Bursa ekolojik koşullarında reyhan (ocimum basilicum l.)’ın tarımsal özellikleri, uçucu yağ oranı ve kompozisyonu üzerine farklı organik ve inorganik gübrelerin etkileri

Abstract

Bu araştırma Bursa ekolojik koşullarında, farklı organik ve inorganik gübrelerin reyhan (Ocimum basilicum L.)’ın tarımsal özellikleri ile uçucu yağ oran ve bileşenleri üzerine etkilerini belirlemek amacı ile 2020 ve 2021 yıllarında yürütülmüştür. Araştırma Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi deneme alanlarında tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Denemede birinci faktör olarak farklı gübre uygulamaları ve ikinci faktör olarak biçim sayısı ele alınmıştır. Denemede 8 farklı gübre uygulaması (Kontrol, Tavuk, Ahır, Solucan, Organomineral Tavuk, Organomineral Ahır, Amonyum Sülfat-I, Amonyum Sülfat-II) ele alınmıştır. Denemenin yürütüldüğü her iki yılda çiçeklenme döneminde 2 biçim karşılaştırılmıştır. Ele alınan gübre uygulamaları bakımından birleştirilmiş veriler değerlendirildiğinde, agronomik özelliklerden bitki boyu 38,84-40,46 cm, habitus genişliği 28,64-29,88 cm, toplam olarak olarak yaş herba 1686,06-2024,89 kg/da, kuru herba 274,81-354,66 kg/da, kuru yaprak 140,61-158,85 kg/da, kuru çiçek 63,88-111,22 kg/da, kuru sap 69,46-86,48 kg/da ve uçucu yağ verimi 2,42-3,36 kg/da aralığında belirlenmiştir. Kalite ile ilgili özellikler değerlendirildiğinde yaprakta ve çiçekte uçucu yağ oranı sırası ile % 0,85-1,00 ve % 1,76-1,95 olarak saptanmıştır. Yaprak ve çiçek uçucu yağında öne çıkan ana bileşenler Linalool, Öjenol, Ökaliptol, Cis-alpha.-Bergamotene ve Tau-Kadinol olmuştur. Çalışmada genel olarak tarımsal özellikler bakımından 2. yıl 1. yıla göre, 2. biçimler, 1. biçimlere göre daha yüksek değerlere ulaşmıştır. Uçucu yağ oranlarında ise 1. yılda ve 2. biçimlerde daha yüksek değerler elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda genel olarak verim değerleri bakımından Tavuk ve Amomyum Sülfat gübrelerinin, uçucu yağ oranları bakımından ise organomineral gübrelerin öne çıktığı belirlenmiştir. Bu bilgi doğrultusunda reyhan yetiştiriciliğinde sürdürülebilirliği sağlamak bakımından kimyasal gübre kullanmak yerine tavuk, organomineral tavuk ve organomineral ahır gübrelerini sisteme sokmak yerinde olacaktırThis research was carried out in 2020 and 2021 to determine the effects of different organic and inorganic fertilizers on the agricultural properties, essential oil ratio and components of basil (Ocimum basilicum L.) in Bursa ecological conditions. The field trials were established according to factorial arragement in randomized complete block design with 3 replications in the experimental areas of Bursa Uludağ University Agricultural Faculty. In the experiment, different fertilizer applications were considered as the first factor and the number of harvest as the second factor. In the experiment, 8 fertilizer applications (Control, Poultry, Farmyard, Vermi-compost, Organomineral poultry, Organomineral farmyard, Ammonium Sulfate-I, Ammonium Sulfate-II) were examined. 2 harvest were carried out during the flowering period in both years. When the combined data were evaluated, it was seen that plant height 38.84-40.46 cm, plant diameter 28.64-29.88 cm, as total, fresh herb 1686.06-2024.89 kg/da, dry herb 274.81-354.66 kg/da, dry leaf 140.61-158.85 kg/da, dry flower 63.88-111.22 kg/da, dry stem 69.46-86.48 kg/da and essential oil yield were determined between 2.42-3.36 kg/da. The essential oil content in leaves and flowers were found to be 0.85-1.00% and 1.76-1.95%, respectively. Linalool, Eugenol, Eucalyptol, Cis-alpha.-Bergamotene and Tau-Kadinol were the main components in leaf and flower essential oil. In general, in terms of agricultural characteristics in the study, the 2nd year compared to the 1st year, the 2nd harvests reached higher values than the 1st harvests. Higher values were obtained in the 1st year and 2nd harvests in the essential oil content. As a result of the research, it has been determined that Poultry and Amomyum Sulphate fertilizers stand out in terms of yield values, and Organomineral fertilizers in terms of essential oil rates. It would be appropriate to introduce Poultry, Organomineral poultry and Organomineral farmyard manures into the system instead of using chemical fertilizers in order to ensure sustainability in basil cultivation.