2005 Cilt 24 Sayı 1
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/17244
Browse
collection.page.browse.recent.head
Item Can we forecast return natıonal-financial index for İstanbul stock exchange?(Uludağ Üniversitesi, 2005) Sevüktekin, Mustafa; Nargeleçekenler, Mehmet; Uludağ Üniversitesi/İktisat İdare Bilimler Fakültesi/Ekomometri Bölümü.Recently a substantial part of the macro-economic research has been underpinned by time series analysis. Two themes attract attention in time series analysis, which are examination of the data generating process and forecasting making use of the same data. In this study, we analyze the properties of univariate time series, unit root tests, and forecasting for the daily return of national financial index of Istanbul Stock Exchange (NFI). The unit root tests employed reveals that the daily return of national financial series are non-stationary. Afterwards, we estimated alternative ARIMA(p,d,q) models forecasting we calculated forecast accuracy measures. According to results of all of counted forecast performance measures are approximately equal to each other. But the more explicitly, we can say that if we compare to the four forecast accuracy measures together, ARIMA (1,0,0) model is the best.Item Tamsayılı programlamada dal kesme yöntemi ve bir ekmek fabrikasında oluşturulan araç rotalama problemine uygulanması(Uludağ Üniversitesi, 2005) Başkaya, Zehra; Öztürk, Burcu Avcı; Uludağ Üniversitesi/İktisat İdare Bilimler Fakültesi/İşletme Bölümü.Günümüzde rekabetin artması ve teknolojinin hızla ilerlemesi ile işletmelerin kendilerini sürekli yenilemeleri gerekmektedir. Bu durumda müşteri taleplerinin zamanında ve eksiksiz olarak minimum maliyetle karşılanması büyük önem taşımaktadır. Müşteri taleplerinin zamanında ve en az maliyetle karşılanmasının planlanması için karmaşık bir optimizasyon problemi olan araç rotalama kullanılmaktadır. Klasik araç rotalama problemleri, bir merkez depodan müşterilere minimum maliyetle ürün taşınmasına dayanmaktadır. Maliyetin minimum olması için de, araçların kat ettikleri toplam yolun minimum olması gerekmektedir. Araç rotalama problemleri, 112 acil servis ambulanslarının en uygun yollarının saptanmasında, telefonla çağrılan taksilerde, toplu taşıma sisteminde, eve teslim hizmetlerinde, çöp toplama araçlarının rotalarının belirlenmesinde ve bunlar gibi daha bir çok alanda kullanılmaktadır. Bu araştırmada, bir ekmek fabrikasının 5 satış şubesine ekmek dağıtımı problemi, araç rotalama kullanılarak dal-kesme yöntemi ile çözülmüş, araçlar için en kısa yollar ve rotalar belirlenmiştir.Item Türkiye’de dış borçlanma yetkisinin mevzuat ve sorumlu kurumlar açısından değerlendirilmesi(Uludağ Üniversitesi, 2005) Altundemir, Mehmet Emin; Uludağ Üniversitesi/İktisat İdare Bilimler Fakültesi/Maliye Bölümü.Dış borçlanmadan sorumlu kamu kurum ve kuruluşları ile bunların görev ve sorumlulukları son yapılan kanuni düzenlemeler ile daha belirgin olarak ortaya konulmuştur. Özellikle 28.03.2002 tarihinde kabul edilerek yürürlüğe giren 4749 sayılı “Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun”un en önemli özelliği, kamu finansmanı ve borç yönetimi alanında temel kanun olmasıdır. Bu makalede, 4749 sayılı Kanun, 5018 Sayılı Kanun, Anayasalar ve Genel Bütçe Kanunu çerçevesinde dış borçlanma yetkisi incelenmektedir. En başta Hazine Müsteşarlığı olmak üzere çeşitli kamu kurum ve kuruluşları dış borçlanmada yetkili kılınmışlardır. Bunlar; Hazine Müsteşarlığı, Bakanlar Kurulu, Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Merkez Bankası, Dışişleri Bakanlığı’dır.Item Ermeni kimliğinden ermeni sorununa geçiş sürecinde rol oynayan içsel ve dışsal faktörler(Uludağ Üniversitesi, 2005) Ayhan, Veysel; Uludağ Üniversitesi/İktisat İdare Bilimler Fakültesi/Uluslararası İlişkiler Bölümü.Ermeni kimliğinin oluşumunda rol oynayan içsel ve dışsal faktörleri göz önünde bulundurarak Türk-Ermeni ilişkilerinin zeminini tarihi, kültürel ve politik olarak irdelemek Türk-Ermeni ilişkilerinin anlaşılmasında ve geleceğe yeni bir projeksiyon tutmada oldukça önemlidir. Nitekim, tarihsel süreç içerisinde Ermenilerin siyasal, dinsel ve kültürel olarak varlıklarını sürdürmesinde ilk dönem İran ve Bizans’ın sonraları Çarlık Rusyası ve İngiltere’nin aksine hem Selçuklular hem de Osmanlı İmparatorluğu idaresi altında dini, kültürel ve ticari faaliyetlerini sürdürmelerine müsaade edilmiş olması oldukça önemli bir rol oynamıştır. Ancak, 1800’lerin ikinci yarısından itibaren Türk-Ermeni ilişkilerinde yaşanan iyi münasebetlerin yerini çatışmalı bir sürece bıraktığı da bilinmektedir. Şüphesiz bu sürecin ortaya çıkmasında uluslararası ve bölgesel dinamiklerin bir etkisi olmuş olmakla birlikte, Osmanlı idaresi altında uzunca bir dönem birlikte yaşayan toplulukların hem içsel hem de dışsal faktörlerin etkisiyle ayrılıkçı bir program yürütmeye kalkışmaları da önemli bir rol oynamıştır. Bu bağlamda çalışmanın birinci kısmını oluşturan Ermeni kimliğinin inşa edilmesi sürecinin incelenmesinde, Ermenilerin bazı ulusal diyebileceğimiz karakteristik politika refleksleri ve bu reflekslerin onların politikalarına nasıl yansıdığı sorusuna cevap aranmaktadır. Ermeni kimliğinden Ermeni sorununa geçiş sürecinde ise Osmanlı Ermeni azınlığının nasıl uluslararası bir sorunun tarafı haline geldiği sorusuna cevap aranmaktadır.Item Çok boyutlu ölçekleme analizi yardımıyla Avrupa birliği üyeliğini etkileyen faktörlerin konumlandırılması(Uludağ Üniversitesi, 2005) Oğuzlar, Ayşe; Uludağ Üniversitesi/İktisat İdare Bilimler Fakültesi/Ekomometri Bölümü.Türkiye’nin Avrupa Birliğine üyeliği uzun bir süredir ülkemiz gündeminde olan bir konudur. Avrupa Birliğine üye olan, aday olan ülkelerin ve Türkiye arasındaki farklılıkların görsel bir biçimde ortaya konulması bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Ele alınan veriler 1999-2003 dönemini kapsamaktadır. Çeşitli demografik ve ekonomik değişkenler kullanılarak öncelikle faktör analizi yardımı ile değişken sayısının azaltılması sağlanmıştır. Faktör analizinin ardından, farklı değişken kombinasyonlarından oluşan beş faktör için çok boyutlu ölçekleme analizi (multidimensional analysis), uygulanmıştır. Çok boyutlu ölçekleme analizi sonucunda, Avrupa Birliği üyeliğinde etkili olan faktörler iki boyutlu bir grafikle ortaya konulmaya çalışılmıştır.Item Bireysel performansın göreli etkinliğinin ölçülmesinde veri zarflama analizi ve bir alışveriş merkezi giyim çalışanları üzerinde uygulanması(Uludağ Üniversitesi, 2005) Başkaya, Zehra; Öztürk, Burcu Avcı; Uludağ Üniversitesi/İktisat İdare Bilimler Fakültesi/İşletme Bölümü.Veri Zarflama Analizi (VZA), karar birimleri arasındaki göreli etkinlik değerlerinin teknik etkinlik mantığı ile ölçülmesini sağlayan doğrusal programlama tabanlı bir yöntemdir. VZA’da karar birimi, işletmeler, işletme içindeki departmanlar ve bireyler olabilmektedir. Yöntem ölçü birimlerinden bağımsız olduğundan her sektörde kolaylıkla uygulanabilmektedir. Uygulama sırasında, verimlilik ölçümünden hareketle, girdiler ve çıktılar arasındaki ilişki, başka bir deyişle oran kullanılmaktadır. Bu araştırmada, VZA bireysel performans ölçümü için kullanılmıştır. VZA ile bir alışveriş merkezinin giyim reyonunda çalışan 10 satış elemanının göreli etkinlik değerleri ölçülmüş ve değerler yorumlanarak, yüksek performans gösteren elemanlar belirlenmiştir.Item Çocuk bürosuna ilişkin suçlu profili: Bursa örneği(Uludağ Üniversitesi, 2005) Sevüktekin, Mustafa; Oğuzalar, Ayşe; Aydın, Berna; Nargeleçekenler, Mehmet; Uludağ Üniversitesi/İktisat İdare Bilimler Fakültesi/Ekomometri Bölümü.Çalışmada, çocuk bürosuna kayıtlı suçluların ilgili değişkenlere bağlı olarak profillerinin çıkarılması hedeflenmiştir. Bu amaçla, Uludağ Üniversitesi Bilimsel Araştırma projeleri kapsamında, Bursa Emniyet Müdürlüğünün suçlu veri tabanından yararlanılmıştır. Çocuk bürosuna kayıtlı suçlulara ilişkin ilgili bazı değişkenlerden hareketle, karar ağacı oluşturulmuştur. Karar ağaçları bölümlendirme amaçlı kullanılan etkili bir istatistiksel tekniktir. Bu teknikte kestirim gücünün test edilmesinde veya uygulanan birden çok modelin hangisinin daha uygun olduğunun belirlenmesinde yanlış sınıflama matrisi (misclassification matrix) kullanılmaktadır. Yanlış sınıflama matrisinde yer alan risk tahmin değeri yanlış bir biçimde sınıflanan örnek yüzdesini göstermektedir. Yapılan bir ön analiz sonucunda, çocuk bürosuna kayıtlı suçları işleyenlerin üzerinde en fazla etkili olan bağımsız değişkenlerin sırasıyla; yaş, meslek, polis merkezi, öğrenim durumu ve doğum yeri değişkenleri olduğu anlaşılmıştır.