Bursa ili Nilüfer ilçesi'nde yer alan bazı parkların kurakçıl peyzaj tasarımı ilkeleri bakımından değerlendirilmesi

Abstract

Bursa İli Nilüfer İlçesi'nde toplam 981.535 m2‟lik alana sahip 303 adet park yer almaktadır. Son yıllarda meydana gelen iklim değişikliği etkilerinin ciddi bir şekilde hissedilmesi ve şiddetini giderek arttırması mevcut tasarım anlayışı ile ortaya konulan parkların sürdürülebilirliğini de tehdit etmektedir. Küresel ısınmadan dolayı tasarım anlayışı git gide değişmektedir. Bu bağlamda, tasarım yaklaşımları içerisinde kurakçıl peyzaj uygulamalarına olan eğilim daha fazla ortaya çıkmaktadır. Kurakçıl peyzaj çalışmalarında amaç, su isteği az özellikle doğal türlerin seçilmesi, çim alan yüzeylerinin azaltılması, malç kullanımının arttırılması ile su düzeyinin minimum düzeyde tutularak maximum verimlilikte peyzaj alanlarının oluşturulmasıdır. Bu çalışma kapsamında Bursa İli Nilüfer İlçesinde farklı mahallelerde yer alan ve büyüklükleri en az 8000 m² ve üzeri olan 21 adet park ve koşu yolu değerlendirme kapsamına alınmış ve Analitik Hiyerarşi Sistemi (AHS) uygulamasından yararlanılarak parkların kurakçıl peyzaja uygunluk durumları ortaya konulmaya çalışılmıştır. İncelemeye alınan toplam 21 adet park ve koşu yolunda doğallık oranı en yüksek olan park %99,5 ile İnesi parkı ve koşu yolu, geçirimlilik oranı en yüksek olan park ise %88,9 ile Kızılçam parkı ve koşu yoludur. İncelenen parkların %33.3‟ünün (7 adet) toplam uygunluk puanının 3 ve üzerinde olduğu, geriye kalan park ve koşu yollarının ise 3 puanın altında puan alarak az uygun ve uygun değil sınıfında yer aldıkları görülmüştür.

In the Nilüfer District of Bursa, there are 303 parks covering a total area of 981,535 m². Recent years have seen significant impacts of climate change, which are increasingly threatening the sustainability of parks designed with the current design understanding. The approach to design is evolving due to global warming. In this context, there is a growing trend towards xeriscaping in design approaches. The aim of xeriscaping is to create landscape areas with maximum efficiency by selecting drought-tolerant, low-water-demand natural species, reducing lawn areas, and increasing the use of mulch to keep water levels at a minimum. In this study, 21 parks and jogging paths located in different neighborhoods of Nilüfer District, Bursa, each with an area of at least 8,000 m², were assessed. The suitability of these parks for xeriscaping was evaluated using the Analytic Hierarchy Process (AHP). Among the 21 parks and jogging paths examined, the park with the highest naturalness rate is the Ġnesi Park and Jogging Path, with 99.5%, and the park with the highest permeability rate is the Kızılçam Park and Jogging Path, with 88.9%. It was found that 33.3% (7) of the examined parks had a total suitability score of 3 or above, while the remaining parks and jogging paths scored below 3, placing them in the less suitable or unsuitable categories.