Tip 2 diyabet oluşturulmuş sıçanlarda silimarin, oleuropein ve saksagliptinin oksidan–antioksidan sistemler üzerine etkisi

Abstract

Diyabetes mellitus'ta kan glukoz ve lipit düzeylerindeki artış sonucu oluşan oksidatif stres, diyabete bağlı komplikasyonların gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Olea europaea (zeytin) yaprağı ve Silybum marianum (devedikeni = Meryem ana) ekstratı ve Saksagliptin kan glukozu ve lipit seviyelerini düşürücü ve ayrıca antioksidan özelliklerine bağlı olarak oksidatif stresi azaltabilir. Bu çalışmada, streptozotosin-nikotinamit ile tip 2 diyabet oluşturulmuş sıçanlarda oleuropein, silimarin ve saksagliptinin hipoglisemik, hipolipidemik, oksidan ve antioksidan sistemler üzerine etkisi araştırıldı. Nikotinamitin (45mg/kg) intraperitoneal enjeksiyonundan 15 dk sonra streptozotosin (65mg/kg) enjeksiyonu ile tip 2 diyabet oluşturuldu. Olea europaea ve Silybum marianum ekstraktları (%1) ve saksagliptin (1.5mg/gün) içme suyuna 5 hafta süre ile eklendi. 100 adet Wistar türü erkek sıçanlar rastgele kendi aralarında on gruba ayrıldı; kontrol (K), kontrol + Olea europaea ekstraktı (K + OEE), kontrol + Silybum marianum ekstraktı (K + SME), kontrol + Olea europaea + Silybum marianum ekstraktı (K + OEE + SME), diyabet (D), diyabet + Saksagliptin (D + S), diyabet + Olea europaea ekstraktı (D + OEE), diyabet + Silybum marianum ekstraktı (D + SME), diyabet + Olea eruopea + Silybum marianum ekstraktı (D + OEE + SME), diyabet + Saksagliptin + Olea europaea + Silybum marianum ekstraktı (D + S + OEE + SME).K + OEE grubunda K grubuna göre kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış, K +SME grubunda K grubuna göre yüksek dansiteli lipoprotein, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış, K + OEE + SME grubunda K grubuna göre total kolesterol seviyesinde anlamlı azalma, yüksek dansiteli lipoprotein, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz, paraoksonaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış saptandı. D + S grubunda D grubuna göre serum total kolesterol, trigliserit, kan glukoz düzeylerinde anlamlı azalma, plazma gastrik inhibitör peptit, glukagon benzeri peptit-1, yüksek dansiteli lipoprotein, serum insülin, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış, D + OEE, D + SME, D + OEE + SME ve D + S + OEE + SME gruplarının her birinde D grubuna göre serum total kolesterol, trigliserit, kan glukoz, doku (kalp ve karaciğer) malondialdehit seviyelerinde anlamlı azalma, yüksek dansiteli lipoprotein, serum insülin, kan süperoksit dismutaz, glutatyon peroksidaz ve aril esteraz enzim aktivitesinde anlamlı artış saptandı. Sonuç olarak çalışmamızda, bir dipeptidil peptidaz inhibibitörü olan saksagliptin tedavisiyle birlikte, Olea europaea ve Silybum marianum ekstraktlarının antihiperglisemik, antihiperlipidemik ve antioksidan özelliklerinden dolayı tip 2 diyabette oluşan oksidatif strese karşı koruyucu ve/veya önleyici etkisinin olduğu ve diyabette tedaviye destek amaçlı kullanılmasının yararlı olabileceği sonucuna varıldı.

Oxidative stress which occurs as a result of increased blood glucose and lipid levels plays an important role in the progression of the complications of diabetes. Since Olea europaea and Silybum marianum extracts is able to reduce blood glucose and lipid levels, it is thought to decrease oxidative stress. This study was designed to investigate the effects of Olea europaea and Silybum marianum extracts and saxagliptin on hypoglycemic, oxidant and antioxidant systems in streptozotocin -nicotinamide induced type 2 diabetes. Subjects were made type 2 diabetes by injecting nicotinamide (45mg/kg) intraperitoneally 15 min before injection of streptozotocin (65 mg/kg). Saxagliptin (1.5 mg/day) and herbally extracts (1%) was supplemented into drinking water for 5 weeks. Hundred male Wistar rats were randomly divided into ten groups; control (C), control + Olea europaea extract (C + OEE), kontrol + Silybum marianum extract (C + SME), control + Olea europaea a and Silybum marianum extract (C + OEE + SME), diabet (D), diabet + Saxagliptin (D + S), diabet + Olea europaea extract (D + OEE), diabet + Silybum marianum extract (D + SME), diabet + Olea europaea and Silybum marianum extract (D + OEE + SME), diabet + Saksagliptin + Olea europaea and Silybum marianum extract (D + S + OEE + SME). Serum antioxidant enzyme capacity were significantly increased in C + OEE, C + SME and C + OEE +SME groups when compared with control group. Serum trigliseride, total cholesterol levels, blood glucose and tissue malondialdehyde levels were observed to reduced significantly in D + OEE, D + SME and D + OEE +SME and D + S groups while serum antioxidant enzymes (SOD and GSH-Px) activity were significantly increased in D + OEE, D + SME and D + OEE +SME and D + S groups group when compared with diabetic group. In conclusion, because of theirs antihyperglycemic and antihyperlipidemic and antioxidant features, oral antidiabetic agents and herbal extraxcts plays a protective and preventive role against oxidative stress in type 2 diabetes and it can be used to supplement and support the treatment of diabetes.