A proposal for a resilience assessment model in traditional Ottoman city centers: Case of Bursa Bazaar and Han’s District

Abstract

Geleneksel çarşı bölgelerinin tarih boyunca geçirdiği dönüşüm süreçlerine rağmen günümüze kadar ayakta kalmalarını sağlayan temel dinamikler dikkat çekmektedir. Son zamanlarda çeşitli kentsel bağlamlarda mekanların çeşitli etkiler karşısında gösterdiği dayanımı ölçmeye yönelik çeşitli araçlar geliştirme girişimleri olmuştur. Çeşitli yöntemler geliştirilmiş olsa da, kentsel dayanımı değerlendirmeye yönelik araçların tarihî çarşı alanlarında kanıta dayalı incelenmesi eksik kalmıştır. Bu araştırma, öncelikle teorik bir yaklaşımı benimseyerek bu boşluğu doldurmayı amaçlamaktadır ve uyarlanabilirlik döngüsü çerçevesinde incelenmiştir. Çalışma kapsamında, literatürde yer alan kentsel dayanımlı sistemlerin davranışsal özellikleri ve öz mekansal nitelikleri incelenmiştir. Bu parametreler dikkate alınarak, Bursa’nın Tarihî Çarşı ve Hanlar bölgesinin kuruluşundan itibaren karşı karşıya kaldığı çeşitli etkiler ve dönüşüm dönemlerine karşı dayanımın göstermesinin ardındaki gizli dinamikler ortaya konulmuştur. Çalışma yönteminde, tarihsel süreçte çarşı bölgesinin uyarlanabilirlik döngüsü, bu bölgenin gizli dayanım prensipleri ile birleştirilerek değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı, geleneksel ticaret merkezlerinde kentsel dayanımı değerlendirmeyeyönrlik bir Değerlendirme Çerçeve Önerisi geliştirmektir. Bursa çarşısına ait hem somut hem de soyut unsurları ve gizli mekanizmaları birleştirerek, mevcut araştırma, tarihî çarşı bölgelerinde kentsel Dayanımı değerlendirmek için bir paradigma sunmakta; anket formunda nicel bir yöntem ile Faktör Analizi kullanarak nitel bir yaklaşımı birleştirmektedir. Bulgular, belirlenen kriterlere göre tarihî bir çarşı alanında uygulanabilecek en iyi ölçüm aracı olarak ‘GALLDS’ çerçevesini ortaya koymuştur. Bu araştırma, yöneticilerin bu tür tarihi kentsel dokularda dayanımı teşvik eden önemli mekanizmalar hakkında kapsamlı bilgi edinmelerine ve gelecekteki kalkınma kararlarında onlara rehberlik etmelerine önemli katkılar sağlamaya amaçlamaktadır.The various transformational cycles that traditional marketplaces (bazaars) have experienced throughout history draw attention to the strengths that have ensured their survival to the present day. Recently, there have been attempts towards developing measures for quantifying resilience in urban settings. Various methods have been set up, however there is a lacking of scientific proof evaluation of these assessment tools within historical bazaar areas. This research will fill this gap by adopting first a theoretical approach, notably locating the historical bazaar of Bursa in the framework of the adaptive renewal cycle. Our methodology combines the adaptive cycle heuristic with relevant urban resilience proxies to examine how resilience theory may address this difficulty. The aim is to develop a Framework Proposal for assessing urban resilience in traditional commercial centers. By merging both tangible and intangible aspects with the hidden mechanisms belonging to the bazaar of Bursa as a case study, the current investigation presents a paradigm for evaluating urban resilience in historical bazaar districts using a quantitative method in the form of a survey as well as a qualitative approach using Factor Analysis in order to better understand its resilience capability while withstanding change. The findings revealed that the 'GALLDS' framework is the ideal assessment tool for implementing set criteria in a historical bazaar area. This study may assist decision-makers gain a better understanding of the crucial and fundamental mechanisms promoting resilience in such historical urban fabrics, aiding them in making clever future decisions.