Menkul kıymet pazarlaması ve Türkiye uygulaması

Abstract

Gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun piyasa ekonomisi uygulayan bütün ekonomilerin altyapısını oluşturan kurumlar içinde sermaye piyasası ayrı bir yere ve öneme sahiptir. Özellikle gelişmiş batı ülkelerinde, sermaye piyasasının yüklendiği işlevler dikkate alındığında ekonominin sağlıklı işleyişini sağlayan temel dinamiklerinden birisi de sermaye piyasasıdır. Ülkelerin ayrı ayrı ekonomisinden tek bir dünya ekonomisine doğru gidildiği günümüzde sermaye piyasaları bu bütünleşmeyi sağlayan itici güç olmaktadır. Gümrüklerle, kotalarla ve ülkelerin yasal düzenlemeleriyle oluşturulan ekonomik sınırlar sermaye piyasaları arasında yapılan işlemlerle kendiliğinden ortadan kalkmakta, sermaye akışı ülkeler arası bir nitelik kazanmakta ve tek ekonomiye doğru hızla yol alınmaktadır. Sermaye piyasalarının uluslararası sermaye akışını kolaylaştırma işlevinin temelinde, ülke ekonomisi içinde fonların el değiştirmesine dayalı bir sistem bulunmaktadır. Ekonomik gelişme için çeşitli sektörlerin gereksinim duyduğu fonların, ilgili kuruluşların kullanımına sunulması ve böylelikle atıl fonların değerlendirilmesi işlevini yerine getiren sermaye piyasası, bu işleviyle ekonomik gelişmenin gerçekleşmesine önemli katkılarda bulunur. Türkiye'de 1980 yılından sonra ekonomi politikası açısından temel bir tercih değişikliği yapılmış, bu değişikliğin gerektirdiği tüm ekonomik altyapı kurumları oluşturulmaya başlanmıştır. Bu nedenle Türkiye'de sermaye piyasası henüz çok kısa bir geçmişe sahip ve gelişme halinde bir yapı arzetmektedir. Batılı ülkelerde 20. yüzyılın hemen başlarında oluşturulan ve etkin bir biçimde çalışan sermaye piyasaları Türkiye'de yukarıda belirtildiği gibi ancak 24 ocak 1980'de başlatılan "Ekonomik İstikrar Tedbirleri'' programı kapsamında yürürlüğe giren 1 şubat 1982 tarihli "Sermaye Piyasası Kanunu" ile çalışmaya başlamıştır.