Yeniden yüzlendirmeye yönelik mandibulası bulunmayan kafataslarında yaş, cinsiyet tayini ve uygun mandibula'nın dizaynı: Retrospektif çalışma

Abstract

Adli bilimlerin görevlerinden biri kimliği belirsiz bir bireyin teşhis edilebilmesi yer almaktadır. Tanınamayacak halde elde edilen insan kalıntılarından kimlik belirlemede bireyin anatomik profilini belirlemek için yaş, cinsiyet ve etnik köken tayini yapılmaktadır. Kimlik belirlemedeki yöntemlerden biri kafatasının cinsiyet, yaş ve etnik kökene uygun biçimde kil ve benzeri bir madde ile kaplanarak bireyin muhtemel yüzünü ortaya çıkarmaktır. Yeniden yüzlendirme adı verilen bu teknik bilgisayarlı ortamlarda da yapılabilmektedir. Yeniden yüzlendirme aşamalarının başında kafatasının eksik kısımlarının tamamlanması gelmektedir. Kırık parçalar ayna yöntemi tekniği ile mevcut olan taraf dikkate alınarak tamamlanır. Ancak bazı durumlarda kafatası ile mandibula birlikte elde edilemeyebilir. Bu durumda, mandibulası olmayan kafatasının yeniden yüzlendirilmesi problem haline gelir. Tez çalışmamızdaki amacımız, mandibulası olmayan kafatasları için önce kafatasının yaş grubu ve cinsiyetini tayin ederek kafatasının anatomik yapısına uygun mandibulayı dizayn etmektir. Tez çalışmamız Bursa Uludağ Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı'nda temin edilen üç boyutlu bilgisayarlı tomografi görüntüleri üzerinde gerçekleştirildi. Diş ve kemik gelişimi dikkate alınarak bireyler beş yaş grubuna ayrıldı. Çalışmamız toplam 282 hastaya ait görüntü üzerinde gerçekleştirildi. Mandibula üzerinde 23, kafatası üzerinde 54 değişken incelendi. Elde edilen verilerin tanımlayıcı ve karşılaştırmalı istatistikleri, diskriminant fonksiyon analizi ve regresyon formüllerinin geliştirilmesi SPSS 20.0'da yapıldı. Cinsiyetler arası ve yaş grupları arası karşılaştırmalı ve tanımlayıcı istatistik bulguları tablolar halinde verildi. Yaş grubu tayini ve cinsiyet tayini için diskriminant fonksiyon analizleri yapıldı. Her yaş grubu ve cinsiyet için kafatası anatomisine uygun mandibulanın dizaynı için regresyon formülleri geliştirildi. Yaş tayini cinsiyet tayini yapılmayan bireyler adına tüm gruplar için geçerli regresyon formüller geliştirildi. Tez çalışmamızın, morfometrik verilerle diskriminant analizi yöntemi ile yaş grubu tayini ve mandibulası olmayan kafataslarının anatomisine uygun mandibulanın dizaynını gerçekleştirecek regresyon formülleri ile adli bilimciler ve antropologlar için faydalı olacağı kanaatindeyiz.

The identification of an unidentified individual is one of the duties of forensic sciences. The age, gender and ethnicity are estimated in order to determine the anatomical profile of the individual in identifying the unrecognizable human remains obtained. One of the methods of identification is to reveal the probable face of the individual by covering the skull with clay or a similar substance in accordance with gender, age and ethnicity. This technique, called as facial reconstruction can also be done in computerized environments. Completing the missing parts of the skull takes place in facial reconstruction. The fragmented pieces are completed by taking into account the existing side with the mirror method technique. However, in some cases, the skull and mandible cannot be obtained together. In this case, facial reconstruction of the skull without a mandible becomes a serious problem. The aim in our thesis study is to design the mandible suitable for the anatomic structure of the skull by first determining the age group and gender of the skull for skulls without mandible. Our thesis study was carried out on three-dimensional computed tomography images provided in Bursa Uludağ University Radiology Department. Individuals were divided into five age groups considering tooth and bone development. Our study was conducted on the images of 282 patients. 23 variables on the mandible and 54 variables on the skull were examined. SPSS 20.0 was performed for the developing the regression formulas, discriminant function analysis, descriptive and comparative statistics. Comparative and descriptive statistical findings between sexes and age groups are presented in tables. Discriminant function analyzes were performed for age group and gender determination. Regression formulas were developed for the design of the mandible suitable for the skull anatomy for all age groups and genders. Regression formulas that are valid for all groups were developed on behalf of individuals whose age determination was not determined. We believe that our thesis will be useful for forensic scientists and anthropologists with the regression formulas that will design the mandible suitable for the anatomy of the skulls without the mandible and age group determination by discriminant analysis method with morphometric data.