Türk Mukavemet Teşkilatı’nda muhabere 1955-1974

Abstract

Yunanistan destekli olarak 1953 yılında Atina’da kurulan ve 1 Nisan 1955 tarihinde Kıbrıs adasında tedhiş eylemlerine başlayan EOKA’nın bu faaliyetleri Kıbrıs Türkleri için adayı yaşanmaz hale getirir. 16 Ağustos 1960 tarihinde Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin garantörlüğünde Kıbrıs Cumhuriyeti kurulsa da maalesef uzun soluklu olmaz ve 21 Aralık 1963 tarihinde başlayan Rum saldırılarıyla o da ortadan kalkar. EOKA karşısında mal, can ve namus güvenliklerini korumaya çabalayan Kıbrıs Türkleri ise çeşitli yeraltı örgütlerinin ardından Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT)’nı kurarlar. Temel özelliği mutlak gizlilik olan teşkilat 20 Temmuz 1974 tarihine kadar geçen süreçte buna titizlikle riayet ederek gerek istihbarat ve istihbarata karşı koyma faaliyetleri ve gerekse muhabere ve haberleşme faaliyetlerinde açık vermemeye ve en üst düzey bilgi toplamaya gayret eder. Kıbrıs Türkleri bu dönemde ağır baskılar, izolasyonlar, kısıtlamalar ve ambargolara karşı da mücadeleye etmeye çabalarken bir yandan da askeri haberleşmeyi hatasız ve açık vermeden yürütme gayreti içerisindedir. Bu çalışma 1 Nisan 1955 tarihinde Kıbrıs’ta EOKA tarafından başlatılan tedhiş eylemlerinden 20 Temmuz 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’na kadar geçen süreçte Kıbrıslı Türklerin askeri haberleşme sistemlerine ışık tutmak amacıyla hazırlanmıştır.

EOKA terrorist organization, established in Athens in 1953, makes the life unbearable for the Turkish Cypriots especially after 1st April 1955, and despite the fact that the Republic of Cyprus was founded in 1960; the island never comes out of the chaotic atmosphere. Subsequent to the demolition of Republic of Cyprus founded on 16th August 1960 under the guarantee of Turkey, Greece and the United Kingdom due to the Greek Cypriot atrocities starting in 21st December 1961, the heavy pressure, isolations, restrictions and embargoes have appeared on Turkish Cypriot society and the communication as in all the fields of the social life. Turkish Cypriots trying to save their property, lives, and the decency security against the EOKA atrocities have established Turkish Resistance Organization (TMT) subsequent to a good many local ones. The organization whose primary characteristics is the certain secrecy do obey the rule thoroughly up to 29th July 1974, trying to collect intelligence and the communication within the intelligence and the counter-intelligence atmosphere, and not being vulnerable to the attacks on itself. This scientific study has focused on the military communication systems and the activities of the Turkish Cypriots starting from April 1955 up to 20th July 1974.