Veri zarflama analizi ile Türkiye'deki büyükşehir belediyelerinin mali etkinliğinin ölçülmesi

Abstract

Kaynakların kullanımı, dağıtımı her zaman tartışılan konulardan biri olmuştur. Özellikle küreselleşen dünyada, performansı göz ardı eden, kaynaklarını doğru dağıtamayan, doğru yönetim araçlarını kullanmayan ve yeniliklere ayak uyduramayan ülke, gerek kamu gerekse özel sektör kuruluşu olsun ilerleyemeyecek ve geri kalmaya mahkum olacaktır. Bu çalışmada mahalli idareler arasında büyük öneme sahip Türkiye'deki Büyükşehir Belediyelerinin mali etkinliği araştırılmaktadır. Bu etkinlik araştırmasında birden fazla girdi ve birden fazla çıktı kullanımına izin veren, doğrusal programlama tabanlı parametrik olmayan bir yöntem olan klasik veri zarflama analizi ile bulanık veri zarflama analizi kullanılmıştır. Türkiye'deki Büyükşehir Belediyelerinin mali yapısı incelendiğinde gelir yönüyle merkeze bağımlılıkları göze çarpmaktadır. Bu açıdan ele alındığında oluşturulan girdi yönelimli modelde Büyükşehir Belediyelerinin müdahale edebilecekleri değişkenler girdi olarak olarak belirlenmiştir. Böylelikle etkin olmayan belediyelerin girdilerinde belirli oranlarda azalmaya giderek daha etkin hale geçebilecekleri düşünülmektedir.

The resource allocation and use is one of the most discussed issues in the world. Especially in a globalizing world, a country which ignores performance, unable to use correctly its resources, and to adopt right form of government and lack of keeping pace with innovation, would be underdeveloped regardless of its public or private sector organizations. In this study, financial efficiency of the metropolitan municipality in Turkey which is very important in the local authorities is investigated. In this efficiency research, conventional data envelopement analysis allowing use of multiple input and output as a non-parametric linear programming based method and fuzzy data envelopement analysis were used. When we investigate financial structure of metropolitan municipality in Turkey, Its dependence on central government with income is an outstanding feature of the municipalities. With this regard, variables which can be influenced by the municipality have been taken as an input in the generated input oriented model. Thus, we suggest that the ineffective metropolitan municipality might be changed with certain rates for becoming more effective.