Kariyer engellerinin kariyer adanmışlığına etkisinde pozitif psikolojik sermayenin düzenleyici rolü: özel sektör çalışanları üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada, Sosyal Bilişsel Kariyer Kuramı temelinde ele alınan kariyer adanmışlığı olgusu, aralarındaki olası etkileşimler dikkate alınarak hem örgütsel hem de bireysel düzeydeki iki değişkenle açıklanmaktadır. Örgütsel düzeyde kariyer engellerinin kariyer adanmışlığına etkisi ortaya konmakta; bireysel düzey bir değişken olan pozitif psikolojik sermaye ise denkleme bir düzenleyici değişken olarak katılmaktadır.Araştırmanın temel amacı, kariyer adanmışlığı olgunun açıklığa kavuşturulması, kariyer engellerinin olası sonuçlarının tespit edilmesi ve pozitif psikolojik sermayenin bu ilişkidenasıl çalıştığının belirlenmesidir. Böylelikle hem söz konusu olguların açıklanmasına kuramsal bir katkı yapmak hem de insan kaynakları uygulamaları açısından özelliklekariyer adanmışlığı ve pozitif psikolojik sermayenin rolünü netleştirmek amaçlanmaktadır. Çalışma, özel sektör çalışanları üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanıntemel hipotezi, kariyer engellerinin kariyer adanmışlığı üzerinde negatif bir etkisinin olduğu ve pozitif psikolojik sermayenin bu ilişkiyi düzenleyici bir rol oynadığıdır. Veri toplama aşamasında anket yöntemi kullanılmış ve elde edilen veriler faktör analizi vehipotez testleri ile analiz edilmiştir. Sonuçlar, kariyer engellerinin kariyer adanmışlığıüzerinde negatif bir etkisi olduğunu ve pozitif psikolojik sermayenin (öz yeterlik, iyimserlik, umut ve dayanıklılık) bu etkinin şiddetini azalttığını göstermiştir. Pozitif psikolojik sermaye, bireylerin kariyer hedeflerine ulaşma motivasyonlarını ve kariyerleilgili engellerle başa çıkma yeteneklerini artırarak kariyer adanmışlık düzeyleriniyükseltmektedir. Bu bulgular, birey ve şirket hedeflerinin entegre edilebilmesini ve insankaynakları fonksiyonlarında ve iş dünyasında kariyer gelişim süreçlerinin daha etkinyönetilmesine yönelik stratejiler geliştirilmesine katkıda bulunacaktır.The phenomenon of career engagement, which is handled based on Social Cognitive Career Theory, is explained by two variables at both organizational and individual levels, taking into account the possible interactions between them. At the organizational level, the effect of career barriers on career commitment is revealed; positive psychological capital, which is an individual-level variable, is included in theequation as a moderate variable. The primary purpose of the research is to clarify thephenomenon of career engagement, determine the possible consequences of careerbarriers, and determine how positive psychological capital works in this relationship.Thus, it is aimed to make a theoretical contribution to explaining these phenomena andclarify the role of career engagement and positive psychological capital in terms of humanresources practices. The study was conducted on private-sector employees. The centralhypothesis of the research is that career barriers have a negative impact on careerengagement and that positive psychological capital moderates this relationship. Data werecollected using a survey method and analyzed through factor analysis and hypothesistesting. The results indicated that career barriers negatively affect career engagement, andpositive psychological capital (self-efficacy, optimism, hope, and resilience) mitigatesthis effect. Positive psychological capital enhances individuals' motivation to achievetheir career goals and their ability to cope with career-related obstacles, thereby increasing their level of career engagement. These findings will contribute to developing strategies to integrate individual and company goals and to manage career development processes more effectively in human resources functions and the business world.