İlaç reaksiyonu tanısıyla yatırılan olguların değerlendirilmesi: retrospektif çalışma

Abstract

Bu çalışmada kliniğimizde ilaç reaksiyonu tanısıyla izlediğimiz hastaların sıklığını, reaksiyonun klinik paternini ve sorumlu olan ilaçları araştırmayı amaçladık. Kliniğimizde 1996-2008 tarihleri arasında yatırılan toplam 2877 hastadan ‘ilaç reaksiyonu’ tanısı konulan 206 hastanın dosyası geriye dönük olarak incelendi. Demografik özellikler, reaksiyonun tipi, reaksiyona yol açtığı düşünülen ilaç grupları, multipl ilaç kullanımının varlığı, ilaç alımından döküntünün başlangıcına kadar geçen süre gibi parametreler kayıt edildi. Hastalarımızın 105’i kadın, 101’i erkekti. Yaş ortalaması 46.29 ± 17.3 (4-85 yaş) olarak saptandı. En sık reaksiyon tipi %20.9 oranında saptadığımız ürtiker ve anjiyoödemdi. Bunu sırasıyla, %13.6 sadece anjiyoödem ve %10.2 olarak saptanan makülopapüler ilaç erüpsiyonu izlemekteydi. NSAİİ/ASA ile antibiyotiklerin veya kardiyak ilaçların (özellikle ACE inhibitörleri) kombinasyonu başta olmak üzere ilaç kombinasyonlarının 53 (%25.7) olguda etken olduğu gözlendi. NSAİİ, ASA, penisilin ve/veya sefalosporinler, antiepileptikler, kardiyak ilaçlar ve diğer antibiyotiklerin tek başına kullanıldığında da sıklıkla ilaç alerjisine yol açtığı bulundu. İlacın ilk alınmasından döküntünün başlangıcına kadar geçen süre saatler ile aylar arasında değişmekteydi. NSAİİ/ASA içeren kombine ilaç kullanımından mümkün olduğunca kaçınılması, antibiyotikler, ACE inhibitörleri ve antiepileptikler konusunda dikkatli bir izlem yapılması, uzun süreden beri kullanılan ilaçların da irdelenmesi gerektiği sonucuna varıldıIn this study, we aimed to investigate the patients who were managed with the diagnosis of drug reactions with respect to incidence, clinical pattern of the reaction and the responsible drugs. Out of 2877 patients hospitalized between 1996 and 2008, medical charts of 206 patients with the diagnosis of drug reactions were retrospectively analyzed. Some parameters such as demographic characteristics, type of the reaction, suspicious drug groups caused the reaction, presence of multiple drug usage, time period between the onset of the drug intake and initiation of the eruption were recorded. There were 105 female and 101 male patients with an age average of 46.29± 17.3 (4-85 yrs). The most common type of drug reactions were urticaria and angioedema (20.9 %) followed by isolated angioedema (13.6 %) and maculopapular drug eruption (10.2 %). Drug combinations were seen in 53 (%25.7) cases, the combination of NSAID/ASA and antibiotics or cardiac drugs (especially ACE inhibitors) ranked first. Also, it was detected that NSAID, ASA, penicilline and/or cephalosporins, anti-epileptics, cardiac drugs and the other antibiotics acted as the cause of drug reactions when they were used alone. Time period between the onset of the eruption and the intake of the drug varied by hours to months. We conclude that combination of drugs including NSAID/ASA should be avoided if possible, a careful follow-up should be made on antibiotics, ACE inhibitors and anti-epileptics and re-consideration of the drugs which have been used for a long time should be assessed.