Kadın sağlığının sosyo-kültürel belirleyicileri: Zimbabve'de 15–49 yaş grubundaki anne adaylarının doğum ve sağlık hizmetleri süreçlerinin incelenmesi

Abstract

gelişmekte olan ülkelerdeki anne ölüm oranının gelişmiş ülkelere göre yaklaşık 15 kat daha fazla olduğu bilinmektedir. Anne ölüm oranının en yüksek olduğu ülkelerden biri olan Zimbabwe'de de her 100.000 doğumda 650 kadın yaşamını yitirmektedir. Bu çalışma, sosyal-kültürel faktörleri ve bunların Zimbabve'de kırsalda ikamet eden kadınların anne sağlığı hizmetlerine erişimini ve kullanımını nasıl etkilediğini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu nitel araştırma, sosyal inşatçılık ve eleştirel kuramsal bakış açıları dayanmaktadır. Zimbabwe'deki Makoni kırsal ilçesindeki dört kırsal sağlık tesisinde kadınlarla, yirmi yedi yarı-yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler ve beş odak grup görüşmesi yapılmıştır. Görüşmeler verileri, politika dokümanlarının analiz, gözlemler ve hemşireler, köy sağlık çalışanları ve geleneksel doğum ebeler görüşmeler ile desteklenmiştir. Veriler, tematik kodlama süreçleri yoluyla analiz edilmiştir. Bulgular, dini ve kültürel inanç ve uygulamaların, aile içi kültürel dinamiklerin, sosyal ve fiziksel çevrenin, kalite algılarının, yeterince örgütlenemeyen sağlık sisteminin ve zayıf politika uygulamalarının kırsal kesimde kadınlar arasında anne sağlığı hizmetlerinin kullanımını etkilediğini ortaya koymuştur. Bu çalışma, sağlık tesislerinde sadece anne sağlığı hizmeti sunmanın önemli olmadığını vurgulamaktadır. Sosyo-kültürel belirleyicilere ve bunların sağlık hizmeti kullanımına etkilerine özellikle dikkat etmek de aynı derecede önemlidir. Politikalar ve programlar, bilginin dini ve kültürel inşasını, yerel toplulukların inançlarını ve uygulamalarını, kadınların güçsüzlüğünü sürdüren içsel dinamikleri, bakım kalitesi algılarını ve kötü sağlık hizmetleri sistemlerini ele almalıdır. Öte yandan hükümet, elverişli bir politika ortamı sağlamalı ve yerel halkın ihtiyaçlarına cevap verebilmek için sağlık sistemini güçlendirmelidir.

Maternal health is an important public health problem in most developing countries. The maternal mortality rate in developing countries is approximately 15 times higher than in developed countries. In Zimbabwe, one of the countries with the highest maternal mortality rate, 650 women die for every 100,000 live births. This study aimed to examine social-cultural factors and how they affect the access and utilisation of maternal health care services among rural women in Zimbabwe. The qualitative research is based on social constructivism and critical theoretical perspectives. Twenty-seven semi-structured in-depth interviews and five focus group interviews were conducted with women at four rural health facilities in the rural district of Makoni in Zimbabwe. Interview data was supported by analysis of policy documents, observations and interviews with nurses, village health workers and traditional midwives. The data were analyzed through thematic analysis with comprehensive coding processes. Findings revealed that religious and cultural beliefs and practices, intrafamilial cultural dynamics, social and physical environment, quality perceptions, poorly organized health system and poor policy practices affect the use of maternal health services among women in rural areas. The study emphasizes the importance of paying particular attention to socio-cultural factors and their influence on healthcare utilisation. Policies and programs should address religious and cultural construction of maternal health knowledge, beliefs and practices of local communities, family dynamics that sustain women's weakness, perceptions of quality of care and poor health care systems. On the other hand, the government should provide a favourable policy environment and strengthen the health system so that it can meet the needs of the local people.