Patlıcan tohumlarında termo priming uygulamalarının fide kalitesi ve performansı üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada, patlıcan tohumlarında yapılan termo priming (TP) ve kurutma uygulamalarının tohum canlılığı ve gücü üzerine etkileri incelenmiştir. Kemer 27, Pala 49 ve Topan 374 çeşidi patlıcan tohumlarına farklı sıcaklık (40, 45 ve 50°C) ve sürelerde (5, 10, 15, 20, 25 ve 30 dk) TP uygulamaları yapılmıştır. Uygulama yapılmayan tohumlar kontrol grubu olarak değerlendirilmiştir. TP uygulamaları sonunda tohumlar yüzey kuruluğu sağlanıncaya kadar bekletilmiş ve sonrasında iki eşit kısım olacak şekilde ayrılmıştır. Tohumların yarısı yüzey kuruluğu sağlandıktan sonra çimlendirme testlerine alınmış (TP+YK), diğer yarısı ise orijinal nem kapsamlarına kadar geriye kurutulmuş (TP+GK) ve daha sonra çimlendirme testlerine alınmıştır. Denemeler sonucunda, patlıcan tohumlarının TP ve kurutma uygulamalarına olan tepkileri canlılık [normal çimlenme oranı (NÇO)] ve farklı güç parametreleri [ortalama çimlenme süresi (OÇS), çimlenme indeksi (Çİ), fide güç indeksi (FGİ) ve fide kuru ağırlıkları] bazında değerlendirilmiştir. İncelenen tüm parametreler birarada değerlendirildiğinde, patlıcan tohumlarının fizyolojik olarak iyileştirilmesinde, üç çeşit için de en uygun olan protokoller ayrı ayrı belirlenmiştir. Kemer 27 ve Topan 374 çeşidi tohumlar için 45°C'de 10 dk TP+YK ve TP+GK; Pala 49 çeşidi tohumlar için 45°C'de 25 dk TP+YK ve TP+GK uygulamalarına tabi tutulmuş grupların en iyi sonuçları verdiği tespit edilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, TP ve kurutma uygulamalarının doğru kullanımı ile tohumların canlılık ve gücünde artış sağlamasından dolayı tohum ve fide endüstrisine tavsiye edilebilir nitelikte olduğunu göstermiştir. Ayrıca, patlıcan tohumlarında ekim öncesi bir uygulama olarak; TP tekniğinin organik tarım ve iyi tarım uygulamaları gibi çevre dostu üretim teknikleri ile ilgili prosedürlere eklenmesi faydalı olacaktır.In this study, the effects of thermo priming (TP) and dehydration treatments on seed viability and vigour in aubergine seeds were investigated. Aubergine cvs. Kemer 27, Pala 49 and Topan 374 seeds were subjected to TP treatments at different temperatures (40, 45 and 50°C) for different periods (5, 10, 15, 20, 25 and 30 min). Untreated seeds were evaluated as the control. Following TP treatments, the seeds were surface dried (TP+SD) and divided into two sub-groups in each treatment group. First part of the seeds was immediately taken to germination tests. Then, the second part was dried back until the original seed moisture content was reached (TP+DB) and then subjected to germination tests. Having completed the experiments, responses of aubergine seeds and dehydration treatments were observed on the bases of both viability [normal germination rate (NGR)] and vigour [mean germination time (MGT), germination index (GI), seedling vigour index (SVI) and seedling dry weight] parameters. When the overall data were assessed, the best protocols that provide physiological enhancement in three cultivars of aubergine seeds were determined separately. The best results were obtained from the treatments conducted at 45°C for 10 min TP+SD and TP+DB in seeds of aubergine cvs. Kemer 27 and Topan 374; at 45°C for 25 min TP+SD and TP+DB in seeds of aubergine cv. Pala 49. The results of these experiments have shown that TP and dehydration treatments could be suggested to both seed and seedling industries since their correct use cause increases in seed viability and vigour. Furthermore, the addition of "thermo priming" as a pre-sowing treatment for aubergine seeds to the regulations of the environmental friendly production techniques such as organic farming and good agricultural practices would be a useful strategy.