arif; Mühendislik Fakültesi; Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü; 0000-0002-0611-3220
Bu çalışmada, bilişsel radyo (BR) tabanlı dikgen olmayan çoklu erişim tekniği (NOMA) kullanılarak, yakın kullanıcıya ait toplam ergodik kapasite değerinin, önerilen ileri beslemeli geri yayılımlı yapay sinir ağı (YSA) ve doğrusal olmayan dışsal girdili otoregresif ağ (Nonlinear Autoregressive Network with Exogenous Inputs, NARX) modeli ile farklı eğitim algoritmaları yoluyla yüksek doğruluk oranında ve hızlı eğitim sürelerinde tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Sinir ağında kullanılan veri seti, üstel sönümleme kanalı karakteristiği ile modellenen BR-NOMA sistem modelinden elde edilmiştir. Denetimli öğrenme yöntemi kullanılarak tasarlanan YSA’ya girdi ve çıktı verileri öğretilerek yakın kullanıcıya ait ergodik kapasite tahmini yapılmıştır. YSA ve NARX sinir ağları başarımı değerlendirilirken eğitim süresi, iterasyon sayısı, ağın doygunluğa ulaşmaması durumları göz önünde bulundurulmuştur. Yakın kullanıcıya ait gerçek ergodik kapasite değeri ile ileri beslemeli geri yayılımlı YSA ve NARX ağlarının tahmin etmiş olduğu değerler karşılaştırılmıştır. Önerilen sinir ağlarının Levenberg-Marquardt, Bayesian ve Scaled-Conjugate eğitim algoritmaları altındaki performans analizi, hatanın minimuma ulaştığı epok değer grafiği, hata histogram analizi ve eğitim durum analizi açılarından incelenmiştir.
A numerical investigation on the stress-balanced spur gear pairs
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-02-27) Yılmaz, Tufan Gürkan; Karadere, Gültekin; Karpat, Fatih; Mühendislik Fakültesi; Ali Durmaz Makine Mühendisliği Bölümü; 0000-0003-3772-7871; 0000-0002-9280-0982; 0000-0001-8474-7328
Involute spur gears are key machine elements for power transmission in various industrial sectors. During power transmission, the teeth are subjected to high stresses. Many design modifications are used to reduce these stresses, such as increasing the drive side pressure angle and profile shifting factor. These modifications change the contact ratio and center distance of the gear pair. Changing the tooth thickness is another solution to reduce stress. Because there is a difference in the number of teeth between the pinion and the gear, the pinion stress levels are higher than the gear for the same gear parameters. The tooth thickness value in the tooth thickness on the pitch circle is equal to 0.5xπm for both pinion and gear as standard. Stress compensation can be achieved by increasing this thickness at the pinion and decreasing it at the same rate at the gear. In this study, first of all, 3D designs of gears with non-standard thickness were created in CATIA and finite element analyzes were performed to obtain tooth thickness values that create equal root stresses for pinion and gear with various tooth numbers. According to preliminary results, tooth deformation and stress has a linear relationship with tooth thickness value, nearly.
Topraklarda polilaktik asitin (PLA) biyobozunması
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-03-15) Erkul, Şeyma Nur; Uçaroğlu, Selnur; Mühendislik Fakültesi; Çevre Mühendisliği Bölümü; 0000-0002-3686-9950; 0000-0003-4888-7934
Biyobozunur polimerler, petrol türevli polimerlerin yerini almaya bir alternatiftir. Polilaktik asit (PLA), yenilenebilir kaynaklardan elde edilen ve biyolojik olarak parçalanabilen en yaygın kullanılan polimerdir. Kullanılan geleneksel atık yönetimi yaklaşımına göre, şimdiye kadar üretilen tüm plastiğin %60'ı, atık sahalarına veya doğal ortamlara atılmıştır. Bu da önemli bir çevre sorunu haline gelmiştir. Petrol bazlı plastiklere alternatif olan PLA’ların kullanım ömrü sonu seçenekleri, döngüsel ekonomi bağlamında tartışılmaktadır. Biyobozunur özellikleri olan bu polimerlerin, atık haline geldikten sonra toprak içerisindeki davranışlarını anlamak oldukça önemlidir. Bu çalışmada PLA numuneleri, ortam sıcaklığında, toprak içerisinde, ASTM 5988-18 standardına göre biyobozunmaya tabi tutulmuştur. 90 günlük inkübasyon süresinden sonra PLA’daki biyobozunma; fiziksel görünüş, kütle kaybı, FTIR ve SEM ile değerlendirilmiştir. Numunelerin, biyobozunmadan sonra ağırlık kaybı oranı %0,9’dur. PLA örneklerinin fiziksel görünüşleri, FTIR ve SEM sonuçları, PLA’nın toprakta ve ortam sıcaklığında biyobozunma hızlarının yavaş olduğunu ve bu ortamda tamamen bozunabilmeleri için daha uzun bir zamana ihtiyaç olduğunu göstermektedir.
Turizm sektöründe ekolojik yaklaşımlar ve yeşil pazarlama uygulamaları: Bursa Mövenpick Oteli
(Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-02-20) Öncel, Mert; Şanlı, Gizem Eker; Mühendislik Fakültesi; Çevre Mühendisliği Bölümü; 0000-0003-3677-9928; 0000-0002-7175-2942
Çevreyi korumaya yönelik otel yönetimi uygulamaları, konaklama yapılan işletmelerin hem enerji konusunda tasarruf sağlamasına hem de çevreye bırakılmış olan atıkların sayısının azaltımasına destek olmaktadır. Otellerdeki ekolojik ve çevreci uygulamalar turizm konusunda sürdürülebilirlik şartlarının yerine getirilmesinde önemli bir role sahiptir. Sunulan çalışma bir örnek olay incelemesidir. Bu kapsamda, Bursa Mövenpick Otel’de gerçekleştirilen ekolojik ve çevreye duyarlı turizm faaliyetleri incelenmiş ve değerlendirmeler yapılmıştır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile gözlem ve doküman incelemesi yardımıyla toparlanmıştır. Oteldeki geri dönüşüm, ısıl konfor, suyun geri dönüşümü ve enerji kontrolü ile ilgili uygulamalar değerlendirildiğinde, Otelin çevresel duyarlılığa önem verdiği, yeşil pazarlama ile ilgili gelişmeleri takip ettiği ve sürdürülebilir turizmin gerekliliklerini yerine getirmek için kayda değer çalışmalar yaptığı kanaatine varılmıştır. Yeşil ve doğa dostu oteller, çevreyi korumayı amaçlayan sürdürülebilir turizme yönelik uygulamalardır. Mövenpick Otel’deki incelemelerden sonra turizm işletmelerinde enerji tasarrufunun ve doğaya bırakılan atıkların azaltılmasındaki ekolojik yaklaşımın önemi daha iyi anlaşılmıştır.

Browse

Browsing by Department "Mühendislik Fakültesi"