Amerikan sosyolojisine bir bakış

Abstract

İnsanlık tarihinde ilim müessesesinin gelişmesi oldukça geç olmuştur. Daha kuruluşunda ilmin gayesi etrafımızdaki dünyanın bütün cephesini araştırmak ve elde edilen sonucu topluma (cemiyete) bildirmekti. Çok daha sonraları ise sosyal âlemle ilgilenen daha hususi bir disiplin geliştirildi ki bu özel disipline sosyoloji adı verildi. Sonraları bu yeni disiplin içinde yeni iş bölümlerine gidildi. Bazı bilim adamları gelişmekte olan bu disiplinin teorik problemleriyle uğraşmayı tercih ederken bazı bilim adamları da değişen toplumun bu değişme vetiresinde karşılaştığı meselelerle ilgilenmeyi seçtiler. Bu ikinci safhayı seçenlere niçin bu sahayı seçtikleri ve ne zaman ne gibi meselelerle uğraştıklarını, ne gibi sonuçlara vardıklarını açıklamak düşüyordu. Bu makalemizin konusunu işte bu gibi hususlar teşkil etmektedir. Bu arada sosyoloji literatüründe karşılaşılan beş farklı 'görüş acısı' (perspektif) nı ele alacak bunların faydalı ve mahzurlu tarafları üzerinde duracak ve nihayet bunların gittikçe genişlemekte olan sosyoloji bilgisiyle olan münasebetlerine açıklık[ar getireceğiz.